Al-lulu vəl-mərcan
Vümə Namazının Zəvaldan (Günörtadan) Sonra Qılınması
Yüklə 5,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
497. Səhl rəvayət edir ki, Peyğəmbər ilə bərabər cümə namazını qıldıq. Qaylulə (gündüz istirhəti) ondan sora olurdu” dedi. (Buxari 939, Muslim 2028, 859/30)
498. Sələmə İbn Əkva (Ağac altında beyət edən səhabələrdən idi) rəvayət edir ki, Peyğəmbər ilə bərabər cümə namazını qıldıq. (Namazı bitirdikdən) sonra dönüb baxardıq ki, divarların kölgələnə biləcəyimiz qədər kölgəsi olmazdı”. (Buxari 4168, Muslim 2030, 860/32)
211 499. Abdullah İbn Ömər rəvayət edir ki, Peyğəmbər xütbəni ayaq üstə oxuyar, sonra (bir qədər) oturar, sonra yenə ayağa qalxardı; (o eynilə) siz indi etdiyiniz kimi (edərdi). (Buxari 920, Muslim 2033, 862/35)
Dağılışıb Ona Tərəf Qaçdılar Və Səni (Minbərdə) Ayaq Üstə Olduğun Halda Tərk Etdilər”
500. Cabir İbn Abdullah rəvayət edir ki, (bir dəfə) biz Peyğəmbərlə birlikdə namaz qılarkən ərzaq yüklü dəvə karvanı gəldi. Hamı tələsik karvana tərəf getdi. Peyğəmbərin yanında isə cəmi on iki nəfər qaldı və həmin vaxt bu ayə nazil oldu: “Onlar ticarət və ya əyləncə gördükləri zaman dağılışıb ona tərəf qaçdılar və səni (minbərdə) ayaq üstə olduğun halda tərk etdilər”. (əl-Cumuə 11). (Buxari 936, 2064, Muslim 2034, 2036, 853/36, 37)
501. Yə'lə demişdir: “Mən Peyğəmbərin minbərdə ikən belə dediyini eşitmişəm: “Onlar deyəcəklər: “Ey Malik!”. (əz-Zuxruf 77). (Buxari 3230, 3266, Muslim 2048, 871/49)
212 502. Cabir rəvayət edir ki, Peyğəmbər cümə günü xütbə verdiyi zaman bir nəfər (məscidə) daxil oldu. Peyğəmbər: “Namaz qıldınmı?” deyə buyurdu. O: “Xeyr” dedi. Peyğəmbər: “O, zaman iki rükət qıl” deyə buyurdu. (Buxari 931, Muslim 1691, 715/73).
503. Cabir rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Sizlərdən biriniz gəldiyi zaman imam xütbə verərsə və ya (minbərə) çıxdığı zaman iki rükət namaz qılsın”. (Buxari 1113, 1170, Muslim 2061, 875/59)
504. Əbu Hureyra rəvayət edir ki, Peyğəmbər cümə günləri sübh namazında “Əlif. Ləm. Mim. Şübhə yoxdur ki, bu Kitabı aləmlərin Rəbbi olan Allah nazil etmişdir”. (əs-Səcdə) və “Doğrudanmı, insanın heç kimə məlum olmadığı bir dövr hələ də ötüb keçməmişdir?”. (əl-İnsan). surələrini oxuyardı. (Buxari 891, 1068, Muslim 2068, 2071)
213
İki Bayram Namazı Kitabı
214
505. İbn Abbas rəvayət edir ki, Mən Peyğəmbər , Əbu Bəkr , Ömər və Osmanla birlikdə bayram namazlarında iştirak etmişəm. Onların hamısı namazı xütbədən qabaq qılardı. Namaz qılınandan sonra xütbə verildi. Peyğəmbər (xütbədən sonra) çıxdı. (Cəmaat dağılmadan, qadınlar getmədən) mübarək əli ilə oturun deyə işarə etməsi hələ də gözümün önündədir. Sonra kişilərin sələrini yararaq qadınların səflərinə qədər gəldi. Bilalda onunla idi. Oraya çatdıqda bu ayəni oxudu: “Ey Peyğəmbər! Mömin qadınlar Allaha heç bir şərik qoşmayacaqlarına, oğurluq və zina etməyəcəklərinə, uşaqlarını öldürməyəcəklərinə, əlləri ilə ayaqları arasından olanı yalanla ört-basdır etməyəcəklərinə (ərlərindən olmayan uşaqlarını onlara isnad etməyəcəklərinə) və heç bir yaxşı işdə sənə qarşı çıxmayacaqlarına dair sənə beyət etmək üçün yanına gəldikləri zaman onların beyətini qəbul et və Allahdan onlar üçün bağışlanma dilə. Həqiqətən, Allah Bağışlayandır, Rəhmlidir”. (Mumtəhinə 12). Sizlər bu beyət üzrə sabitsinizmi?” deyə buyurdu. İçərilərindən yalnız bir qadın: “Bəli” dedi. Ondan başqası cavab vermədi. Peyğəmbər: “Sədəqə verin” dedi. Bilal libasını yaydı və: “Anam atam sizə fəda olsun! Gətirin sədəqənizi verin” dedi. Qadınlar da halqalarını, üzüklərini Bilalın libasının içinə atmağa başladılar”. (Buxari 979, Muslim 2081, 884/1)
506. Cabir rəvayət edir ki, Peyğəmbər bayram günü ayağa qalxdı və namaza başladı. Namazdan sonra insanlara xütbə verdi. Allah Rəsulu yüksək yerdən xütbəsini bitirdikdən sonra aşağı endi və qadınların yanına gəldi. Onlara nəsihət etdi. Bilal libasını açdı və qadınlar libasın içinə sədəqə atmağa başladılar”. (Buxari 961, 978, Muslim 2084, 885/3)
215 507. İbn Abbas və Cabir İbn Abdullah rəvayət edirlər ki, orucluq və qurban bayramlarında azan verilməzdi. (Buxari 960, Muslim 2086, 886/5)
508. İbn Abbas, Abdullah İbn Zubeyrə beyət olunduğu ilk zamanlarda xəbər göndərərək: “Orucluq və qurban bayramlarında azan verilməzdi və xütbədə namazdan sonra verilərdi” deyildi. (Buxari 959, Muslim 2087, 886/6)
509. İbn Abbas demişdir: “Mən Peyğəmbər , Əbu Bəkr , Ömər və Osmanla birlikdə bayram namazlarında iştirak etmişəm. Onların hamısı namazı xütbədən qabaq qılardı.” (Buxari 962, Musim 2089, 888/8)
510. Əbu Səid əl-Xudri demişdir: “Peyğəmbər orucluq və qurban bayramlarında namaz qılınan yerə gəlib əvvəlcə namaz qılardı. Namazı bitirdikdən sonra ayağa qalxıb cərgəbəcərgə oturmuş insanların qarşısında du- rar, onlara öyüd-nəsihətlər, tövsiyələr və əmrlər verərdi. Əgər harasa bir qoşun göndərmək istəsəydi, onu göndərər və ya bir şey əmr etmək istəsəydi, onu əmr edərdi, sonra da çıxıb gedərdi.” Əbu Səid: “Mən Mədinənin əmiri Mərvanla birlikdə orucluq ya da qurban bayramında namaz qılınan yerə getdiyim günədək camaat bu (sünnəyə) riayət edirdi. Biz namaz qılınan yerə gəlib çatdıqda mən Kəsir İbn Səltin düzəltdiyi minbəri gördüm və bir də baxdım ki, Mərvan namazı qılmamış minbərə qalxmaq istəyir. Mən onun ətəyindən dartdım, lakin o ətəyini dartıb (əlimdən aldı) və (minbərə) qalxıb namazdan əvvəl xütbə verdi. Mən ona dedim: “Vallahi, siz (Sünnəni) dəyişdirdiniz!” O dedi: “Ey Əbu Səid, sənin bildiyin keçmişdə qalmışdır.” Mən dedim: “Vallahi, mənim bildiyim, bilmədiyimdən daha xeyirlidir.” O dedi: “Camaat namazdan sonra oturub (xütbəni) dinləmir deyə, mən onu namazdan əvvəl verdim.” (Buxari 956, Muslim 2090, 889/9)
216
Kişilərdən Ayrı Olub Xütbəyə Şahid Olmalarının Mübah Olması
511. Ummu Atiyyə rəvayət edir ki, Bizlər iki bayram günündə heyizli və pərdə arxasında yaşayan (bakirə) qadınları da (musalləyə) gətirməyimizlə əmr olunduq. Qadınlar müsəlman cəmaatında iştirak edir və dualara şərik olurdular. Heyizli qadınlar isə namaz yerinəd bir az aralı durardılar. Bir qadın: “Ya Rəsulullah! Bizdən birimizin örtünəcək hicabı yoxdur” dedi. Peyğəmbər: “Din bacısı hicabından birini ona versin (geyindirsin)” deyə buyurdu. (Buxari 351, Muslim 2093, 890/10)
Bayram Günləri Günah Olmayan Oyunlara İcazəli Olması Haqqında
512. Aişə rəvayət edir ki, Əbu Bəkr yanıma daxil oldu. Bu vaxt yanımda Ənsardan olan iki qız vardı. Onlar Buəs döyüşündə Ənsarın bir- biriləri haqqında söylədikləri nəğməni oxuyurdular. Aişə: “Bu iki qız müğənni deyldilər”. Əbu Bəkr: “Rəsulullahın evində şeytan nəğmələri”. Bu hadisə bayram günü baş vermişdir. Rəsulullah: “Ya Əbu Bəkr! Hər bir qövmün bayramı vardır, bu da bizim bayramımızdır” deyə buyurdu.
(Buxari 952, Muslim 2098, 892/16)
217
513. Aişə demişdir: “(Bir dəfə) yanımda olan iki qız uşağı Buas döyüşünə 41
üzünü çevirdi.” Bu vaxt Əbu Bəkr içəri daxil oldu və məni qınayıb dedi: “Peyğəmbərin yanında şeytan nəğmələri (oxuyursunuz)?” Peyğəmbər ona tərəf dönüb dedi: “Onlarda işin olmasın!” Əbu Bəkrin diqqəti yayındıqda mən xəlvətcə qızlara işarə etdim və onlar çıxıb getdilər”. Yenə bir bayram günü Sudanlılar qalxan və mizraqla (hərbi) oyunlar göstərirdilər. Bilmirəm mən ondan baxmağı xahiş etdim, yoxsa o mənə dedi: “Baxmaq istəyirsənmi?” dedi. Mən: “Bəli” dedim. Həmən arxasında, yanağım yanağı üzərndə ayaq üstə dayandım. O: “Başlayın Ərfidə oğulları!” dedi. Nəhayət baxmaqdn yoruldum. O: “Bəsdimi?” deyə buyurdu. Mən: “Bəli” dedim. (Buxari 949, 2906, Muslim 2102, 892/19)
514. Əbu Hureyrə rəvayət edir ki, Həbəşilər, Peyğəmbərin yanında hərbi oyunlar göstərdikləri zaman Ömər içəri daxil oldu və Həbəşilərə çınqıl daşları atmağa başladı. Peyğəmbər: “Ey Ömər! Onları sərbəst burax” deyə buyurdu. (Buxari 2901, Muslim 2106, 893/22)
41 Buas – Mədinənin yaxınlığında olan yer adıdır. Həmin yerdə Ovs və Xəzrəc qəbilələri arasında döyüş olmuş və bu döyüşdə ovslular qələbə qazanmışlar.
218
İstisqa (yağış) Namazı Kitabı
219
515. Abdullah İbn Zeyd rəvayət edir ki, Peyğəmbər yağış duası etdiyi zaman Ridasını (üst geyimini) tərsinə çevirib geyindi”. (Buxari 1011, Muslim 2107, 894/1)
516. Ənəs İbn Malik demişdir: “Peyğəmbər , yağış diləmək üçün dua etməsi istisna olmaqla, heç bir duasında əllərini (göyə) qaldırmazdı. O, (əllərini) qoltuqlarının altının ağlığı görünənədək yuxarı qaldırardı. (Buxari 984, 1031, 3565, Muslim 2113, 895/11)
517. Ənəs İbn Malik demişdir: “Peyğəmbərin yaşadığı dövrdə insanlara quraqlıq üz vermişdi. Peyğəmbər cümə günü xütbə verərkən bir bədəvi ayağa qalxıb dedi: “Ey Allahın elçisi, mallar zay oldu, uşaqlar ac qaldı. Bizim
220 üçün Allaha dua et!” Peyğəmbər əllərini göyə qaldırdı. O an biz göydə bir dənə də olsun bulud görmürdük. Canım Əlində olan Allaha and olsun ki, o, hələ əllərini aşağı salmamış (başımız üzərində) dağlar qədər buludlar topalaşdı və o, minbərdən yerə enməmiş mən onun saqqalından süzülən yağış dam- çılarını gördüm. Həmin gün, ertəsi gün, ondan sonrakı gün, daha sonrakı gün – növbəti cüməyədək yağış ara vermədən yağdı. (Cümə günü) həmin bədəvi (və ya başqa birisi) ayağa qalxıb dedi: “Ey Allahın elçisi, evlər dağıldı, mallar su altında qaldı. Bizim üçün Allaha dua et!” Peyğəmbər əllərini göyə qaldırıb dedi: “Allahummə Həvaleynə Və Lə Aleynə - Allahım! (Yağışı) üstümüzə deyil, ətrafımıza yağdır” Sonra əli ilə hara işarə etdisə, oradakı bulud topası dağıldı və Mədinə (səması) çalaya bənzədi (səma açıldı). Qənat vadisində bir ay sel axdı, kənardan (Mədinəyə) gələn hər kəs bol yağışlar yağdığından danışırdı. (Buxari 933, 1033, Muslim 2116, 897/9)
518. Aişə demişdir: “Peyğəmbər göy üzündə yağmurla yüklənmiş buludları gördükdə (təşviş içində) irəli-geri gedib gələr, (evə) girib çıxar və siması dəyişərdi. Buludlardan yağış yağmağa başladıqda isə sakitləşərdi.”Aişə Peyğəmbərin nə hala düşdüyüynü ona bildirdikdə o buyurmuşdur: “Bilmirəm, ola bilsin ki, (Ad) qövmünün başına gəlmiş (müsibət bu ümmətin də) başına gəlsin: “Nəhayət, o əzabı vadilərinə doğru gələn bir bulud şəklində
221
519. İbn Abbas rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Mən Səba qasırğası (şərq küləyi) sayəsində qələbə qazandım, Ad tayfası isə Dəbur (qərb küləyi) qasırğası ilə məhv edildi.” (Buxari 1035, 3205, 3343, 4105, Muslim 2124, 900/17)
222
Kusuf (Günəş Tutulması) Namazı Kitabı
223
520. Aişə demişdir: “Peyğəmbər zamanında günəş tutuldu və buna görə də Peyğəmbər camaata namaz qıldırdı. (Namazda) qiyamı uzatdı, sonra rükuya getdi və rükunu uzatdı, sonra rükudan qalxdı və (yenə) qiyamı uzatdı, lakin bu qiyam əvvəlkindən qısa idi, sonra (bir də) rükuya getdi və rükunu uzatdı, lakin bu rüku əvvəlkindən qısa idi, sonra səcdəyə getdi və səcdəni uzatdı, ikinci rükətdə də birinci rükətdə elədiklərini təkrar etdi. Namazı bitirdikdə artıq günəşin üzü açılmışdı. Bundan sonra (qalxıb) xütbə verdi və Allaha həmd-səna edib təriflər deyəndən sonra buyurdu: “Həqiqətən də, günəş və ay Allahın dəlillərindəndir. Onlar kimsənin nə ölümünə görə, nə də dünyaya gəldiyinə görə tutulur. Odur ki, onların tutulduğunu gördüyünüz zaman Allaha dua edin, “Allahu Əkbər”– deyin, namaz qılın və sədəqə verin.” Sonra Peyğəmbər davam edib dedi: “Ey Muhəmməd ümməti! Vallahi, kişi və ya qadın köləsinin zina etməsi xüsusunda heç kəs Allahdan daha qısqanc ola bilməz. Ey Muhəmməd ümməti! Vallahi, mən bildiyimi siz bilsəydiniz, az gülüb çox ağlayardınız.” (Buxari 1044, Muslim 2127, 901/1)
521. Peyğəmbərin zövcəsi Aişə rəvayət edir ki, Peyğəmbər zamanında günəş tutuldu. Peyğəmbər həmən məscidə gəldi. İnsanlar onun arxasında səffə durdular. Təkbir gətirdi. (Namazda) qiraəti uzatdı, sonra təkbir gətirdi,
224 sonr rükuya getdi və rükunu uzatdı, sonra rükudan qalxaraq: Səmiallahu Limən Həmidəh – dedi, lakin səcdə etmədi. (Yenə) qiraəti uzatdı, lakin bu qiyam əvvəlkindən qısa idi, sonra təkbir gətirdi, (bir də) rükuya getdi və rükunu uzatdı, lakin bu rüku əvvəlkindən qısa idi, sonra: Səmiallahu Limən
birinci rükətdə elədiklərini təkrar etdi. Beləcə Peyğəmbər dörd səcdə ilə dörd rükulu namazı kamil etdi. Namaz çıxmadan öncə günəş açıldı. Sonra xütbə üçü Peyğəmbər ayağa qalxdı və Allaha həmd-səna etdikdən sonra: “Həqiqətən də, günəş və ay Allahın dəlillərindən iki dəlildir. Onlar kimsənin nə ölümünə görə, nə də dünyaya gəldiyinə görə tutulmazlar. Odur ki, onların tutulduğunu gördüyünüz zaman Allaha dua edin Sizlər bunların tutulduğunu gördüyünüz zaman namaza sığnın”. (Buxari 1046, Muslim 2129, 901/3)
522. Aişə demişdir: “Günəşin üzü tutulduğu zaman Peyğəmbər qalxıb (namaz qıldı və) uzun bir surə oxudu. Sonra rükuya getdi və rükunu uzatdı, sonra rükudan qalxdı və başqa bir surə oxuduqdan sonra (yenə) rükuya getdi, rükunu tamamladıqdan sonra səcdəyə qapandı, ikinci rükəti də bu qaydada yerinə yetirdikdən sonra dedi: “Günəşin və ayın tutulması Allahın dəlillərin- dəndir. Bunu gördüyünüz zaman (onların üzü) açılanadək namaz qılın. Mən dayandığım bu yerdə mənə vəd edilən hər şeyi gördüm. Siz mənim qabağa addım atdığımı gördüyünüz zaman mən Cənnətdən bir salxım (üzüm) götürmək istəyirdim. Mənim dala çəkildiyimi gördüyünüz zaman isə mən Cəhənnəmin (içindəkilərinin) bir-birini yandırıb-yaxdığını gördüm. Mən Cəhənnəmdə Amr İbn Lüheyi gördüm. Bu, o kimsədir ki, saibəni 42 sərbəst buraxmışdır.” (Buxari 1212, Muslim 2134, 901/6)
42 Saibə - ardıcıl olaraq on dişi dəvə balalayan və buna görə ərəb bütpərəstləri tərəfindən sitayiş edilən dişi dəvə. Bütpərəstlər onu sərbəst buraxır, onu minmir, onunla yük daşımır, yununu qırxmır və südünü də ancaq qonağa verərdilər. Bu pis adəti isə ərəblər arasında ilk dəfə Amr İbn Lühey dəb salmışdir.
225
523. Aişədən rəvayət edilir ki, yəhudi bir qadın ondan kömək diləməyə gəldi və ona: “Allah səni qəbir əzabından qorusun” dedi. Buna görə də Aişə Peyğəmbərdən : “İnsanlar qəbirlərində əzab çəkəcəklərmi?” deyə soruşdu. Peyğəmbər: “Allah bizi bundan qorusun!”(Aişə rəvayətinə davam edib demişdir:) “Bir dəfə səhər tezdən Peyğəmbər öz dəvəsinə minib (bir qədər getdikdən sonra) günəş tutuldu və o, günortadan əvvəl geri döndü. Peyğəmbər hücrələrin yanından keçib namaza durdu, camaat da onun arxasında namaza durdu. (Namazda) qiyamı uzatdı, sonra rükuya getdi və rükunu uzatdı, sonra rükudan qalxdı və (yenə) qiyamı uzatdı, lakin bu qiyam əvvəlkindən qısa idi, sonra (bir də) rükuya getdi və rükunu uzatdı, lakin bu rüku əvvəlkindən qısa idi, sonra (rükudan) qalxıb səcdəyə getdi (və iki dəfə səcdə qıldı). Sonra ayağa qalxıb qiyamı uzatdı, lakin bu qiyam əvvəlkindən qısa idi, sonra rükuya getdi və rükunu uzatdı, lakin bu rüku əvvəlkindən qısa idi, sonra rükudan qalxdı və (yenə) qiyamı uzatdı, lakin bu qiyam əvvəlkindən qısa idi, sonra (bir də) rükuya getdi və rükunu uzatdı, lakin bu rüku əvvəlkindən qısa idi, sonra (rükudan) qalxıb səcdəyə getdi, (iki dəfə səcdə qıldı) və (salamları verib) namazı bitirdi. Allahın istədiyi qədər (camaata) öyüd-nəsihət verdikdən sonra onlara qəbir əzabından Allaha sığınmağı əmr etdi”. (Buxari 1049-1050, 1055-1056, Muslim 2136, 903/8)
Yüklə 5,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|