Ağrının Santral Bileşenleri İle İlişkisi
Ağrı iletimi, iki yolaktan oluşan ve kortekste birçok
alan ile iç içe ilişkili geniş ağrı merkezlerin olması ne-
deniyle anti-nosiseptif inici yolaklar, inhibisyon görevi-
ni hücresel düzeyde enkefalinerjik ve monoaminerjik
etkilerde bulunarak nosiseptif projeksiyon nöronları
üzerinde K+ iyonu membran iletkenliğini arttırarak
hiperpolarizasyona giren hücrede inhibisyon ortaya
çıkarmış olur (10, 11, 5, 23, 24).
Ağrı için beyinde birçok alanın etkileşimde olması ve
beyinde ağrının ortaya çıkmasına yardımcı bu mer-
kezler ağrı nöromatriksini oluştururlar. Bu bölgeler
primer ve sekonder somotosensör korteksler, insular
korteks, anterior singulate korteks, prefrontal korteks-
ler, talamus, periaquaduktal gri cevher, hipotalamus,
amigdala, hipokampus, serebellumdan oluşmaktadır.
Tüm bu merkezler ağrının duyusal, duygusal, bilişsel,
motorsal, davranışsal ve bilinçsel olmak üzere pek
çok yönünü desteklemektedir (25, 26).
Ağrının bilinç boyutunda farkındalığı için uyarının alı-
nıp kortekse taşınması yetmez. Ağrı nöromatriksi ile
uyarımın algı içerisinde dönüşümü şarttır. Onun için-
dir ki tüm nosiseptör uyarılar ağrı oluşturur, ancak tüm
ağrılar nosisepsiyondan kaynaklanmaz, denilmekte-
dir. Ağrının iletimi ve algılanması konusunda Ken Ca-
sey’in “nosisepsiyon dorsal boynuzda doğar, beyine
ulaşıncaya kadar onu ağrı olarak isimlendiremeyiz”
demesi de ağrının algılanmasının sürecini doğrular
(25, 27).
Dostları ilə paylaş: |