Anatomiye giRİŞ

 
Medulla Spinalis 
Vertebral kanal içerisinde, foramen magmun ile L
2
 vertebra arasında medulla oblangata’nın 
devamı olarak uzanır. Yaklaşık 45 cm uzunluğundadır. Conus medullalaris denilen koni şeklinde 
bir uç ile sonlanır. Bu koninin ucundan filum termanale denilen bir fibröz iplik 1. koksigeal 
segmentin arkasına yapışır. Medulla spinalis 31 segment içerir. Her segment bir çift spinal sinirin 
çıktığı bölgedir. 
Medulla spinalis düz bir silindir şeklinde değildir. C
3
-T
2
 segmentler arasında intumescentia 
cervicalis T
9
-Conus medullaris arasında intumescentia lumbosacralis denilen iki belirgin 
kalınlaşma gösterir. 
Medulla spinalis’te gri cevher içte, beyaz cevher dışta yerleşmiştir. Kesitlerde gri cevher H 
harfi  şehlinde görülür. H’nin ön kollarına cornu anterior (ön boynuz), arka kollarına cornu 
posterior (arka boynuz) denir. Gri cevher bütün medulla spinalis boyunca, sütun şekilli bir kitle 
oluşturur. Bu nedenle columna terimi de kullanılabilir. Ön boynuzda kasları innerve eden motor 
hücreler, arka boynuzda ise duyu hücreleri bulunur. Motor ve duyu hücrelerinden başlayan lifler 
bir radix anterior (ön kök) ve radix porterior (arka kök) yaparlar. Ön ve arka köklerin foramen 
intervertebralis dışında birleşmesiyle spinal sinir oluşur. Bu nedenle bir spinal sinirde hem motor 
hem de duyu lifleri biraradadır. Arka kök üzerinde her bir spinal sinir için bir spinal ganglionda 
yaparlar (Bell-Magendie Kanunu). Cornu anterior ve posterior enine bir gri cevher kitlesi ile 
birleştirilmişlerdir. Bu gri cevher kitlesinin önünde beyindeki ventrikülleri temsil eden canalis 
centralis bulunur. 
Beyaz cevher, uzunlamasına seyreden sinir lifleri tarafından oluşturulmuştur. Funiculus anterior, 
funiculus posterior ve funiculus leteralis olmak üzere üç kordon halinde düzenlenmiştir. 
Aşağıdan yukarıya doğru gittikçe yeni liflerin eklenmesiyle beyaz cevherin miktarı artar. Bu 
nedenle medulla spnalis’in servikal segmentlerinde sakral segmentlere göre daha fazla beyaz 
cevher vardır. 
MSS içinde aynı yerden başlayan, aynı seyri gösteren ve aynı merkezlerde sonlanan lif 
demetlerine tractus veya faciculus denir. Medulla spinalis’in temel işlevlerinden biri ascendens 
(yükselen) ve descendens (inen) traktuslar aracılığıyla motor ve duygusal bilgileri beyine veya 
kaslara iletmektedir. İkinci önemli işlevi reflekslerin düzenlenmesidir. Medulla spinalis’ten 
yükselen lifler duyu yollarıdır. Bu yollar (Piramidal) medulla spinalis’e istemli hareketleri 
başlatan impulsları taşırlar. Ekstremitelerin distal kısımlarındaki ince ve becerili hareketleri 
kontrol ederler. Bu yolların zedelenmesinde (üst motor nöron felci) bu hareketler kaybolur. Alt 
motor nöron zedelenmesi kas ve sinir bağlantısı kesildiği için refleks ve istemli bütün hareketler 
kaybolur. Kas tonusu kaybolur ve kas kısa zamanda atrofiye uğrar. 
 
172

---

Medulla spinalis’e üst merkezlerden, piramidal yollar dışında inen lifler ekstrapiramidal 
yolları yaparlar. Bu yollar içerisinde bazal ganglionların da yer aldığı ekstrapiramidal sistem ile 
ilgilidir. Ekstrapiramidal sistem, önce serebral korteksin yardımıyla öğrenilmiş daha sonra 
otomatik hale gelmiş (stereotip) hareketlerin kontrolünü yapar. Korteks bu hareketlere ancak 
gerekli olduğu zaman karışıp yönlerini değiştirir. Örneğin bir atlet yapacağı hareketi birçok kez 
tekrarlayarak, bu hareketin otomatik hale gelmesini sağlayabilir. Ancak koşu sırasında ayak 
anlaşılmadık bir yüzeye bastığında korteks işe derhal müdahale ederek ayağın pozisyonunun 
düzeltilmesini sağlar. 
Medulla spinalis gövde ve ekstremite kaslarını kontrol eden refleks merkezi olarak da iş görür. 
Bu refleks merkezleri ile beyin merkezleri arasında bağlantı sağlayan yollar medulla spinalis’ten 
geçer.