7- Analog
|
Me1 + Me2X = Me1X + Me2 X1 + MeX2= MeX1 + X2
|
A. Metallar va Tuzlarning o’zaro ta’siri
Metall + Tuz = [yangi Tuz] + [yangi Metall]
Fe + Hg(NO3)2 = Fe(NO3)2 + Hg Cu + 2AgNO3 = Cu(NO3)2 + 2Ag
|
C. Amfoter metallar va Tuzlarning o’zaro ta’siri
Amfoter metall + Tuz = [yangi Tuz] + [yangi Metall]
2Al + 3FeCl2 = 2AlCl3 + 3Fe Zn + CuSO4 = ZnSO4 + Cu
|
B. Metallmaslar va Tuzlarning o’zaro ta’siri
Metallmas + Tuz = [yangi Tuz] + [yangi Metallmas] Metallmas + Tuz = [yangi Tuz]
2NaI +Cl2 = 2NaCl + I2
2FeCl2 + 3Cl2 = 2FeCl3
|
8- Analog
|
Me1OH + Me2X = Me1X + Me2OH
HX1 + MeX2= MeX1 + HX2
|
D. Kislotalar va Tuzlarning o’zaro ta’siri
Kislota + Tuz = [yangi Tuz] + [yangi Kislota]
NaCl + H2SO4(kons) = NaHSO4 + HCl 2MgCl2 + H4P2O7 = Mg2P2O7 + 4HCl
|
E. Asoslar va Tuzlarning o’zaro ta’siri
Asos + Tuz = [yangi Tuz] + [yangi Asos]
FeCl2 + 2KOH = Fe(OH)2 + 2KCI Cu(NO3)2 + 2NaOH = Cu(OH)2 + 2NaNO3
|
9- Analog
|
Me1O + Me2X = Me1X + Me2O X1O + MeX2= MeX1 + X2O
|
F. Asosli oksidlar va Tuzlarning o’zaro ta’siri
Asosli oksid + Tuz = [yangi Tuz] + [yangi oksid]
FeO + CuSO4 = FeSO4 + CuO
MgO + SnCl2 = MgCl2 + SnO
|
G. Kislotali oksidlar va Tuzlarning o’zaro ta’siri
Kislotali oksid + Tuz = [yangi Tuz] + [yangi oksid]
Na2CO3 + SO2 = Na2SO3 + CO2
3MgSO4 + P2O5 = Mg3(PO4)2 + 3SO3
|
L. Amfoter oksidlar va Tuzlarning o’zaro ta’siri
Amfoter oksid + Tuz = [yangi Tuz] + [yangi oksid]
ZnO + CuSO4 = ZnSO4 + CuO Al2O3 + 3SnCl2 = 2AlCl3 + 3SnO
|
10.
|
M. Tuzlar o’zaro o’zaro ta’siri
A-Tuz + B-Tuz = C-Tuz + D-Tuz A-Tuz + B-Tuz = C-Tuz
AgNO3 + NaCl = AgCl + NaNO3 BaCl2 + K2SO4 = BaSO4 + 2KCl
3KCl + CrCl3 = K3[CrCl6] K2SO4 + Al2(SO4)3 = 2KAI(SO4)
|
Asosli tuzlar gidroksil guruhlari ko‘p bo‘lgan asoslar OH- lar soniga nisbatan kam sondagi vodorod atomlariga ega bo lgan kislotalar bilan reaksiyaga kirishganda hosil bo’ladi:
Al(OH)3 + HCl = Al(OH)2Cl + H2O Al(OH)3 + 2HCl =
Al(OH)Cl2 + H2O
alyuminiy digidroksoxlorid alyuminiy gidroksoxlorid Agar shu reaksiyada 3 ta OH- ga 3 mol HCl qo'shganimizda,
Al(OH)3 + 3HCl = AICI3 + 3H2O
alyuminiy xlorid bo’yicha o’rta tuz hosil bo’lar edi.
Bundan quyidagicha hulosalar kelib chiqadi, asosli tuzlarni har qanday kislota hosil qila oladi, lekin bir negizli asoslar hosil qila olmaydi. Asosli tuz hosil qilish uchun kamida 2 negizli asos bo’lishi shart.
Nordon tuzlar ko‘p vodorodli kislotalar bilan shu vodorodlar sonidan kam OH ga ega bo‘lgan asoslar reaksiyaga kirishganda hosil bo’ladi:
H3PO4 + KOH = KH2PO4 + H2O H3PO4 + 2KOH = K2HPO4 + 2H2O
kaliy digidrofosfat kaliy gidrofosfat Agar shu reaksiyada 3 ta vodorod atomi uchun 3 mol KOH olsak,
H3PO4 + 3KOH = K3PO4 + 3H2O
kaliy fosfat
Bundan quyidagicha hulosalar kelib chiqadi, nordon tuzlarni har qanday asos hosil qila oladi, lekin bir negizli kislotalar hosil qila olmaydi. Nordon tuz hosil qilish uchun kamida 2 negizli kislota bo’lishi shart.
HOSSALARI
Bazi tuzlar temperatura ta’sirida parchalanadi:
Na2CO3 = Na2O + CO2 CaCO3 = CaO + CO2 Mg(HCO3)2 = MgO + 2CO2 + H2O
2Cu(NO3)2 = 2CuO + 4NO2 + O2 (NH4)2Cr2O7 = N2 + 4H2O + Cr2O3
Nordon tuzlar ishqorlar va kislotalar bilan reaksiyaga kirishib yangi o‘rta tuz: va suv (kislota yoki oksidni) hosil qiladilar:
NaHCO3 + NaOH = Na2CO3 + H2O NaHCO3 + HCl = NaCl + H2O + CO2
Mg(HCO3)2 + H2SO4 = MgSO4 + 2H2O + 2CO2
Asosli tuzlar ishqor ta ’sirida asos va yangi tuz hosil qiladilar: Al(OH)SO4 + 2NaOH = Al(OH)3 + Na2SO4 Fe(OH)2Cl +
KOH = Fe(OH)3 + KCl
Kislota ta’sirida o‘rta tuz, suv (tuz tarkibida kislota qoldig‘idan farq qiluvchi kislota bo‘lsa yangi kislota) hosil qiladi.
2Al(OH)SO4 + H2SO4 = Al2(SO4)3 + 2H2O Fe(OH)2Cl +
2HCl = FeCl3 + H2O
2Mg(OH)Cl + 2HNO3 = 2Mg(NO3)2 + 2H2O + 2HCl
O‘rta tuzlar ishqorlar va kislotalar ta’sirida quyidagilarni hosil qiladi:
FeCl3 + 3NaOH = Fe(OH)3 + 3NaCl (asos va yangi tuz) yoki 2FeCl3 + 3H2SO4 = Fe2(SO4)3 + 6HCl (yangi kislota va yangi tuz)
Agar bu reaksiyalarda tuz va ishqor (yoki tuz va kislota) noekvimolekulyar miqdorda olinsa, quyidagi moddalar hosil bo’ladi: FeCl3 + 2NaOH = Fe(OH)2Cl + 2NaCl (asosli tuz va yangi o‘rta tuz) FeCl3 + 3H2SO4 = Fe(HSO4)3 + 3HCl (yangi nordon tuz va yangi kislota).
Tuzlar eritmalariga metallar ta’sir ettirilsa, almashinish reaksiyalari borib, yangi tuz va metall ajralib chiqadi:
Fe + CuSO4 = Cu + FeSO4
Cu + Hg(NO3) = Cu(NO3)2 + Hg Zn + 2AgNO3 = Zn(NO3)2 + 2Ag
Metallarning faollik qatorida turgan har bir metall o‘zidan o‘ng tarafda turgan metallni tuzidan siqib chiqaradi, lekin o‘zidan chap tarafda turgan metallami tuzlaridan siqib chiqara olmaydi. Magniydan chap tarafda turgan metallar (Li, K, Ba, Ca, Na va b.) suv bilan reaksiyaga kirishib ketishi tufayli tuzlardan metallami siqib chiqarish uchun qo‘llanilmaydi.
Сtrl+P: 60,1,58,3,56,5,54,7,52,9,50,11,48,13,46,15,44,17,42,19,40,21,38,23,36,25,34,27,32,29
58 | G R A N D
2,59,4,57,6,55,8,53,10,51,12,49,14,47,16,45,18,43,20,41,22,39,24,37,26,35,28,33,30,31
GRAND REPETITORLIK MARKAZI_ASILBEK SALOHIDDINOV
Ko’pchilik to’siqlarni ko’radi, faqat ayrimlargina maqsadni ko’radi. To’siq bu – maqsaddan nazaringizni uzganda ko’rganingiz!!!
→∴
→∴
∴
∴
∴
∴
∴
∴
∴
∴
∴
∴
M u a s s i s “GRAND”
59 | G R A N D
S.A.R_Adadi:350
60 | G R A N D
Dostları ilə paylaş: |