Atalar deyir

ə

ksiz: 

qıyın

. zalim. 

acımayan

. 

düşünmə

y

ə

n. 

qanmıyan)

. 

könülsüz uşaq gülə

 bilm

əz, könüllü uşaq dura bilmə

z. 

(könülsüz: quss

ə

li). 

(könüllü: sevincli. 

şad)

. 

könülsüz yaşam, kültə

y

əm boşam

. 

(

yaşam

: g

ə

nc

ə

m). (kült

ə

y

ə

m: bir 

yığınam)

. 

könülsüz yaşam, sevgidən boşam

. 

(

yaşam

: g

ə

nc

ə

m). 

könülsüz yükün, göy

ə

 

ağmaz

. (

ağmaz

: 

çıxmaz

). (

yükün: namaz

). 

könünld

ə

 

ki, qarında kı bilinmə

z. 

köp g

əpiriş pozurqan, köp yügürən azırqan

. 

(söz uzansa pozar, iti qopan, 

yügür

ən, çox qızan hirslə

n

ə

n azar). 

köp 

şişrilən, şişirdə

n

ə

 yer qoymaz. 

köp yoylaqanqu tülkü, qolqa tüşpöy, qoyucu emə

s (

qırqız

). 

{çox yel

ə

n 

(g

ə

z

ən) tülkü bir gün yaxayı ə

l

ə

 verir}. (çox g

ə

z

ə

n tülkü, 

yaxalanmadan dinc

ə

lm

ə

z). (su t

əstisi su yolunda qırılır)

. 

köpçülüg

ə

 g

ə

ng

əşib, kəndi başın unutm

a. (

başın

: fikrin

). 

köpd

ə

nd

ə

 köp minl

ər könül qıranlar, çalışda qur bir ufacıq könül sə

n. 

(köpd

ə

nd

ə

 köp: çoxdan çoxdur). 

894. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

köpd

ə

nd

ə

 köp minl

ər könül qıranlar, çalışda qur bir ufacıq könül sə

n. 

(köpd

ə

nd

ə

 köp: çoxdan çoxdur). 

köp

ə

 

yaranmaq qıyın

. (

yaranmağın k

öpçülüg

ə

 

çox qıyın)

. (

qıyın

: zor). 

köp

ə

 yür

ə

n azdan qalar. 

(köp

ə

 yür

ə

n: köp

ə

çi. tamahkar). 

köp

ə

çi küp

ə

çiy

ə

 aldanar. 

(köp

ə

çi: köp

ə

 yür

ə

n. tamahkar). (küp

ə

çiy

ə

: 

torbaçıya

. k

ə

l

ə

kçiy

ə

). 

köp

ə

çini küpçü küp

ə

 

basar, torbaçı torbalar

. 

(köp

ə

çi. köp

ə

 yür

ə

n. tamahkar). 

(küpçü: küp

ə

çi. 

torbaçı

. k

ə

l

ə

kçi). 

köp

ə

k boranda qudurar. 

köp

ək ölümü, qurda bayramdır

. 

köp

ə

kl

ə

 yatan bir

ə

 il

ə

 qalxar

. 

köpl

ə

nc, sözü keç

ən başa gə

l

ə

n olur

. (köpl

ə

nc: koplanç. çoxraq. 

əğlə

b). (qurd 

ağzasan quyruğu görünə

t). 

(adın çək qulağın bur)

. 

köpmüş

 köp

ə

k, qapmaz, yatan ilan çalmaz. 

köpöoğluya bax, hey, papaxda qoyur başına

. 

köprü üst

ə

 yol üst

ə, yap yapılmaz

. (

yap: tikinti). 

köprü üst

ə

 yol üst

ə, yapı yapılmaz

. 

köprü üzr

ə

 yurd salma. 

köprüd

ə

n keçm

əmiş sayın, ayıdır dayın

. 

895. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

köprüki var yaxşı ötə

r yamanda. 

köprünü görür, deşiyi görə

noq. (

gör

ə

noq: görmür). 

Körle (görmez) yatan şaşı kalkar

. -itle yatan bitle kalkar, 

Kötü kişilerle 

yatan, kalkan kişilere az çok kötü huylar bulaşır

. 

(Bayram 

Özdemir). 

körp

ə

 sütsüz böyüm

əz, pambıq susuz

. 

(körp

ə

 

sütsüz, pambıq s

usuuz 

dirç

ə

lm

ə

z). 

körp

ə

 

sütsüz, pambıq susuz dirçə

lm

ə

z. 

körp

ə

 

uşaq, körpə

 sevinc. 

körp

ə

s

ən pişmə

yiv

ə

 

çox qalırı, çatmağa körpüyə

, ver var yoxuvu. 

körp

ə

s

ən, pişmə

yiv

ə

 

çox qalırı, çatmağa körpüyə

 ver, var yoxuvu. 

körpü, çaydan oyanadır

. 

kös kiliminc

ə

 

ayağın,

 

soyuqda ta donmuya yağın

. (

kös: çöz. uzat

). kös 

kiliminc

ə

 

ayağın, söyuqda donmuya yağın

. 

kös kiliminc

ə

 

ayağın, soyuqda ta donmuya yağın

. 

(

kös: çöz. uzat

). (

kös 

kiliminc

ə

 

ayağın, söyuqda donmuya yağın

). 

köşdən qalan batıbdı, arda baxan yatıbdır

. 

köşşə

k kim

i məməsi yox sağmağa, yəhəri yox minməyə

. 

(

köşşə

k: d

ə

v

ə

 

balası

). 

896. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

köşşə

yi yiy

ə

si diy

ə

n yer

ə

 

bağla birdə

 

döy qabırğasına

. 

kötü adama böyük çanağını göstə

rm

ə

. 

(yamana çonğ ayağınğı görsötmə

): . 

kötü başlı yarıqarın yekəldir, iyi başlı aydınlıqlar yaraltır

. 

kö

tü bir çağda, uğursuza uğramaq (

düşmə

k

). 

kötü çavar, yell

ə

 çapar. (

çavar: x

ə

b

ə

r). 

(yaman salıq carçı gə

zm

ə

z). 

kötü dilli qocadan yalnız dul yeğdir

. 

kötü duyqu, durmuş yaşam yıpratır, iyi duyqu gözə

llikl

ər yaratır, kötü biri 

öz qapısın qapatır, iyi olan kə

n

di özün aratır

. 

kötü duyqular yıpraq ömürdən doğur, könü duyqular, sevimli ürə

kd

ə

n olur. 

(

yıpraq

: çürük. atil). (könü duyqular: iyi duyqular). 

kötü günl

ə

r güdülm

ə

d

ən çatarmış, igid oğlan qorxmaz ondan aşarmış

. 

yarınların armanların kəndi başda bə

sl

ə

y

ən, işə

 keçib 

doğru oxun atarmış

. 

( güdülm

ə

d

ə

n: gözl

ə

nm

ə

d

ə

n)

. 

kötü x

ə

b

ə

r tez qaçar

. 

(yaman salıq qır çapar)

. 

Kötü söyleme eşine ağu katar aşına

, 

İnsanlara

, 

hele eşine kötü söz 

söyleme, 

hiç beklediğin bir kötülükle karşılaşabilirsin

. 

(Bayram Özdemir). 

kötü yoldaşın qadası, ocax qazanın qarası

. (kötüy

ə

 

yanaş

 

qarası, 

yoldaşın, qazana yanaş

 

qadası)

. 

897. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

kötüd

ə

n uman, götünd

ə

 bulur. (

yamanda yeğ aran, baş verib börk almış

). 

(

yeğ 

aran: iyilik g

ə

z

ə

n). 

kötüd

ən ya qaçın ya qaçıt

. 

kötük ç

ə

tin yanar, gec sön

ə

r

. (kötük yanmaq bilm

ə

z, yansa sönm

ə

k bilm

ə

z). 

kötük gücü yaldızı, gövdə

 

gücü qolları

. 

(

yaldızı

: 

yıldızı

: ildizi: 

kök sapları)

. 

(kölg

ə

 

salar ağaclar, yapraqilə

 dal il

ə

). 

kötülük kökü qırar, qırılmaz, iyilik kökü ə

kil

ə

r, durmaz. 

kötülük yapdın iyilik bə

kl

ə

m

ə, iyilik yapdın kö

tülük b

ə

kl

ə

!. . 

kötüsün görc

ə

k, iyisin atma. 

(duyan bilsin. -

danalıq

, 

öküzlük, qanmamazlıq 

edm

ə

y

ə

 g

ə

r

ək yoxdur, hamının pisidə

 var, iyisid

ə

. k

ə

ndiv

ə

 

g

ə

l!). 

kötüy

ə

 gör

ə

 t

ə

n

ə

si yox, t

ə

niy

ə

 gör

ə

 

budağı

. 

kötüy

ə

 

yanaş

 

qarası,

 

qazana yanaş

 

qadası

. 

(kötü yoldaşın

 

qadası, ocax 

qazanın qarası)

. 

kötüys

ə

 

ya qaçıt ya qaçın, iyiysə

 

ya yoluğ ya yaxın

. 

(yoluğ

: gözd

ə

n qoyma. 

qayğısın çə

k). 

kötüyü qoyub, köpüyü tutub. 

kötüyün quyla, yemişin də

r. 

kövr

ə

 

qarır, könül qarımaz

. 

(

kövr

ə

 (

gövd

ə

, t

ə

n, b

ə

d

ən) qocalır, könül yox)

. 

köz altda kül olmaqdansa, köz üsd

ə

ki kül ol. 

898. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

köz yarası iz qoyar, söz yarası köz qoyar

. 

köz

ə

 

yanmış altundan qaçar

. (

köz

ə

 

yanmış

: 

közdın yanmış

). 

köz

ə

ku uzun bolsa, 

ə

lik göym

ə

z. (

maşan uzun olsa, ə

l yanmaz). 

köz

ə

ku uzun bolsa, 

ə

lik küym

ə

z: 

maşan uzun olsa, ə

l yanmaz. 

Kul azmayınca hak yazmaz

, 

Kulun başına felaketler, kulun yoldan 

çıkmasıyla gelir

. 

(Bayram Özdemir). 

Kul hatasız olmaz

, 

mükemmel insan olmadığı gibi her yaptığı iş iyi olan 

insan da olmaz. 

(Bayram Özdemir). 

Kurban Bayramı Türk kardeşlerimize mübare

k ve kutlu olsun. Yeni 

hayırlara sebep olsun, Kardeşliğimizi birliğimizi 

güçlendirsin. Allah hepimizi korusun. (Bayram Özdemir). 

Kusursuz güzel olmaz, 

Her şeyin hoşa gitmeyen bir yanı olduğu gibi, her 

güzelin hoşa gitmeyen bir yanı vardır

. 

(Bayram Özdemir). 

küç

ə

 

iti, qapı bə

kl

ə

m

ə

z (

güdm

ə

z). (küç

ə

 iti: 

çarşı iti

- sokaq iti). 

küçük hür

ə

-hür

ə

 it olar. 

küçük qafa büyük savaş savlayar

. (

savlayar: 

iddiasında bulunar

). 

küçük t

ə

p

ə

 kölg

ə

si, böyüksün

ə

r toranda. (

boy atırsa axmaqların kölgə

si, 

qoyar gün

əş üzün yürür batmağa)

. (böyür axmaq kölg

ə

si, 

899. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

gün

əş gedirsə

 

batası)

. (yamanlar, pisl

ər qaranlığı güclə

ndir

ə

r. 

bilgisizl

ə

r

ə, kahıllara ‘‘yaman’’ böyük görünə

r). 

küçük, hürm

əyi anasından öğrə

nir. 

küçükl

ə

r bulunsa uluq qatda, ulular alçalar küçükd

ə

n alta bel

ə

. (

uluq 

qatda: uca m

ə

qamda). 

küdd

ə

k 

ə

g

ər padişəhi şə

hr ola, sih götünü d

ə

rvazadan sal yola. 

(küdd

ə

k: 

dağdaş kişisi

. 

uyqarlıqdan uzaq olan)

. 

küfd

əli iş, tapar diş

. 

küfd

əsi olsa işin, güdmə

 

buraxsın izin

. 

kük

ə

rs

ə

 göy, küym

ə

z topraq. 

(kükr

ə

s

ə

 

göy, yanamz susuzluğa topraq

). 

kül at küllük, gül 

ə

k güllük. 

kül kül

ə

 

oxşar

. (

alçaqlar birbirind

ə

n seçilm

ə

z

) -h

ər bağlığın öz barı var, hə

r 

güllüyün k

ə

ndi gülü, h

ə

r gülün öz iysi var. 

kül olmadan qorxmadım, qul olmadan çə

kindim. 

kül olmasan sonunda, qul olmağın nə

yidir. 

kül olsun odu, a

lçağın yandıran odu

. (alçaq: 

şə

r

ə

fsizin). 

kül urkünc

ə

, köz ürk 

(ürkm

ə

k: püfl

ə

m

ə

k

). (

kül püfl

ə

m

ə

. köz püfl

ə

). (kül 

püfl

ə

rs

ə

n gözün dolar. köz püfl

ə

rs

ən işin onar)

. 

kül ürkünc

ə

, köz ür. (

ürkünc

ə

: kürkünc

ə

. ürfünc

ə

). (kül pil

ə

yinc

ə

 köz pil

ə

). 

(pil

ə

yinc

ə

: püfl

ə

yinc

ə

). 

900. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

küld

ə

n ot qalxar, oddan kül. 

küld

ə

n t

ə

p

ə

, qardan oyuq olmaz. 

kül

ə

k 

ə

sdiyi yönd

ə

nd

ə

 k

ə

silir. 

kül

ə

k 

ə

sir saman titr

əyir, ağzın açıb, sözün girdə

lir. 

kül

ək odu qızışdırar, araq hirsi

. 

kül

ə

k olsan borana ras g

ə

l

ə

rs

ə

n. 

kül

ək otu qurudar, qayğı kişini

. 

kül

əkli gün yort, yağışlı gün, yat

. 

(yort: yeri). 

kül

ənin yarısı yerdə

. (

keçmişdə

 kül

ə

 

kişilə

r k

ə

l

ə

kçiliy

ə

 

adlanmışlardı

). 

kül

ə

yin önün

ə

 

düşmə

y

ə

n yorular. 

küllük odsuz sanğırma

. (

sanğırma

: fikriv

ə

d

ə

 g

ə

tirm

ə

). 

küllük olar gurbalıq, verə

n olsa güllüy

ə

. 

(gurb

alıq

: kübr

ə

lik). 

küllükd

ə

n kül seçilm

ə

z. 

külsüz evd

ə

 od qalmaz. 

(od kül altda qoruna). (od küld

ə

 qorunur). 

külü çox, odu yox ell

ə

r. 

külü göy

ə

 s

ə

p

ə

n, gözünd

ə, başında yığar

. 

külü kim

ə

, gülü kim

ə

 

düşdü

. 

külü savırma, girə

r gözüv

ə

, tüpürm

ə

 göy

ə, düşə

r üzüv

ə

. 

külüd

ə

 s

ə

nin gülüd

ə

. 

901. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

küp küpüy

ə

, küp dey

ə

r. 

küpçü bilir küpd

əkin, torbadakın dilə

nçi. 

küp

ə

, küp

ə

 küp diy

ə

r

. 

küpün zoru deşikdən çıxar

. 

kür ol, küpür yox

. . 

(

kür: iyid

). (

küpür: m

əğrur)

. 

kür olsa kişi, küplükdür işi

. 

. 

(kür: iyid). (

küplükdür: müt

ə

k

ə

bbirlik). 

kürd ha bel

ə

 d

əğişsə

d

ə

, kütlügünd

ə

n 

ə

l ç

ə

km

ə

z. 

(kütlügünd

ə

n: 

yamanlıından

. kötülügünd

ə

n. 

anlamazlığından)

. 

kür

ə

 görm

ə

d

ə

n, d

ə

mir döym

ə

d

ə

n, d

ə

mirçi n

ə

d

ə

n ?. 

kür

ə

 görm

ə

s

ə

 d

əmir, yumşanmaz

. 

kür

ə

d

ən çıxdın, korluğa düşdün

. 

kür

ə

y

ə

 

yapılmışdı palan, deyirdik, ayaqsızdır yalan

. 

kürkü günd

ə

 küp

ə

, tülkü, tülkünü günd

ə

 küp

ə

, gülgü. 

(quzu kürkünü h

ə

r gün 

çırpsan tülkü kürkünə

 

(yumşağa) dönə

r, tülkü kürkünü h

ə

r gün 

çırpsan, gülünc olur

. 

kürsü isdi, göt yastı, xanımın könlü nə

 istir. 

kürzünün

 

bir barmağın kə

ss

ə

n dön

ə

r ondan keç

ə

r, g

əlki bu qurpuz aluğun 

soy d

ərisin ağlamaz

. 

(kürzünün: kürüzün: zahidin). 

(ondan: 

onğdan

. 

doğrudan

. haqdan). (qurpuz: qurpsuz. 

misgin. yoxsul. 

kasıb)

. 

902. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

küs

ənin ardıca qaçma

. (

o gedən yolları ot basıb indi

, n

ə

 göz

ə

lki ged

ə

ni ol 

ged

ə

n oldu). 

küs

ənin payı yeyilər, yayı qırılar

. 

(