Eti̇ka və gender: Sosi̇al-əxlaqi̇ davranişin təhli̇li̇
119
hökm sürən əqidəyə münasib sisteminin əmələ gəlməsi, so-
siumun iqtisadi, siyasi, mənəvi həyatında patriarxal mədə-
niyyətin və maskulinlik təfəkkürün hökmranlığının bərqə-
rar olması, sosial bərabərsizliyin təzahürü və s. amillər gen-
der bərabərsizliyinin əsas səbəbləridir (33: 159-160).
Gender bərabərliyinin əsasında sosial bərabərliyin
bərqərar olması prinsipi dayanır. Məhz buna görə də gender
və ədalət probleminə biri digəri ilə təzad təşkil edən əks
qütblü fenomenlər kimi deyil, vahid stratifikasiyalı sistem
daxilində mövcud olan hadisələr kimi yanaşmaq lazımdır.
Yalnız sosial ədalətin mövcud olduğu cəmiyyətdə gender
bərabərliyi bərqərar ola bilər.
Eti̇ka və gender: Sosi̇al-əxlaqi̇ davranişin təhli̇li̇
120
III FƏSİL
AİLƏDƏ MƏNƏVİ TƏRBİYƏ VƏ
GENDER PROBLEMİ
3.1. Azərbaycan ailəsində mənəvi və cinsi tərbiyə
M
illi-mənəvi adət-ənənə və dəyərlərlə
ümumbəşəri sərvətlərin bir-birinə qovuş-
duğu, cəmiyyətin mənəvi-əxlaqi təməli-
nin az qala sarsıldığı bir zamanda ailə və onun əxlaqi, fiziki,
cinsi tərbiyəsi aparıcı bir amilə çevrilmişdir.
Bazar iqtisadiyyatına, xüsusi mülkiyyətə keçid mər-
hələsi özü ilə ailələrə qadın-kişi münasibətlərinə, daha
doğrusu gender problemlərinə keyfiyyətcə yeni dəyişik-
liklər gətirmişdir. Sosial təbəqələşmə, işsizlik, milli-əxlaqi
ənənələr və dəyərlər gender asimmetriyasının kəskinləşmə-
si, cinslərarası qarşıdurmanın artması, dəyərlər sahəsində
böhranlar ailələrə daha ciddi, dağıdıcı zərbələr vurmaqda-
dır. Belə bir şəraitdə gender münasibətləri təkcə ailə sahələ-
rində deyil, habelə iqtisadi, hüquqi, mənəvi, dini müstəvidə
araşdırılmalıdır. Fəlsəfə elmləri doktoru Z.Quluzadə ailə
probleminin, ailədaxili münasibətlərin tədqiqini ən aktual
məsələlər sırasına daxil edir: “Respublikada keçid şəraitin-
də hazırda qadın hüquqlarının məhdudluğu və yaxın gələ-
cəkdə obyektiv səbəblər üzündən bu məhdudluğun artma
imkanını nəzərə alaraq, gender münasibətləri çərçivəsində
qadınların siyasi həyatda, hüquq sahəsində, əxlaq, ailə və
|
