83
iqtisodiyotning rasmiy sektorida ish bilan bandlar;
mehnat faoliyatini chet elda amalga oshirayotgan shaxslar.
Norasmiy ish bilan bandlik
deb fuqarolarning hech qanday rasmiy ro‘yhat,
ruxsatnoma va huquqiy asosga ega bo‘lmagan mehnat faoliyati bilan
shug‘ullanishga aytiladi.
Shuningdek, ushbu bandlik huquqiy-iqtisodiy
kafolatlanmagan va ijtimoiy himoyalanmagan hisoblanadi.
4.4-rasm. Norasmiy ish bilan bandlikning umumiy xususiyatlari
5.4-rasm.
Norasmiy ish bilan bandlikning umumiy xususiyatlari
Norasmiy ish bilan bandlikni quyidagi ko‘rinishlarga ajratish mumkin:
1.
Faoliyat turi bo‟yicha
. Malaka talab qiladigan
va etarli darajada yaxshi
haq to‘lanadigan ishlar (alohida dars berish, tibbiy xizmat ko‘rsatish, kiyim-kechak
tikish, avtomobillarni ta‘mirlash, qurilish ishlarini bajarish va b.) va malaka talab
qilmaydigan ishlar (mayda savdo-sotiq, turg‘un bo‘lmagan savdo shahobchalarida
savdo-sotiq bilan shug‘ullanish va b.) ga bo‘linadi.
Norasmiy ish bilan bandlikning umumiy xususiyatlari
kapital yig‘ishga emas,
kun kеchirishga qaratiladi
o‘rtacha foydani yuksaltirishga emas, balki ish bilan ta'minlashga qaratiladi
davlat sеktoridagi doimiy ish o‘rinlaridan farqli o‘laroq, ―himoya
qilinmagan‖ mеhnatning yig‘indisi hisoblanadi
pul topishning egiluvchan va ko‘p usullari mavjud bo‘ladi (odatda, tеz
o‘zgaruvchan)
oilaviy birliklarning faoliyat korsatishi, buning asosida yollanma
mеhnat
emas, oilaviy mеhnat yotadi
rasmiy
shartnoma
munosabatlarga
ko‘ra,
ko‘proq
ishonch
va
qarindoshchilikka asoslangan o‘zaro himoya qilish
va qarz bеrish
ro'yxatga olinmagan tadbirkorlik bilan shug‘ullanish
