sof aktivlarining bozor qiymati (barcha majburiyatlar summasi ayirilgan holda
aktivlarning bozor qiymati) o‘rtasidagi tafovut sifatida aniqlanadi.
Gudvill summasiga kelgusidagi iqtisodiy foydani kutib,
xaridor tomonidan
to‘lanadigan narxga qo‘shimcha sifatida qarash va alohida inventar obyekti sifatida
hisobga olish lozim.
Manfiy gudvill summasini doimiy xaridorlar mavjudligi omili, sifat
reputatsiyasi,
marketing va sotish malakasi, ish yuzasidan aloqalar, boshqarish
tajribasi, xodimlar malaka darajasi va shu kabilar bo‘lmagan
taqdirda, xaridorga
taqdim etiladigan narxdan chegirma sifatida ko‘rish va muddati kechiktirilgan
daromadlar (kelgusi davr daromadlari) sifatida hisobga olish lozim.
Gudvill bo‘yicha amortizatsiya ajratmalari uning
foydali xizmat muddati
mobaynida boshlang‘ich qiymatini kamaytirish yo‘li bilan buxgalteriya hisobida aks
ettiriladi.
Gudvill summasini hisobdan chiqarish davri korxonaga kelgusidagi iqtisodiy
foyda tushumi kutilayotgan davrning eng yaxshi bahosini aks ettirishi kerak.
Gudvillning foydali xizmat muddati dastlab tan olingan paytdan boshlab yigirma
yildan oshmasligi kerak (lekin korxonaning faoliyat ko‘rsatish muddatidan oshib
ketmasligi lozim).
Gudvill bo‘yicha amortizatsiya ajratmalari buxgalteriya hisobida aks ettirishda
uning foydali xizmat muddati mobaynida boshlang‘ich qiymatini kamaytiriladi.
59
Moliyaviy hisobotda gudvillning qiymati tegishli hisobot davrida amalga oshirilgan
hisobdan chiqarishlarni chegirgan holda aks ettiriladi.
Manfiy gudvill summasi sotib olingan amortizatsiyalanadigan
alohida
aktivlarning o‘rtacha tortilgan foydali xizmat muddati mobaynida muntazamlik
asosida korxonaning moliyaviy natijalarga asosiy faoliyatdan boshqa daromadlar
sifatida kiritiladi.
Gudvill buyicha eng yuqori amortizatsiyalash muddatlari quyidagicha:
-
Avstraliyada 20
yilgacha;
-
Belgiya va Gretsiyada 5 yilgacha;
-
Buyuk Britaniyada korxonalar xususiyatiga bog‘liq;
-
Germaniyada 4 yildan 15 yilgacha, ayrim hollarda 40 yilgacha;
-
Daniyada 5 yilgacha va uzaytirilishi mumkin;
-
Estoniyada va Lyuksemburgda 5 yil;
-
Ispaniya va Italiyada 5 yildan 10 yilgacha;
-
Niderlandiya va Portugaliyada 5 yildan 20 yilgacha;
-
Rossiyada 20 yilgacha;
-
Fransiyada qat’iy belgilanmagan, asosan 20 yildan 40 yilgacha;
-
Shveysariyada 5 yildan 40 yilgacha;
-
Shvetsiyada 12 yil;
-
Yaponiyada 5 yilgacha.
Misol. Ishlab chiqarish korxonasi 100 mln so‘mlik narxda boshqa tashkilotni
sotib oladi. Oabul qilish-topshirish dalo- latnomasi imzolangan sanada sotib
olinayotgan tashkilot bux- galteriya balansi ma’lumotlariga ko‘ra aktivlar qiymati
60 mln so‘mni, joriy qiymatdagi majburiyatlar summasi 12 mln so‘mni tashkil etdi.
Tegishli litsenziyaga ega baholash kompaniyasi o‘tkazgan
baholash
ma’lumotlariga ko‘ra aktivlar qiymati 85 mln so‘mga teng.
Sof aktivlar summasi 73 mln so‘mni tashkil etadi. Tegishincha, gudvill
summasi 27 mln so‘mga teng (100 — 73).
Dostları ilə paylaş: