Atalar deyir
Yüklə 13,34 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
525. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 düzgü
( t əğvim ) işə
g ə lm ə z,
ə sgiyinc
ə . düzgün ə dos az olsada uz olar. düzgün ə
uyan armamış . (düzgün ə : d
ə sdura. proqrama). düzgün ə
. (tanar: tanır)
. (düzgün: d ə sdur. proqram). düzgün ə uymaz, amaca ulmaz . (ulmaz: ulamaz. çatmaz). (düzgün: d ə sdur. proqram). düzgünlügü çox az kişi göstə r ər, sevgi sözün qalmaz kişi söylə y ə r. ( düzgünlügü: s ə daq ə ti ). düzgünü qur, onunla yür. (düzgünü: d ə sdurü.
proqramı) . düzgünü pozuq, yolları yozuq . (yozuq:
yazıq . sapıq . ataqsız
. amacsız
. kötü). (düzgün: d ə sdur. proqram). düzgünün dizginin alsın düzə n ə ll ə r ə lin
ə . (düzgün: d ə sdur. proqram. b ə
ə ). (dizgin: yular. cilov. kontrol). (düz ə n: yasan. yaradan). düzlük borcundur, yalançılıq oğurluq . düzlük güdülm əz, yalançılıq gözlə nm ə z. düzlük sayqı tə m ə
düzlük tutarlı nə sn ə , ucuzlarda, h ə r kims ə d ə bulunmaz, h ə r bir yerd ə
ə kilm ə z. ( tutarlı : bahalı ). 526. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 d üzlük tutarlı nə sn ə , ucuzlarda, h ə r kims
ə d ə bulunmaz, h ə r bir yerd ə
ə kilm ə z. ( tutarlı : bahalı ). düzlük, borcunan, batırlıq, vuruşnan, dosluq yaman gündə b ə
ə n ə r. düzlük, düz kişinin görküdür . (
ə lliyidir ). düzlük, düz kişiyə
yaraşır
. düzlüksan ı öğrə d
. ( düzlüksanı : doğru, uz düşüncə ). (
qandırmağı, qanıqmağı : razı salıb razı qalmağı) . düzlüy
ə , - bil
ə kd ə , bilikd ə g ə r ə k. düzlüyün canı, insafdır . (
). düzlüyün dabanı toxluqdu . 'düzü' anlayan el ə
az olur, sonradan çoxluğa anladır . (araz gündüz). düzü yazan əğri, -pisi qanmaz, düz ə
yanmaz, yaxar dünyanı, özü yanmaz, heç uvanmaz, üz utanmaz, (uvanmaz: vicdan ezabı çekmez). düzü yoxuşu enişi, kəndi asqından sayqın asılı . (
veril ə n d əğərin bir yanıda kişi özüdür) . düzük düz ə r düz
ə ən çağ .
ə l ə k) (düz ə n: sistim). düzümün ornayan ( ölçüb, biçm ə k ), dözümsüz qalmaz. 527. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 düzün birl ə görün, ütük gördün sürün. (düz olanla görü. , yalançı, kə l ə
gördun ç ə kin, üzd ə nm ə ). düzün den ə yorulma. uzun gedd ə
qırlma . yaxın durda alınma, tutulma . düzün duzuna baxma, duzsuz gördün çaşma . düzün toru, hörülü olar. ( axmağın işi torsuz, qadasız olmaz ).
düzün toruna düşmə k. (
axmağın ( sad ə
kişinin) toruna düşmə k). Ecel geldi cihane, baş ağrısı bahane , Ölüm kaçınılmazdır . Bahanesiz ölüm olmaz, Her ölümün bir nedeni olur. Acel geldiği zaman ertelenmez ölüm gerçekleşir . (Bayram Özdemir). Eceli gelen köpek cami duvarına siyer (işer) . İnsanların kutsal degerleri vardır . Bu kutsal değerlerle alay eden, hakaret eden kimse ler bunun cezasını çekerler . (Bayram Özdemir). eçgi ( geçi
) özü doğa albaymış, qoyqa anaçı giriptir . (geçi k ə ndisi
doğuramamışkə n, qoyuna ə b
lik edm ə y ə
getmiş) . eçmişin yansısı girməsin uykuva, yumma aç qapaq, dan atır gözüm . ed
bilmis ə n, qala bilmis ə n. qa
lısan edə bilmis
ə n.
''edm ə gin ə n''
''qalmağın'' ortağı istə kdir, ist ək oğul .
ə n qurtuldu, diy ə n tutuldu. 528. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 ed ə rsiz biriys ə
ucradı yolda, sapıb yoldan uzaq durmaq yeğ gə lir
. (ed ə r: . d əğə r. qiym ə t). edgiligin bir yola, yamanlığın min yola! . (edgiligin: eyiligin. iyiligin. yaxşılığın ). (bir yola: bir yön ə . bir t ə r ə f ə ). (iyiliq eddin, qarşılıq gözl
ə m ə , kötülüq etdins ə , min k ə r ə qaşılıq gözlə ). (iyiligin yolu bir t
ə r ə f ədir, qaşılıq gözlə nilm ə
ə lm ə z, ama kötülügün yolu, min t ə f
flidir. bir kötülük yaparsansa, olsun ki min k ə r ə
s ə n ə qarşılıq verilsin) . edgilikd
ə n, yaman yox . (edgilikd ə n: eyilikd ə n. iyilikd ə n.
yaxşılıqdan) . (yaxşılıqda itgi yox). (yaxşılıqda : yaxşılıq edmə kd ə ). (yaxşılıqdan kimsə
itirm əmiş) . edim qılım bir günə ki d əğişmə
z. (
: xulq x ə siy ə t. xulq xuy). edim qılım sütlə sümüy
ə
girir, qanla canla çıxır . ( edim qılım : xulq x
ə siy
ə t).
(sümüy ə : g
ə miy
ə ).
edim qocaldı yazıq çə likd
ə tutmur
ə li, dedi qocalsada o, yaxar könül, o sözki onda durur. edin qazan keçir yaş, bu gün yarın axar baş . (edin. ə rd ə m.
çıxar . bacarıq) . ( ə rd əm qazan yaş keçmə d ən, baş axıb ölmə d ə n). edindiyin sev ə nl ə r, sevdikl ə rin edinsin. edindiyin sevm əqıl, sevdiklərin edinqıl (edinm ə k: ə ld ə edm
ə k) . 529. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 edqülük sanmaq, doğruluq etmə k. ( edqülük : iykülük ). edm
ə qul könlü göz ə , ökd
ə b aşın yığ sözə . ( ökd ə : öküt. us. ağıl)
. edm
ə
şaka, çıxar dava . edm
ə
yarlıq yamana, çalış tay ol yaxşıya . Eğreti ata binen tez iner . eğreti
: geçici. Geçici olarak başkalarının yetkisini ve haklarını kullanan kişiler çabuçak bu yetkilerini esas sahiplerine devreder. (Bayram Özdemir). Ekmeden biçilmez. Emek vermeden bir şey kazanılmaz . Fedakarlık yapmadan karsındaki kişiden fedakarlıkbekleyemezsin . (Bayram Özdemir). el ağrısı az gə lm ə z, geng əşli don dar gə lm ə
(elin h ə r gün üçün bir sorusu olr). el ağzı yığınm az, ç ə
ə k (
dolça ) ağzı boğulmaz . el ağzı, bol ( açıq ) olar.
el ağzı, çuval ağzı, yel ağzı . el ağzı, yel ağzı . el ağzına baxan, qadının tez boşar .
el ağzına '' ə
ə k''
tutmazlar. 530. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 el ağzına ''ə l ə
el ağzına qalan, buğdan saqqaldan olar . el ağzında alalıq, sözün başa qadalıq . (el içr
ə
sözbirliyi olmasa, ağzındaki söz başan bə la olar). (sözbir olmayan eld ə
. el ağzında bir söz
ə k ə n yüzün d ə y ə r. el ağzıyla ev qalmaz, ev ağzına el durar . el alır qız, ''quda''
qazanır, mən aldım qız, ''qada''
qazandım . (quda: qohum). (qada: b ə la).
el alır qız, ''quda'' qazanır, mən aldım qız, ''qada'' qazandım . el aparır yalanla, kötü sayır yalanları yalandan . el atan daşa güc düşmə z. el atı tez yorular . el atsa daş dağ aşar, baş olmasa el çaşar . (
: başçı ). el başdan gücalar, quş qanatdan . (
: ağıldan . bilgid ə n ). el b
əğə nm ə zs ə , yer b əğə nsin. {
gözd ən düşüncə , ölm ək yeğ (iyidir)} . el birikib, ağız birləşsin, elizə dosluq yerl əşsin
. el çalışar, yer sevinə r, yer barlanar, el sevin ə r. el çarasız ( olmaz
), m ərd yarasız . el çarasız olmaz, mərd yarasız olmaz . ( el çarasız, mərd yarasız olmaz ). 531. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 el çetin
ə
yağı gə ls ə, can ayağan yigitmi? . (ölk
ə
sınırına düşman gəldiğində canına acıyan iğit sayılırmı?) . el dediyin kimindir, dil dediyin elindi. el d ə lisin, kor ç əliyin tanıyar . el dil ə
bağlı, yurd elə . el düşmanına, gordan yeğrə k, dusdax yoxdu.
el düşmanına, gordan yeğrə k, dusdax yoxdu. (
yaxcıraq
). El el
ə
sığar, ev evə sığmaz! (Anlamı bir dövlə t o biri dövl ə tin içind ə
yaşaya bil ə r, ancaq bir ail ə o biri ail ə il
ə bir evd
ə
yaşaya bilmə z, ail
ə nin-
ocağın özgürlüyü pozula bilməz, bir evin işinə o
birisi qarışsa bu ev dağılar) . (Araz Gunduz). el el ə
sığar, ev evə
sığmaz . el el
ə
sığar, ev evə sığmaz
. (evd ə n ev ə
ışıq düşmə z: h ər evin öz ışığı var) . (
: qibl ə ). el el ə
sığdı, ev evə
sığmadı . el el
ə söyk
ə n ər, dağ dağa . el elin eşşəyin, türkü çağıraraq arar . (
: oxuya oxuya). el eybin s ə n
dey ə n, s ə nin eybin el ə dey
ə r.
el ə r ə
sığılar, ə rd ə el ə .
Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 el
ə r ə sığınar, ə rd ə
ə .
sığınar : ümidi var ). el g
ə ldi g
ə lin görm
ə y ə , g ə lin getdi t ə z ə k d ə rm ə y ə . el gözünü dil açar. el hakimin ə lin ə , hakim elin cibin ə baxar.
el içi, g ə p içi. (el içi sözsüz olmaz). el içind
ə
düşsə ayırlıq, yol salar, qol atar yağırlıq . (
: düşmançılıq . iftiraq. nifaq). el içr ə g ə zm ək üçün, axmaqca danış, başlıca düşün . ( başlıca : ağıllıca ). el ist
ə m ə z, kims ə verm ə z.
el köçs ə oba qalmaz, dil çöks ə el qalmaz. el qaldı, törü qalmaz : topraq ged ə r, xuy gedm ə z.
el qaldırar ağır daş, yel qaldırar yenni daş . (
yenni: yengi. yüngül). (yenni daşı yel qaldırar, ağır daşı el qaldırar) . el qalxar, duru qalxmaz. (duru: ad ə t). (el unudulur, ad ə t yox).
el qapısı gec açılar, güc açılar . el qazanı ilə, aşın qaynamaz . el qazanıyla, aş qaynatmaq . (özg
ə l ərin yaraqlarından (araclarından) yararlanaraq, işin yeritmə y ə çalışmaq) . el qonmadan, it susmaz. (el qonmasa, it susmaz). 533. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 el qonmadan, it susmaz. ( el qonmasa, it susmaz ). el qulağı su tutmaz . el oğlu, yumurtaya qılp qoyar . el oğrusu, dağ börüsü qırılsın . el oğrusuz, dağ b örüsüz olmaz. el oğrusuz, dağ börüsüz olmaz . (börüsüz: qurdsuz). el oğrusuz, ev sözsüz, oğru tutular, söz açılar . (
açılar : danışılar) . el oxusun oylansın, öz başını qurtarsın . el öz d
əlisin tanıyır, bə ll ə nmir kim ə
inanır . el sılayar aş verər, uluğ sılar baş verə r. (
:
: lütf ed ə r). (
uluğ : tanrı) . el üçün ağlayan, gözdə n olur. (başqasın çox düşünə n, özün tez unudur). el üçün bayraq açılsa dil durur . el yaxşı, biz yaman . el buğda biz saman . el yolunda. -güc yetirs ə, qılmağımız borcumuz, yetm ə yirs
ə borcluyuz. el, d ə
ə gül
ə r, d
ə lid
ə el
ə . el, hakimin ə lin
ə , hakim elin cibin ə baxar.
elağzı ala olsa, öz başına bəla açır . (elin gücü ağız birliyində dir). elçi az oturub çox gör ə r.
elçi başı dil .
Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 elçi çox olar, qism ə ti bir.
elçi dilil ən, düğün ə lin ə
ə n, topraq belin ə n
ə r n
ə yin öz
g ə r ə ci var). (g ə r ə c: uyqun arac). elçi g
ə ls ə gözü var, evin qızlı sözü var . elçi odur eliçin ə
gün sala, bulam olsa qaldıra, eygiligin artıra . (gün: dinclik) (bulam: fitn ə ). (eygiligin: ə mniyy
ə tin).
elçi olan qayğı çə k ə r öt ər qıraq salmaz elin içinə, yaşam gücsə verm ə
gücün heçin ə . (öt ə r qıraq : yana qoyar. yan keç ə r).
elçi olub el obanı gə z ə rs ə n, hovan olub boy buxunun b ə z ə rs ə n. ( elçi: el hovalı
. elsev ə n). (hovan: axmaq). elçid ən söz alarlar, düşmandan göz . Elçiye zeval olmaz. Eli kişiler veya devletler arasın da aracılık yaparlar . Neyle emredildiyse onu söylerler. Söylenmesi emredilen sözlerden emreden sorumludur, Elçi sorumlu değildir . Elçi bu sözlerden dolayı cezalandırılamaz . (Bayram
Özdemir). eld
ə düz
ə r, el pozar, qulaq duyar göz görm ə z. (
Yüklə 13,34 Mb. Dostları ilə paylaş:
|