Narx quyidagi asosiy vazifalarni bajaradi: 1. Muvozanatlikni ta’minlash vazifasi. Bunda narx bozorda talab va taklifning hajmi va tarkibiga ta’sir etish orqali ularni muvozanat holatiga keltiradi. Bozor narxi – bu muvozanatlashgan narx bo‘lib, u birinchidan, tovarlarning sotilishini ta’minlaydi, ikkinchidan, bozorda tovarlar taqchilligini yuzaga keltirmaydi. Tovar ishlab chiqarishning
ijtimoiy zaruriy
sarflari(qiymat)
Raqobat
kurashlari
Talab va taklif nisbatlari
Turli xil
soliqlar
Davlatning iqtisodiy
siyosati
Tovar yoki xizmatning
nafliligi
NARX
pulning
qadr-qimmati
Raqobat va narxning shakllanishi 161
2. Qiymat va naflilikni o‘lchash vazifasi. Narx qiymat va naflilikning puldagi ifodasi deb aytamiz, chunki qilingan sarf-xarajatlar va olingan natijalar (foyda yoki zarar) narxlar asosida hisob-kitob qilinadi. Ishlab chiqarish va uning natijalarining natural ko‘rsatkichlari ham mavjud (tonna, kg, m 2 , m 3 , kvt-soat va hokazo). Bu ko‘rsatkichlarni shu holicha taqqoslab, umumiy ko‘rsatkichga keltirib bo‘lmaydi. Barcha natural ko‘rsatkichlarning umumiy o‘lchovi ularning pulda ifodalangan narxidir. Hisob-kitob uchun joriy va qiyosiy narxlar qo‘llaniladi. Joriy narxlar amaldagi narxlar bo‘lib, ular yordamida yil davomidagi ishlab chiqarish natijalari hisoblanadi. Qiyosiy narxlarda ma’lum yil (bazis yil) asos qilib olinib, ishlab chiqarishning natijalari shu narxda hisoblanadi va boshqa
