Debet: qarz oluvchining ssuda hisobraqami
Kredit: 202XX - Sotuvchining (xizmat ko‘rsatuvchi yoki pudratchi) hisobraqami.
Agar qarz oluvchi aylanma mablag‘larni to‘ldirishga kredit olib, paynet xizmati ko‘rsatish faoliyati bilan shug‘ullansa
Debet:qarz oluvchining ssuda hisobraqami
Kredit: 22604 – qarz oluvchining maxsus hisobraqami.
Agar kredit naqd pulda berilayotgan bo‘lsa:
Debet: qarz oluvchining ssuda hisobraqami
Kredit:10101- qarz oluvchining maxsus hisobraqami.
Muddatli majburiyatnomani balansdan tashqari hisobraqamida yuritish (kredit asosiy qismini qaytarish bo‘yicha har bir to‘lovga alohida muddatli majburiyatnoma rasmiylashtiriladi va u buxgalteriyadagi mas’ul ijrochida saqlanib nazorat qilib boriladi):
Debet: 91901 (91905) – qarzdorlarning qisqa muddatli kreditlar va lizinglar bo‘yicha majburiyatlari (qarzdorlarning uzoq muddatli majburiyatlari)
Kredit: 96345 (96349) – qarzdorlarning qisqa muddatli kreditlar va lizinglar bo‘yicha majburiyatlari kontr – hisobraqami (qarzdorlarning uzoq muddatli kreditlar bo‘yicha majburiyatlari kontr-hisobraqami);
Garov ta’minotining (qimmatli qog‘ozlarning) balansdan tashqari hisobraqamida yuritish:
Debet: 94501 – Garov sifatida qabul qilingan qimmatli qog‘ozlar
Kredit: 96381 – Garov sifatidagi qimmatli qog‘ozlar, mulklar va mulkiy huquqlar (talablar) bo‘yicha kontr-hisobraqami;
Quyida biz xususiy korxonalarga va nodavlat korxonalariga ssudaberish provodkalari bilan tanishib chiqamiz:
Xususiy korxonalarga va nodavlat korporatsiyalariga berilgan “qisqa muddatli ssudalar” nomli balans hisob raqami ochiladi. Bu hisob raqambir qator subhisob raqamlarni o’z ichiga oladi:
13101 – “Xususiy korxonalar va nodavlat korporatsiyalariga berilgan qisqa muddatli ssudalar”.
13105 – “Xususiy korxonalar va nodavlat korporatsiyalariga berilgan muddati o”tgan ssudalar”.
13109 – “Xususiy korxonalar va nodavlat korporatsiyalariga berilgan qisqa muddatli, shartlari qayta ko’rib chiqiladigan ssudalar”.
Ssuda berilayotganda korxonaning hisob-kitob hujjati to’lanayotgan bo’lsa, pul o’tkazilishi lozim bo’lgan mol sotuvchi yoki xizmat ko’rsatgan korxona hisobvarag’iga ssuda summasi o’tkaziladi. Pul tushirilishi lozim bo’lgan korxonaga boshqa bank bo’limi xizmat ko’rsatsa, ssuda summasi ssuda berayotgan bankning vakillik hisob varag’i orqali tegishli bankka o’tkaziladi.
Ssuda berayotganda quyidagi buxgalteriya provodkasi amalga
oshiriladi.