BIXEVIORIZM- (inglizcha beavior - xulq) - psixologiyaning predmeti psixikani emas, balki inson va hayvonlar xulqini o‘rganishdan iboratdir degan fikrni ilgari suradigan oqim. Bixeviorizm xulq deganda organizmning faqat tashqi muhitdagi qo‘zg‘ovchilarga nisbatan qaytaradigan javob reaksiyalari (harakatlari) yig‘indisini tushunadi. Demak, bixeviorizmga ko‘ra, psixologiyaning vazifasi faqat tashqi stimul bilan unga qaytariladigan reaksiyalar o‘rtasidagi teng ma’noli bog‘lanishlarni aniklashdan iboratdir, xolos. Bixeviorizm ongning inson xulqidagi rolini va uni ilmiy jihatdan o‘rganishni, tekshirishni inkor qiladi. Bixeviorizm alohida oqim sifatida XX asr boshlari hayvonlar xulqini tekshirish natijalarida shakllangan bo‘lib, uning asoschilari amerikalik psixologlar Uotson va Torndaykl.
BILISh - inson tomonidan voqealikni aks etgirish jarayoni. Agar bilish shaxsning o‘ziga qaratilgan bo‘lsa, u o‘z-o‘zini bilish deb ataladi. Bi-lish jarayoni sezgi, idrok, tasavvur, tafakkur kabi psixik jarayonlarda ifodalanadi. Bilish 2 bosqichdan, ya’ni hissiy va ratsional bosqichlardan iborat-dir. Bilish - sezgi, idrok, tasavvurlar orqali hissiy bosqichni, tafakkur hamda nutq orqali esa ratsional boskichni tashkil qiladi.
