lari edilar. Hatto bundagi odamlaming iste’dodlarini, qimmat va ahamiyatlarini hech bir yo‘l bilan taqqos- lab, darajalarga ayirish mumkin emasdi. Chunki ham- malari kamolotning yorqin timsollari... Mana, ham- madan yosh Xondamir. Uning ko‘zlari shunday g ‘amgin: u ulug‘ tarixchi boboning o ‘limidan so‘ng tamoman shoirga suyanib qolgan edi. Yana Hirotda qancha ma’naviy to‘lg‘in, ajoyib asrdoshlari bor. Hirotning har burchagida o‘nlab, yuzlab hunar, kasb egalari borki, ulaming qo‘llari har kun, har soat aql, husn m o‘’jizalarini chiqaradilar. Ulaming hammasi shoiming zamondoshlari; ulaming ko‘plarini shoir ilhomlantirgan emasmi? Azamat tarix yaratgan xalq! Uning faxri, g‘ururi, sevgisi, g‘oyasi bo‘lgan xalq! To tirik ekan, uning g‘amxo‘ri bo‘lmoq va jilla bo‘lmasa, uning qayg‘ularini o ‘rtoqlashmoq shoirning hayot aqi- dasi emasmidi? Navoiyning yuragini alamning po‘lati chuqur tilib ketdi. Yig‘lagusi keldi-yu, lekin o ‘zini tutib qoldi. — D o ‘stlarim, — dedi u hazin, — xalq nomidan qilingan iltimosga bosh tovlamoq, e’tiroz etmoqqa qodir emasmen. Jamiki muqaddasotdan xalq so‘zi aziz va ma’nodordir. Xalqim uchun orzularimdan emas, boshimdan ham kechishga hozirmen... Majlis ahli benihoyat quvonch bilan tarqaldi. 0 ‘ttiz oltinchi bob I Arslonqulning bekorchi kuni edi. Chetlariga ingichka jiyak qadab, chevar xotini tikib bergan olacha to‘nni kiyib, mahalladan guzarga chiqdi. U yoq-bu yoqqa razm solib, yasovullar va navkarlarning 462
