Atrof muhit



Yüklə 119 Kb.
səhifə10/25
tarix12.11.2022
ölçüsü119 Kb.
#68784
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   25
Atrof muhit

Ko'rsatkich (indikator)
Mamlakat rivojlanishining iqtisodiy, ijtimoiy va ekologik jihatlarini ko'rsatish uchun qo'llaniladigan statistik o'lchov. Ko'rsatkichlar ma'lumotlar yig'ish va baholashning turli usullaridan foydalanuvchi turli tashkilotlar tomonidan yig'ilganligi sababli ular orasida farqlar bo'lishi mumkin.
Ko'chki (o'pirilish)
Tog' yonbag'irliklari yoki daryolar qirg'oqlarini shakllantiruvchi tuproqning katta massalarini siljib ko'chishi tarzidagi eroziyaning keskin shakli. O'pirilishlar odatda daraxtlar kesib tashlangan va shu sababli yomg'irlar kuchli ta'sir qiladigan maydonlarda sodir bo'ladi. Yonbag'irliklarni qoplovchi o'simliklar kam bo'lganda ularning ildizlari tuproqni yetarli mustahkamlamaydi. O'rmonsizlanishga qarang.
 

Madaniyat
Insoniyat jamiyatining nobiologik jihatlarini, jumladan, til, san'at, udumlar va hayot tarzini qamrab oluvchi yig'ma termin. «Madaniyat» tushunchasi ko'pincha «sivilizatsiya»ning sinonimi sifatida ishlatiladi. Biroq, u keng ko'lamdagi ma'nolarga ega, shu jumladan, madaniyatni meyorlar va qadriyatlar sifatida tushunish, ko'rsatkich sifatidagi madaniyat, inson faoliyati sifatidagi madaniyat.Madaniyat - voqelikni o'zgartirish, insoniyat tarixi boyliklarini shaxsning ichki boyliklariga aylantirish, insonning ma'naviy kuchlarini aniqlash va rivojlantirishga yo'naltirilgan insoniyatning ijtimoiy-yuksaluvchi ijodiy faoliyatidir. Moddiy (texnika, ishlab chiqarish tajribasi, moddiy boyliklar) va ma'naviy (fan, san'at va adabiyot, falsafa, axloq, ma'rifat va boshqa) madaniyatga ajratiladi.
Mangra o'rmonlari
Tropiklardagi dengiz sohillari, sho'r suvli botqoqliklar va daryolarni quyilish joylarida qalin va siyrak o'rmonlar hosil qiluvchi sho'rlikka chidamli daraxtlar va butalar. Mangra o'rmonlari barcha tropik qirg'oqlarning yarmidan ko'pini qoplagan va odatda daryolarni quyilish joylaridagi sayozliklarda va daryo cho'kindilari to'plangan yerlarda joylashgan. Ular mavjud ekosistemalardan eng xilma-xilini shakllantiradi hamda baliqlar, umurtqasiz jonzotlar va o'simliklar ko'payishi uchun eng qulay sharoitlarni yaratadi. Mangra o'rmonlari dengiz suvini chuchuklashtirishda ham muhim rol o'ynaydi va qirg'oqlarni barqarorlashtiruvchi asosiy omillardan biridir. Mangra o'rmonlari tropiklarning barcha hududlarida daraxtlarni kesish, yog'och ko'miri olish, qum va slanetslar qazib olish, yerlarni qishloq xo'jaligi uchun melioratsiyalash va qirg'oqbo'yi hududlarni ifloslanishi natijasida butunlay yo'qolish xavfi ostida turibdi.

Yüklə 119 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   25




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin