Anatomiye giRİŞ

Kelime Bölümleri 
(Partes Orationis) 
 
Latince’de kelimeler sekiz bölüme ayrılır. 
1)  Nomen Substantivum (isim) 
2)  Nomen Adjectivum (sıfat) 
3)  Pronomen (zamir) 
4)  Verbum (fiil) 
5)  Adverbium (zarf) 
6)  Praepositio (edat) 
7)  Conjuctio (bağ) 
8)  İnterjectio (ünlem) 
Nomen Substantivum –İsim 
Dilbilgisi bakımından isimler canlı ve cansız varlıklarla kavramların adı olan kelimelerdir ki 
bunlar da üç grup altında toplanır: 
a)  Nomen Concretum- Canlı veya cansız somut bir varlığın adıdır. 
Bu ad sadece belirli ve tek tek varlıklara aitse o takdirde Nomen Proprium (özel isim); aynı 
cinsten bütün türü kapsarsa o zaman da Nomen Adjectivum (cins isim) olarak adlandırılır. 
b)  Nomen Adjectivum- soyut bir varlığın adıdır. 
c)  Nomen Collectivum- tekil olduğu halde bir çokluğu belirtir. 
Nomen Substantivum’un özellikleri 
Latince de isimler üç özelliğe sahiptir: 
1)  Numerus (sayı) 
2)  Genus (cins) 
3)  Casus (hal) 
 
1)  Numerus (sayı)- 
 Türkçede 
olduğu gibi Latince de de isim tekil (Singularis) ya da çoğul (Pluralis) dur. 
2)  Genus (cins)- 
 Türkçeden 
farklı olarak Latince de isimlerin cinsleri vardır. Yani isimler Femininum (dişil); 
Masculinum (eril) veya Neutrum (cinssiz) olabilirler. 
3)  Casus (hal) 
 
10

---

 Türkçe’de 
olduğu gibi ismin hali, bir ismin öteki kelimeler karşısındaki durumunu 
belirten özelliğidir. Yani isimler öteki kelime veya kelime gruplarıyla çeşitli ilişkiler 
kurduklarında hep aynı biçimde kalamazlar. Bu bakımdan isim’in halleri, isim’in ortaya çıkan 
değişik biçimleridir. İşte isim bu ilişki çeşitlerine göre bir takım ekler alırlar ki bunlara “hal 
ekleri” denir.  
Hal eklerinden Nominativus (yalın hali) ve Genetivus (-in hali) nomina anatomicada daha çok 
kullanıldığından örnrklede bu ikihal den verildi 
Latince de isimlerin öteki kelimelerle kurdukları ilişkilere göre altı hali vardır: 
Nominativus (yalın hali) 
Accusativus (-i hali) 
Genetivus (-in hali) 
Dativus (-e hali) 
Ablativus (-den veya –de hali) 
Vocativus (çağrı hali) 
Nominativus (yalın hali)- 
İsim’in bağımsız hali olup cümlede özne durumundadır. 
Accusativus (-i hali) 
İsim’in cümledeki düz tümleç halidir. Yani cümlede fiilin doğrudan doğruya etki ettiği 
kelimedir. 
Genetivus (-in hali) 
Bir  şeyin başka bir şeye sahipliğini bildiren halidir. Latince de isim tamlamalarında tamlayıcı 
durumundadır. Onun için de “tamlama hali” olarak da tanımlanabilir.  
Dativus (-e hali) 
Bir cümlede dolaylı tümleç halidir. Yani cümledeki fiilin dolayısıyla etkilediği haldir. 
Ablativus (-den veya –de hali) 
Bazan tek başına bazan da edatlarla oluşturulan isim halidir. 
Vocativus (çağrı hali) 
Bilim dilinde kullanılmayan bir hal olduğu için hiç üzerinde durulmayacaktır.