8.3. Jinoyatlarga qarshi kurashning optimal xarajatlari.
G.Bakkerning jinoyat va jazo iqtisodiyot nazariyasi.
Inter-American
development
bank
tadqiqotchisi
Laura
Jautmanning fikriga ko‘ra jinoyatga xarajatlar quyidagi uch tasnifga
ega:
1. Jinoyatlarga ijtimoiy xarajatlar (sodir etilgan jinoyatlar
yuzasidan jinoyatchidan jabrlanuvchiga undiriladigan yoki davlat
tomonidan qoplab beriladigan harajatlar)
2. Xususiy sektor xarajatlari (jinoyatlarga qarshi kurashish,
xususan, xavfsizlik xizmatiga yo‘naltiriladigan xususiy sektor
qatnashchilarining mablag‘lari)
3. Hukumat xarajatlari (Davlat organlari, xususan, militsiya,
sud-huquq tizimi va qamoqxonalar uchun sarflar)
Jinoyatlarga qarshi kurashish hamma davlatda har xil
yondashuvlarga
asoslanadi.
2014-2017-yillar
davomida
tadqiqotchilar Karib dengizida va Janubiy Amerikada joylashgan 17
ta mamlakatda tadqiqotlar olib bordi. Natijalar shuni ko‘rsatdiki,
ushbu mamlakatlar jinoyatlarga qarshi kurashish uchun YaIM ning
o‘rtacha 3 % iga teng mablag‘ni sarf etar ekan. Bu ko‘rsatkich eng
yuqori 3.57 % ni va eng past 2.41 % ni tashkil etgan. Bir yil
mobaydida esa ushbu 17 ta davlatda jinoyatchilikka qarshi kurash
uchun 174 milliard AQSh dollari miqdorida mablag‘lar sarf etilgan.
8.3.1-rasm. Jinoyatlarga xarajatlarning YaIMga nisbati
(YaIMga nisbatan %da)
8.3.2-rasm. Jinoyatlarga eng ko‘p xarajatlar qiladigan Lotin
Amerikasi va Karib dengizi mamlakatlari (YaIMga nisbatan
%da)
1,34
1,39
1,76
1,87
2,55
2,75
3,55
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
6,51
6,16
4,79
3,993,78
3,523,483,353,243,123,042,97
2,772,772,68
2,231,92
0
1
2
3
4
5
6
7
|
