8-mavzu. YaSsi va barabanli sim g‘alvirlar reja

Barabanli sim g‘alvirlarni hisoblash asoslari



Aylanishlar sonini aniqlash
Qo‘zg‘almas barabanli sim g‘alvirda material bo‘lagi A nuqtadan yuqori bo‘lmagan barabanning ichki yuzasida ushlanib qolishi mumkin (1–rasm), ushbu holat g‘alvir yuzasiga material ishqalanish burchagi φ tengligida β burchak kattaligida aniqlanadi.

1–rasm. Barabanli sim g‘alvirning aylanishlar sonini aniqlash sxemasi.

Shubhasiz, bunda ishqalanish kuchi quyidagi formula bilan aniqlanadi: F = f G cos α , (1) bu yerda: G – bo‘lak og‘irlik kuchi, n; – uzilish burchagi, grad. Barabanning aylanishidamaterial bo‘lagining markazdan qochma kuch inersiyasi paydo bo‘ladi va u quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi: Ri = m ω^2 R , (2)

bu yerda: m – bo‘lak og‘irligi, kg;

• 
  – aylanish burchak tezligi, rad/sek;
  

18. 
    – baraban radiusi, m.
    

Chaqiriladigan uning ishqalanish kuchi F_i quyidagiga teng bo‘ladi:


F_i = R_i f = f m ω² R . (3)
Baraban aylanishida F va F_i kuch qo‘shilishi tufayli material bo‘lagi B nuqtagacha ko‘tariladi. Bunday holatda bo‘lak og‘irligi G quyidagi sharoitdan aniqlanadi:


G sin α = f m ω² R + f G cos α . (4)

Ishqalanish koeffitsienti f ni tg φ = sin φ / cos φ ga, bo‘lak og‘irlik kuchi G ni mg ga va aylanish burchak tezligi ω ni 2πn almashtirsak, o‘zgartirishdan so‘ng quyidagini olamiz:

sin (α – φ) = υ² / Rg · sin φ = 4 n² R sin φ , (5)

bu yerdan

n = 1/2 √ sin (α – φ) / R sin φ . (6)

Amaliyotda burchak α sim g‘alvirning normal ishlashida 40–45⁰ teng deb qabul qilinadi. Ishqalanish burchagi φ quyidagi hisoblashdan aniqlanadi, bunda g‘alvir yuzasiga bo‘lak ishqalanish koeffitsienti undagi mavjud teshiklari 0,7 gacha kattalashadi:

φ = arc tg 0,7 = 35⁰ .

4. 
   formulaga α va φ qiymatlarini qo‘ysak, quyidagini olamiz:
   

n = 1/2 √ sin 5⁰ / R sin 35⁰ ÷ 1/2 √ sin 10⁰ / R sin 35⁰ ≈

≈ 0,167 / √ R ÷ 0,25 / √ R ayl/sek.

(7)

Barabanli sim g‘alvirlarni aylanishlar sonini texnik hisoblash uchun quyidagiga teng deb qabul qilinadi:

n = 0,2 / √ R ayl/sek, (8)

bu yerda: R – m da.

Barabanning aylanish tezligi 0,7–1 m/sek ni tashkil etadi.