Anatomiye giRİŞ

Arteriyel Kan Basıncının Uzun Vadeli Düzenlenmesinde Etkili Faktörler 
Kan basıncının uzun vadeli düzenlenmesinde etkili esas faktörler, damariçi (intravasküler) 
sıvı volümüne etkili faktörlerdir. Ekstrasellüler sıvı volümünün düzenlenmesinde aşağıdaki 
mekanizmalar işe karışırlar: 
1. Böbreklerle sıvı volümü kontrol sistemi,  
2. Antidiüretik hormon (Vazopressin) sistemi, 
3. Renin - Angiotensin - Aldosteron sistemi,  
4. Atriyal Natriüretik Faktör, Sistemi. 
1. Böbreklerle volüm kontrol sisteminin kan basıncı ile ilgili fonksiyonu, kan basıncının 
yükselmesi ve alçalmasına göre değişir. 
Kan basıncı yükselirse; 
 
a. Böbreklerle sıvı  çıkarılması artar; ekstrasellüler sıvı volümü, dolayısıyla kan volümü 
azalır, 
 b. 
Damarların kanla dolması azalınca damar basıncı azalır; kalbe vena dönüşü ve kalp debisi 
(kalbin birim zaman içinde pompaladığı kan miktarı) azalır, 
 
93

---

 
c. Kalbin pompaladığı kan miktarı azalınca, kan basıncı normale döner. 
Kan basıncı düşerse; yükselmesinde görülen olaylar tersine işler ve böbreklerle sıvı atılması 
azalır; kan volümü artar; kalbe vena kanı dönüşü, dolayısıyla kalp debisi artar; kan basıncı 
yükselerek normale döner. 
Kuşkusuz kalbin pompaladığı kan miktarı, kan basıncını etkileyen tek faktör değildir. Total 
perifer damar direnci de kan basıncına etkilidir.