9 informasiya texnologiyalarinin telekommunikasiya s?B?K?L?Rin? Konvergensiyasi
Telekommunikasiya şəbəkələrində billinq sistemlərinin konvergentliyinin təmin
Yüklə 225,34 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Telekommunikasiya şəbəkələrində billinq sistemlərinin konvergentliyinin təmin
olunması Telekommunikasiya şəbəkələrinə informasiya texnologiyalarının konvergensiyası hər bir müştəri üçün təqdim olunmuş xidmətin dəyərini hesablayan və abunəçilərə hesab təqdim etmək və başqa xidmət provayderləri ilə hesablaşmaq üçün rabitə operatorlarının istifadə etdikləri bütün tariflər və digər dəyər xarakteristikaları haqqında informasiya saxlanılan billinq sistemlərinin yaradılmasına imkan vermişdir [6]. Billinq sistemi mənsub olduğu telekommunikasiya operatorunun inzibati idarəetmə (biznes) fəaliyyəti üçün yaradılır. Bu sistemlər istənilən anda abunəçi və onun xidmətləri haqqında aktual və etibarlı informasiyaya malik olmalıdır. Billinq sistemləri baş tutmuş rabitə seansları haqqında informasiya təqdim edəcək hər bir şəbəkə elementi ilə avtomatlaşdırılmış əlaqə yarada bilir. Bu halda kommunikasiya qurğuları billinq sistemi vasitəsilə idarə olunur, yalnız şəbəkə elementlərindən xidmətin təqdim/imtina edilməsi əmrinin icra olunması təsdiqini aldıqdan sonra onun ödəniş haqqı hesablanmaga başlanır. Bu zaman xidmət sorğusunun billinq sisteminə necə daxil olması əhəmiyyət kəsb etmir. Başlıcası odur ki, şəbəkə elementlərinə verilmiş əmr billinq sistemi vasitəsi ilə yaradılmış və xidmətin təqdim/imtina olunması haqqında təsdiq alınmışdır. Telekommunikasiya şəbəkəsinin kommutatorları, marşrutlayıcıları və intellektual şəbəkə qovşaqlarında generasiya olunan rabitə seansının təfsilati təsviri yazıları xüsusi formata çevrilərək billinq sisteminə göndərilir. Bu yazılar baş tutmuş rabitə seansının
İnformasiya texnologiyaları problemləri, №2, 2010
www.jpit.az 83
tarixi, vaxtı, istiqaməti, əlaməti, iştirakçıları və trafiki haqqında ilkin informasiyanın hamısı daxil olmaqla, rouminq məlumatlarını da özündə əks etdirir. Ümumi halda konvergent telekommunikasiya şəbəkəsinin abunəçiləri əsasən kart və kredit sistemli iki müştəri qruplarına bölünür. Birinci qrup abunəçilər istifadə edəcəkləri xidmətlərin haqqını rabitə seansı yaratmazdan əvvəl, ikincilər isə yekunlaşdıqdan sonra ödəyirlər. Billinq sistemləri məbləğ hesabladığına görə ödənişli və böyük həcmli kontentlərin mübadiləsində həddən artıq dəqiqlik tələb edir. Bu zaman iki məqamı xüsusi qeyd etmək lazımdır. Birincisi, haqqı ödənilmiş kontentin mübadiləsi kart-texnologiyasına görə yarımçıq qala bilər. Bu istifadəçi üçün qəbul olunmaz haldır. İkinci məqam abunəçinin hesabında vəsaitin tükənməsi zamanı onun təcridləşdirilməsi haqqında qərarın qəbulunun ani baş verməməsi ilə bağlıdır. Təcridetmə müəyyən müddətdən bir tətbiq olunursa, bu zaman ərzində şəbəkədə informasiya verilişinin sürətindən asılı olan kəmiyyət qədər əlavə trafik mübadilə oluna bilər. Bu isə həmin şəbəkə operatoru üçün arzuolunmaz haldır. Kart-mexanizmi operatorlar üçün rabitə ximətlərinin təqdim olunması prosesini asanlaşdırsa da, göstərilən çatışmazlıqlar kredit-texnologiyası əsasında aradan qaldırıla bilər. Xidmətin konvergent modellə təqdim edilməsi zamanı ödəniş variantlarının bir-biri ilə əvəz olunması imkanı yaranır. Bu, müxtəlif xidmətlərin həm hesablaşma formasına, həm də rabitə standartına görə fərqlənən abunəçilərə təqdim olunmasını təmin edir. Rəqəm verilişinin tarifləşdirilməsi səs trafiki ilə müqayisədə bir sıra xüsusiyyətlərə malikdir. Rəqəm verilişi bazasında təqdim olunan xidmətlər daha çevik tarifləşdirilir. Verilənlər trafiki zamana görə deyil, həcm, məzmun və ya istiqamət əsasında tarifləşdirilə bilər. Alternativ billinq sistemləri ənənəvi xidmətlərilə yanaşı, xüsusi ssenarili (qlobal məntiqli) intellektual xidmətlər üzrə trafiklərindən təfsilatılı hesabını tərtib edə bilməlidir. Billinq qərarlarının konvergentliyi eyni bir ekspress-ödənişin həm kart, həm də kredit abunəçiləri üçün istifadə olunmasına imkan verir. Bundan başqa, kredit abunəçilərdə olduğu kimi kart müştərilərinin də öz hesablarının istənilən yolla, məsələn, nağd, köçürmə və s. artırılması imkanı yaranır, kart və kredit sistemi üzrə abunəçilər arasında müxtəlif ödəniş sxemləri təşkil etmək mümkün olur. Abunəçi müxtəlif növ xidmətlərə görə ümumi hesab ala bilər və bunu arzulayır. Deməli, abunəçilərlə kart və kredit növ hesablaşmaların dərin inteqrasiyası lazımdır. Rabitə şəbəkələrinə informasiya texnologiyalarının konvergensiyası billinq sistemlərinin müxtəlif informasiya - telekommunikasiya xidmətləri üzrə «bir müştəri - bir balans - bir
hesablaşma növündən asılı olmayaraq təqdim edilən xidmət və trafik haqqında ilkin informasiyaları emal edərək, rabitə seanslarını tarifləşdirən konvergent billinq sistemlərinin təşkili hesabına mümkün ola bilər. Yüklə 225,34 Kb. Dostları ilə paylaş:
|