Al-lulu vəl-mərcan
Yüklə 5,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- “Səmi Allahu Limən Həmidəh, Rabbənə Və Ləkəl Həmd”
- “Məni xatırlamaq üçün namaz qıl!”
- Müsafirlərin Namazı Və Onun Qısaldılması
- “Allahın elçisi sizlərə gözəl nümunədir”. (əl-Əhzab 21).
- Əşhədu Ənnə
|
Dərəcələr Qalxır
389. Əbu Hureyra rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Bir deyin görüm, əgər sizdən birinizin qapısının önündən çay axsaydı, o da hər gün bu çayda beş dəfə yuyunsaydı, onun (bədənində olan) çirkabdan bir şey qalardımı?” Əshabələr: “Onun (bədənindəki) çirkabdan heç nə qalmazdı” deyə cavab ver- dikdə Peyğəmbər buyurdu: “Beş vaxt qılınan namazların məsəli də buna
171 bənzəyir. Belə ki, Allah bununla günahları silir!” (Buxari 528, Muslim 667/283, 1554)
390. Əbu Hureyra rəvayət edir ki, Peyğəmbər demişdir: “Kim səhər və axşamüstü məscidə gedərsə, hər gedişində Allah onun üçün Cənnətdə bir yer hazırlayar.” (Buxari 662; Muslim 669/285, 1556)
391. Malik İbn Huveyris demişdir: “Mən qəbiləmizdən olan bir neçə adamla birlikdə Peyğəmbərin yanına gəldim və biz iyirmi gün onun yanında qaldıq. O (bizimlə) çox mehriban və mülayim rəftar edirdi. Nəhayət, bizim ailələrimiz üçün darıxdığımızı görüb dedi: “Qayıdın, onların yanında olun, (bu dini) onlara öyrədin, (onlara) namaz qıldırın, namaz vaxtı yetişdiyi zaman, qoy biriniz azan verib sizi namaza çağırsın və sizin ən yaşlı olanınız sizə namaz qıldırsın.” (Buxari 628, 7246, Muslim 674/292, 1567)
Qunut Tutulmasının Müstəhəb Olması
392. Əbu Hureyra rəvayət edir ki, Peyğəmbər rükudan başını qaldıranda: “Səmi Allahu Limən Həmidəh, Rabbənə Və Ləkəl Həmd” deyər, (hərdənbir də) bəzi adamlar üçün (Allaha) dua edər və onların adlarını çəkib deyərdi: “Allahım, Vəlid İbn Vəlidi, Sələmə İbn Hişamı, Ayyaş İbn Əbu Rəbiəni və
172 möminlərdən zəif olanları xilas et! Allahım, Mudar qəbiləsinə olan əzabını şiddətləndir və onlara Yusufun zamanında göndərdiyin (yeddi qıtlıq və quraqlıq) illəri kimi illər göndər!” O vaxt Mudar qəbiləsindən olan məşriq əhli ona müxalif idi. (Buxari 804, Muslim 675/295, 1574)
qəbilələrinin əleyhinə Qnutda dua etmişdir.” (Buxari 1003, Muslim 677/303, 1584)
394. Ənəsdən qunut duası barəsində soruşdular. “Rükudan əvvəlmi, (ya sonramı?)” deyə soruşdular. O: “Rükudan əvvəl” deyə cavab verdi. Ona dedilər: “Bəs filankəs deyir ki, guya sən: “Rükudan sonra” demisən.” (Ənəs) dedi: “O, yalan danışır. Peyğəmbər rükudan sonra qunut duasını ancaq bir ay ərzində Bəni Suleym oğullarından olan bəzi ərəb qəbilələrinin əleyhinə dua edərkən oxumuşdur. Ənəs sayında tərəddüd edərək: Bildiyimə görə Peyğəmbər “Qurra (Qarilər) adlanan qırx və ya yetmiş nəfəri müşriklərin yanına göndərmiş və orada o qarilər qətlə yetirilmişlər. Halbuki müşriklərlə Peyğəmbər arasında (bir-birlərinə qarşı silah çəkməyəcəklərinə dair) saziş bağlanmışdı. Elə bu səbəbdən də Peyğəmbər düz bir ay onların əleyhinə dualar etdi. Peyğəmbərin onlar üçün üzüldüyü qədər heç bir kimsəyə üzüldüyünü görmədim”. (Buxari 3170, Muslim 677/301, 1581)
395. Ənəs İbn Məlik rəvayət edir ki, Peyğəmbər Qurra adlanan (qırx və ya yetmiş) nəfərlik dəstəni (Nəcd xalqına) (Quranı) öyrətmək üçün göndərmişdir. (Onlar Mauna quyusu yanında pusquya düşüb öldürüldülər). Mən Peyğəmbərin onların öldürülməsinə üzüldüyü qədər başqa heç kimsəyə bu qədər üzüldüyünü görmədim. Peyğəmbər sübh namazında bir ay Qunut tutdu. Usayya qəbiləsi Allah və Rəsuluna asi oldular”. (Buxari 6394, Muslim 1584, 1589)
173
çıxmışdıq. Bütün gecəni yol getdikdən sonra gecənin sonu səhərə yaxın dincəlmək üçün dayandıq. Gözləri onlara qalib gəlib günəş qalxana kimi yatıb qaldıq. Yuxudan ilk oyanan Əbu Bəkr olmuşdu. Peyğəmbər özü yuxudan oyanmamış onu heç kəs durğuzmazdı. Sonra Ömər oyandı. Əbu Bəkr, Rəsulullahın başı yanında oturub yüksək səslə Təkbir gətirdi ki, Peyğəmbər oyansın. Nəhayət Peyğəmbər oyandı. (Bir az yeridikdən) sonra düşüb bizlərə sübh namazını qıldırdı. Bir nəfər cəmaatdan ayrıldı və bizimlə namaz qımadı. Peyğəmbər namazdan sonra: “Ey filankəs bizimlə namaz qılmamağa sənən mane olan nədir?”. O: “Boynuma cənabət qüslu düşüb” dedi. Peyğəmbər ona təmiz torpaqlaa təyəmmüm etməyi əmr etdi. Sonra o, şəxs təyəmmüm edib namaz qıldı. Peyğəmbər məni miniyində önündə oturdu. Biz şiddətli bir susuzluğa düşdük. Bu halda (su axtardığımız) zaman dəvəsi üzərində iki böyük su tuluğunun üstündən ayaqlarını sallamış bir qadınla rastlaşdıq. Qadına: “Su harada?” deyə soruşduq. Qadın: burada su yoxdur. Biz qadına: “Sənin əhlinlə su arasında nə qədər məsafə var?” dedik. Qadın: “Bir gün bir gecə” dedi. Biz: “Peyğəmbərin yanına get” dedik. Qadın: “Rəsulullah nədir?” dedi. İmran: “Biz o, qaından heç bir şeyə nail olmayıb onu Peyğəmbərin yanına gətirdik. Qadın Peyğəmbərə bizə söylədiyinin bənzərini söylədi və Peyğəmbərə yetim uşaqların sahibi olduğunu söylədi. Peyğəmbər qadının su tuluqarını endirməsini əmr etdi. Tuluqların aşağı tərəfindəki iki ağzını əliylə məsh etdi. Biz çox susamış qırx kişi doyuncaya qədər su içdik və bərabərimizdə olan su qablarını və tuluqları da doldurduq.
174 Heç bir dəvəyə su vermədik. Su tuluqları dolduqdan sonra su hələdə axırdı. Sonra Peyğəmbər yeyəcəklərdən gətirin” buyurdu. Qadın üçün yeyiləcək bir şeylər və xurm bir miqdar toplandı. Qadın qəbiləsinin yanına gələrək: “Mən insanların ən sehirbazını qarşılaşdım və ya onların iddia etdikləri kimi bir Peyğəmbərdir. Sonra Allah o, qadın səbəbilə qəbiləyə hidayət verdi və İslama girdi və oba xalqı da İslamı girdilər”. (Buxari 3571, Muslim 682/312, 1595)
397. Ənəs İbn Malik rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Kim namazını unudarsa, qoy yadına düşən kimi onu qılsın. Unudulan namazın bundan başqa kəffarəsi yoxdur.” (Uca Allah buyurur): “Məni xatırlamaq üçün namaz
175
Müsafirlərin Namazı Və Onun Qısaldılması Kitabı
176
398. Aişə rəvayət edir ki, Allah səfərdə və evdə qılınan namazları iki rükət iki rükət qılmağı əmr etmişdi, sonralar isə səfərdə qılınan namazlar olduğu kimi qaldı, daimi yaşayış yerində qılınan namazlara isə (bir və ya iki rükət) artırıldı.” (Buxari 350, Muslim 685/1, 1602)
399. İbn Ömər demişdir: “Mən (vaxtaşırı) Peyğəmbərlə yol yoldaşı olmuşam və onun səfərdə (nafilə) namazı qıldığını görməmişəm. Tərifəlayiq Allah buyurur: “Allahın elçisi sizlərə gözəl nümunədir”. (əl-Əhzab 21). (Buxari 1101, Muslim 689/9, 1612)
400. Ənəs rəvayət edir ki, Peyğəmbər ilə bərabər Zöhr namazını Mədinədə dödr rükət qıldıq. Zul Huleyfədə isə iki rükət qıldıq”. (Buxari 1089, Muslim 690/11, 1614)
401. Ənəs demişdir: “Biz Peyğəmbərlə birlikdə Mədinədən Məkkəyə yola düşdük. Peyğəmbər Mədinəyə qayıdanadək namazları iki rükət iki rükət qıldı”. (Yəhya ibn İshaq demişdir): “Mən (Ənəsdən) soruşdum: “Siz Məkkədə çoxmu qaldınız?” O dedi: “Biz orada on gün qaldıq.” (Buxari 1081, Muslim 1618)
177 402. Abdullah İbn Ömər demişdir: “Mən Minada Peyğəmbərlə , Əbu Bəkrlə, Ömərlə, habelə Osmanla birlikdə – onun xilafətinin ilk illərində – namazı iki rükət qıldım. Sonralar Osman namazları tam qıldırdı. (Buxari 1082, Muslim 694/16, 1622, 1628)
403. Həris İbn Vəhb əl-Xuzaiy rəvayət edir ki, Peyğəmbər bizlərə ən çox və ən əmin olduğumuz vaxt Minada namazı iki rükət qıldırardı”. (Buxari 1656, Muslim 1631, 696/21)
404. İbn Ömər küləkli və soyuq bir gecədə namaza azan verildi və belə deyildi: “Evlərinizdə namaz qılın”. Sonra dedi: “Peyğəmbər şiddətli soyuq və yağışlı gecələrdə müəzzinə belə çağırmasını əmr etdi: “Namazı evlərinizdə qılın”. (Buxari 632, 666, Muslim 1632, 1634, 697/22)
Muhəmmədən Rəsulullah dedikdən sonra Hayyə aləs Salət demə, onun yerinə Sallu Fi Buyutikum – Namazı evlərinizdə qılın – sözünü söylə. İnsanlar bundn xoşlanmadılar. İbn Abbas: “Bunu məndə xeyirli bir kimsə etmişdir. Çünki Cümə əzəməti (vacib) bir ibadətdir. Mən isə sizləri su və palçığın içərisinə salmaqla əziyyət vermək istəmədim” dedi. (Buxari 901, Muslim 699/26, 1637)
178 Səfərdə Olarkən Heyvanın Yönəldiyi Tərəfə Doğru Onun Üzərində Nafilə Namazının Qılınmasının İcazəli Olması
406. İbn Ömər rəvayət edir ki, Peyğəmbər səfər əsnasında minik üzərində dəvə hansı tərəfə çevrilirsə çevrilsin fərzlərdən başqa olan gecə namazlarını qılardı. Vitr namazını da minik üzərində qılardı”. (Buxari 1000, Muslim 1644)
407. Amir İbn Rabiə Peyğəmbərin səfərdə ikən dəvəsinin üstündə getdiyi istiqamətə tərəf üz tutub gecə (nafilə) namazı qıldığını görmüşdür. (Buxari 1104, Muslim 1645)
408. Ənəs eşşəyin üstündə ikən, qiblənin sol tərəfinə üz tutub namaz qıldı. Ona deyildi: “Sən qiblədən başqa tərəfə namaz qılırsan?!” O dedi: “Mən Peyğəmbərin belə etdiyini görməsəydim, belə etməzdim.” (Buxari 1100, Muslim 1654)
409. Abdullah İbn Ömər demişdir: “Peyğəmbər səfərdə tələsik bir işi olduqda məğrib namazını gecikdirərək İşa namazı ilə birlikdə qıldığını gördüm” (Buxari 1091, Muslim 703/45, 1658)
179 410. Ənəs İbn Məlik rəvayət edir ki, Peyğəmbər günəş zeniti keçməmişdən əvvəl səfərə çıxardısa Zöhr namazını Əsr namazının vaxtına kimi uzadar, sonra miniyindən düşərək hər ikisini cəm edərək qılardı, əgər günəş zeniti keçdikdən sonra səfərə çıxmamışdan qabaq Zöhrü qılıb sonra miniyinə minərdi”. (Buxari 1112, Muslim 704/46, 1659)
Birdən Cəm Etmək
411. İbn Abbas rəvayət edir ki, Peyğəmbər ilə birlikdə səkkiz (Zöhr və Əsri) və ya yeddi (Məğrib və İşanı) cəm edərək qılmışdıq”. (Buxari 1174, Muslim 705/55, 1668)
412. Abdullah İbn Məsud demişdir: “Qoy sizlərdən biri “(namaz qıldığı yerdən) qalxıb ancaq sağ tərəfə getmək lazımdır” deyə etiqad edib namazından şeytana bir pay ayırmasın. Mən çox vaxt Peyğəmbərin qalxıb sol tərəfə qalxıb getdiyini görmüşəm.” (Buxari 852, Muslim 707/59, 1672)
180
413. Əzd qəbiləsindən olan Abdullah İbn Malik İbn Buheynə rəvayət edir ki, bir dəfə Peyğəmbər iqamə verildikdən sonra bir adamın iki rükət namaz qıldığını gördü. Peyğəmbər namazı bitirdikdən sonra camaat onun ətrafına yığışdı və o (həmin adamdan): “Sübh namazını dörd rükətmi (qıldın)? Sübh namazını dörd rükətmi (qıldın)?” deyə soruşdu. (Buxari 663, Muslim 1682, 1683)
Məscidə Daxil Olarkən İki Təhiyyət (Məscid Haqqı) Namazının Qılınmasının Müstəhəb Olması Və Bu Namazı Qılmadan Oturmağın Məkruh Olması, (Həmçinin) Təhiyyə Namazının Bütün Vaxtlarda Qılınmasının Məşru Olması
414. Əbu Qətadə əs-Sələmi rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Sizlərdən biri məscidə daxil olduğu zaman qoy oturmamışdan əvvəl iki rükət namaz qılsın.” (Buxari 444, Muslim 714/69, 1687)
Məsciddə İki Rükət Namaz Qılmağın Müstəhəb Olması
181 415. Cabir İbn Abdullah demişdir: “Mən Peyğəmbərlə birlikdə döyüşlərin birində iştirak edirdim. Bu əsnada mənim dəvəm yorğun düşüb asta-asta getməyə başladı. Onda Peyğəmbər mənə yaxınlaşıb: “Cabir!” deyə çağırdı. Mən: “Bəli!” dedim. Peyğəmbər: “Sənə nə olub?” deyə soruşdu. Dedim: “Dəvəm yorulub asta-asta gedir, buna görə də mən geri qalmışam.” Peyğəmbər dəvəsindən yerə enib əlindəki ağacla (mənim) dəvəmi vurdu, sonra da mənə: “Min!” dedi. Mən də mindim. (Dəvə sürətlə yerindən götü- rüldü və) mən Peyğəmbəri keçməyim deyə dəvəni tutub saxlamağa başladım. Peyğəmbər (məndən) soruşdu: “Evlənmisənmi?” Dedim: “Bəli!” (Yenə) soruşdu: “Bakirə qızla, ya dul qadınla?” Dedim: “Dul qadınla.” Dedi: “Niyə qızla evlənmirsən ki, bir-birinizi əzizləyəsiniz?” Dedim: “(İş orasındadır ki,) mənim körpə bacılarım var. Bu səbəbdən də mən bacılarımı bir yerə yığa biləcək, saçlarını darayacaq və onların qayğısına qalacaq bir qadınla evlənməyi məsləhət bildim. Peyğəmbər: “İndi sən Mədinəyə qayıdırsan. Elə ki evə gəldin, (zövcəni) o ki var əzizlə!” Sonra soruşdu ki: “Dəvəni satırsanmı?” Mən: “Bəli!” dedim. Onda Peyğəmbər bir övqiyə 38 verib dəvəni məndən satın aldı. Peyğəmbər məndən qabaq gəlib (Mədinəyə) çatdı. Mən (ora) səhər çatdım. Biz məscidə getdik və mən məscidin qapısının önündə Peyğəmbəri gördüm. O soruşdu: “İndi gəlib çatırsan?” Mən: “Bəli!” dedim. Peyğəmbər (mənə): “Dəvəni burada saxla, (məscidə) gir, iki rükət namaz qıl!” deyə buyurdu. Mən (məscidə) girib iki rükət namaz qıldım. Sonra Peyğəmbər Bilala mənim üçün (tərəzidə) övqiyə çəkməyi əmr etdi, Bilal da onu mənim üçün çəkdi, (hətta) bir az da artıq qoydu. Mən dönüb getdikdə Peyğəmbər: “Cabiri yanıma çağırın!” deyə buyurdu. (Öz-özümə) dedim: “İndi dəvəni mənə geri qaytaracaq.” Bu isə mənim ən xoşlamadığım bir şey idi. (Lakin Peyğəmbər ) dedi: “Dəvəni götür, pulunu da özünə saxla.” (Buxari 2097, Muslim 1691)
Sayının İki Rükət Olması
38 Bir övqiyə 40 dirhəmə bərabərdir. Demək, 5 övqiyə 200 dirhəmə bərabərdir. O dövrün 1 dirhəmi 0,7 misqala, 200 dirhəmi 140 misqala – bu da 595 qram gümüşə bərabərdir. Qızıla gəlincə, onun miqdarı iyirmi dinar və bundan artıq olduqda onun qırxda bir hissəsi və ya 2,5 % zəkat verilməlidir. O dövrün 1 dinarı 4,25 misqala, 20 dinarı 85 qram gızıla bərabərdir. “Şərh Zadul-Müstəğna” 6/103-104.
182 416. Aişə demişdir: “Peyğəmbərin yerinə yetirmək istədiyi elə əməllər var idi ki, o, insanların bu əməlləri yerinə yetirdikdən sonra bunun onlara da fərz buyurulacağından ehtiyat etdiyindən həmin əməlləri tərk edərdi. Peyğəmbər heç vaxt duha namazını qılmayıb, mən isə bu namazı qılıram.”(Buxari 1128, Muslim 718/77, 1695)
Peyğəmbərin Duha namazı qıldığını gördüyünü xəbər vermədi. Məkkənin fəthi günü evində qüsl etdiyini və səkkiz rükət namaz qıldığını zikr etmişdir. Peyğəmbərin bu namazdan daha xəfif bir namaz qıldığını görmədim. Ruku və səvdəsini tamamlıyırdı”. (Buxari 1103, 4292, Muslim 336/80, 1700)
418. Əbu Hureyra demişdir: “Ən əziz dostum (Peyğəmbər) mənə üç şeyi nəsihət etmişdir ki, mən ölənədək onları buraxan deyiləm, hər ay üç gün oruc tutmaq, duha namazını qılmaq və vitri qılıb yatmaq.” (Buxari 1178, Muslim 721/85, 1705)
Namazı Qılmağa (Diqqət Yetirmək) Həvəsləndirmək
419. Həfsə rəvayət edir ki, müəzzin sübh namazı üçün azan verib qurtaranda və artıq dan yeri söküləndə Peyğəmbər iqamədən əvvəl iki xəfif rükətli namaz qılardı.” (Buxari 618, Muslim 723/87, 1709)
183 420. Aişə rəvayət edir ki, Peyğəmbər sübh namazının azan və iqaməsi arasında iki xəfif rükət namaz qılardı”. (Buxari 619, Muslim 724/91, 1716)
421. Aişə rəvayət edir ki, Peyğəmbər sübh namazından əvvəl qıldığı iki rükət (nafilə namazını) o qədər qısa qılardı ki, mən (öz-özümə): “Görəsən o əl- Fatihə surəsini oxudumu?” deyərdim.” (Buxari 1165, Muslim 1717)
422. Aişə demişdir: “Peyğəmbər nafilə namazlarından heç birini sübh namazının sünnəti 39 kimi davamlı qılmamışdır.” (Buxari 1163, 1169, Muslim 724/94, 1719)
423. İbn Ömər rəvayət edir ki, Peyğəmbər ilə bərabər Zöhr namazından əvvəl iki, Zöhr namazından sonra iki, Məğrib namazından sonra iki, İşa namazından sonra iki, Cümə namazından sonra iki rükət namaz qıldım. Lakin Məğrib və İşanı evdə”. (Buxari 1172, Muslim 729/104, 1732)
39 Söhbət sübh namazından qabaq qılınan iki rükət sünnət namazından gedir.
184
424. Aişə rəvayət edir ki, mən Peyğəmbəri gecə namazlarında yaşlanmadıqca oturaraq namaz qıldığını görmədim. Yaşlandığı zaman oturaraq qılardı. Surədən otuz və ya qırx ayə qaldığı zaman ayağa durar, onu da bitirib rukuya gedərdi”. (Buxari 1148, Muslim 731/111, 1738)
425. Möminlərin anası Aişə rəvayət edir ki, o, Peyğəmbərin (gecə namazını) oturduğu vəziyyətdə qıldı. (Yaşlandıqda) o, oturmuş vəziyyətdə (namaza başlayıb) surələri oxuyar və rüku etmək istədikdə, ayağa qalxıb otuz və ya qırx ayə oxuduqdan sonra rüku, dha sonra səcdə edərdi. Sonra ikinci rükətdə (birinci rükətdə) etdiklərini eyni ilə təkrar edərdi, namazı bitirdikdən sonra (mənə tərəf) baxardı, mən oyaq olsaydım, mənimlə söhbət edər, yatmış olsaydım, o da uzanıb yatardı (yan üstə uzanardı).” (Buxari 1119, Muslim 731/112, 1739)
Yüklə 5,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|