Abituriyentler ushın Qaraqalpaq tili páninen qollanba quwat Jarekeev Tildiń jámiyetlik xızmeti

Giperbola – grek tilinen alnıp, hádden tıs asıra súwretlew degen mánisti bildiredi. Predmettiń yamasa qubılıstıń turpatın, kúshin mánisin asırıp, kúsheytip kórsetiwshi sózlerge giperbola dep ataladı. Mısalı: Asqar taw Elburıs aspanǵa tiygen, Sımbatlı aq tósin kókshe bult súygen. (I.Yusupov) Tuttım búrgeniń anasın, Tutqa bayladım tanasın. (xalıq qosıǵı) Hár qádem atqanda tawshan alsa hám, Atası arabtan tuwrı kelsa hám, Ákeńniń kózin kórip qalsa hám, Óltir kók iytińdi, Dúysen qándekli. (Ájiniyaz) Astına mingen Májnún at, Qarshıǵaday qayqayıp, gá ushıp, gá qonadı. (“Máspatsha” dástanınan)
Litota – grek tilinen alınıp, biziń tilde keńislik degen mánisti ańlatadı. Giprebolaǵa qarama-qarsı túsinik. Predmettiń yamasa qubılıstıń turpatın, kúshin, mánisin júdá kishireytip súwretlew. Atları bar ırǵayday, Moyınları quwrayday, Qarajannıń kózine, Kórinedi-aw sol bala, Qus urǵan qara torǵayday. (“Alpamıs” dástanı) Bir qumırsqa bel qız kófe alıp kirdi. Jańadan kelgen baslıq aynamalı stuldı tamashalap otırǵán edi.
Allegoriya – adamlardıń minezlerin, qásiyetlerin haywanlar arqalı sıpatlaw. Olar kóbinese tımsallarda ushırasadı. Mısalı: hiylekerlik, sumlıq tımsalında – túlki, ańqawlıq – eshek, ashkózlik – qasqır tımsalında súwretlenedi. Baylar - qasqır, túlki, xalıq – qoyan eken, Qarańǵı qaplaǵan qayǵı zamandá (avtorı Berdaq. Bul mısal 11-klass qaraqalpaq tili sabaqlıǵında berilgen)
Ironiya - sózdi onıń tuwra mánisine kerisinshe mánide qollanıw. Sonlıqtan da, ironiya hár qıylı astarlı mánisti ańlatıp, satiralıq hám yumorlıq shıǵarmalarda, tımsallarda kóplep ushırasadı. Mısalı: Qus patshası bolarlıqtay qus ǵo, Ǵarǵa dunyada.
Tuwra hám awıspalı sózlerge mısallar:(kolledj sabaqlıǵınan)
Qol kiri ketse de, kewil kiri ketpeydi. (tuwra mánide)
Qolı sup-sulıw eken, jazıwları marjanday dizilip tur. (awıspalı mánide)
Ol qoldı shıyırıp qoyadı eken. (awıspalı mánide)
5-klass sabaqlıǵınan
Polat oraǵı qolında (tuwra mánide)
Som polattan jasalǵan júregi. (awıspalı máni)
Altın qádirli metal (tuwra máni)
Altın gúz baslandı. (awıspalı)
Oqıwshılıq altın dáwirim. (awıspalı)
Ol júregi sap adam edi. (tuwra máni)
Maylı awqat júregime tiydi. (awıspalı)
Búrkit házir siyrek ushırasadı. (tuwra máni)
Tawdan ushqan búrkit boldım. (awıspalı)
Onıń beti suwıqtan qızarıp ketti. (tuwra máni)
Tartınba betke ayt. (awıspalı)
Qumanda suw qaynadı. (tuwra máni)
Atızda miynet qaynadı. (awıspalı)