A. K. Xusanov
Mashg’ulot yuzasidan topshiriq
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2. Quyidagi jadvalni to’ldiring.
- Uslub: Guruhlarda ishlash. Mashg’ulotni bajarish
- Mashg’ulot haqida ma’lumot
|
Mashg’ulot yuzasidan topshiriq.
27-jadval Jigar qurtining organlarini nomlang Raqamlar so’rg’ichi qorin so’rg’ichi Serrus Tuxumdon sarig’donning birlashgan ko’ndalang yo’li urug’don Jabralar Tuxumdon Bachadon shoxlanib ketgan ichak, sarig’don urug’ chiqaruvchi naycha. 64 Jigar qurti haqida nimalarni bilasiz? Nerv sistemasi ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ ____________ Jinsiy sistema ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ __ Ayirish sistemasi ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ __ Ovqat hazm qilish sistemasi ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ ______________ _____________ 2. Quyidagi jadvalni to’ldiring. 2-ish. Jigar qurtining ko’payishini o’rganish. Mashg’ulotning maqsadi: Jigar qurtining ko’payish bosqichlarini o’rganish. Jihozlar: Mikroskoplar, tayyor preparatlar, tarqatma materiallar. Uslub: Guruhlarda ishlash. Mashg’ulotni bajarish: Jigar qurtining lichinkalari – mirasidiy, rediya, serkariyalarning bo’yalgan tayyor mikropreparatlarini mikroskopning katta va kichik obyektlari orqali kuzatib, ularning tuzilishi va bir biridan farq qilishi o’rganiladi. Mashg’ulot haqida ma’lumot: Jigar qurtining tuxumlari qalin po’st bilan o’ralgan bo’lib, 0,13 – 0,15 mm uzunlikda bo’ladi. Fasiola tuxumlari uning tanasidan chiqqanidan keyin xo’jayinning jigaridan o’t yo’llariga o’tib, undan ichakka o’tadi, undan tashqi muhitga chiqadi. Bu vaqt davomida unda lichinka rivojlanadi. Bunday tuxumlardan suvga tushganida va qulay sharoit yaratilganidagina mirasidiy chiqadi. Mirasidiy ustini qoplab olgan kipriklari bilan suzib yuradi. Uning bosh tomonida «X» shaklida ikkita «ko’zcha» si bor bo’lib, ular yorug’likni sezish uchun xizmat qiladi. Miratsidiy ovqatlanmaydi, balki embrion taraqqiyoti davomida yig’ilgan glikogen hisobiga yashaydi. Suvda 30-40 soat davomida suzib yurganidan so’ng u tanasining oldingi tomonida joylashgan xartumchasi yordamida mollyuska tanasini teshib unga kirib oladi. Odatda miratsidiy jigar qurtining oraliq xo’jayini bo’ladigan qorin oyoqli mollyuskalarning jigari yoki jinsiy bezlarida joylashib oladi. Mollyuska tanasida miratsidiy o’z kiprikchalarini yo’qotib, noaniq shakldagi harakatsiz sporasistaga aylanadi. Bularning har bittasidan rediyalar yetishadi. 65 Rediyalar -harakatchan, ularda og’iz, xaltasimon ichak rivojlangan bo’ladi. Ularning tanasida navbatdagi lichinka – serkariyalar rivojlana boshlaydi. Lekin rediyalarning tanasida ikkilamchi rediyalar ham rivojlanishi mumkin. Serkariyalar rediyani va oraliq xo’jayin mollyuskaning tanasidan tashqariga chiqadi. Unda og’iz va qorin so’rg’ichlari, ikki shoxchali ichak ancha rivojlangan bo’ladi. Serkariyalar tanasining keyingi uchidagi dumi yordamida suvda suzib yuradi. Keyin ular suv havzasi qirg’oqlaridagi o’tlarga o’tirib oladi, dumi uzilib tushadi, usti qalin po’st bilan qoplanadi va adolaskariyaga aylanadi. Adolaskariyada ham og’iz va qorin so’rg’ichlari, ikki shoxchalik ichak rivojlangan bo’ladi. Bular jigar qurti uchun oxirgi xo’jayin bo’lib xizmat qiluvchi o’txo’r hayvonlar o’simlik bilan birga yemagunlariga qadar tabiatda saqlanadi. Odamlarga esa adolaskariya mavjud bo’lgan suv havzalaridan suv ichgan paytlarida yuqadi. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|