Abdumannonov Sardor 730-23 guruh Falsafa fanidan mustaqil ish Mavzu: Bilish metodologiyasi: asosiy tushunchalar


savollarga javob beruvchi uch asosiy yo‘nalishni farqlash mumkin



Yüklə 63,27 Kb.
səhifə5/8
tarix07.01.2024
ölçüsü63,27 Kb.
#205708
1   2   3   4   5   6   7   8
Mavzu Bilish

savollarga javob beruvchi uch asosiy yo‘nalishni farqlash mumkin:
optimizm, agnostitsizm va skeptitsizm.
Optimistlar dunyoni bilish mumkinligini ta’kidlaydilar, agnostiklar, aksincha,
buni rad etadilar (I.Kant – «narsa o‘zida»). Skeptiklar dunyoni bilish
mumkinligini inkor etmaydilar biroq bilimning haqiqiyligiga shubha
bildiradilar.
Bilimga chanqoq bo‘lgan, bilishga harakat qilayotgan odam optimist: «Men
buning nimaligini bilmayman, biroq bilishga umid qilaman», deydi. Agnostik
esa, «Men buning nimaligini bilmayman va hech qachon bila olmayman»,
deb ta’kidlaydi. YUzaki skeptitsizm, ko‘r-ko‘rona fanatizm kabi,
dunyoqarashi tor odamlarda ko‘p uchraydi. F.Laroshfuko ta’biri bilan
aytganda, kaltabin odamlar odatda o‘z dunyoqarashi doirasidan chetga
chiqadigan hamma narsani qoralaydi. Biroq oqilona darajadagi skeptitsizm
foydali va hatto zarur.
Metod (yunon. metods — usul) keng ma’noda yo‘l, ijodiy faoliyatning har
qanday shakli kabi ma’nolarni anglatadi.
Metod u yoki bu shaklda ma’lum qoida, tartib, usul, harakat va bilim
mezonlarining
yig‘indisi hamdir. U tamoyillar, talablar tizimi bo‘lib, sub’ektni aniq vazifani
bajarishga, faoliyatning shu sohasida ma’lum natijalarga erishish sari
yo‘naltiradi. U haqiqatni izlashda vaqt, kuchni tejaydi, maqsadga eng yaqin
va oson yo‘l bilan etishishga yordam beradi.
Har qanday metod muayyan nazariya asosida yaratiladi va tadqiqotning
zaruriy sharti sifatida namoyon bo‘ladi. Har bir metodning samaradorligi
uning chuqur mazmun va mohiyatga egaligi, nazariyaning fundamentalligi
bilan asoslanadi. O‘z navbatida, metod mazmuni kengayib boradi, ya’ni
bilimning chuqurlashishi va kengayishi, tajribaga tatbiq etilishi bilan

Yüklə 63,27 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin