Suvni ifloslanishi
Insonlar, hayvonlar, o'simliklar yoki materiallarga zararli ta'sir ko'rsatuvchi bir yoki bir necha kimyoviy moddalarning suvdagi miqdorini yuqori bo'lishi.
Tabiiy resurslar
Inson uchun katta qiymatga ega va foydali bo'lgan tabiatda uchraydigan materiallar (tabiiy boyliklar), masalan, suv, havo, yer, o'rmon, hayvonot dunyosi, tuproq va minerallar.
Tabiiy resurslardan oqilona foydalanish
Tabiiy resurslardan oqilona foydalnish - tabiiy resurslardan ehtiyotkorona foydalanish bo'lib, bunda resurs bazasining mavjud bo'lishi xavf ostiga qo'yilmaydi yoki unga katta zarar yetkazilmaydi. Tabiatning asl (dastlabki) holatini, ya'ni inson aralashguncha bo'lgan holatni ushlab turishni anglatuvchi «tabiatni saqlash» terminidan farq qiladi.
Tabiiy resurslarni hisobga olish
Tabiiy resurslar iqtisodiy qiymatini belgilovchi, YMMga o'xshash milliy hisobotni yuritish jarayoni (tabiiy resurslar kadastri). Bunday hisobot usullari haligacha takomillashtirilayotgan bo'lsa-da, u tabiiy resurslarni kamayishi qiymatini va tabiiy muhitga yetkazilayotgan zarar qiymatini aniqlashga harakat qiladi.
Tovarlar va xizmatlar
Mamlakat iqtisodiyoti ishlab chiqargan tovarlar. Tovarlarga misol: oziq-ovqat mahsulotlari, kiyim-kechak, transport vositalari, yangi yo'llar. Turli soha vakillari ko'rsatgan xizmatlar. Xizmat ko'rsatuvchilarga misollar: doktorlar, o'qituvchilar, sotuvchilar, turistik agentliklar, quruvchilar, mansabdor shaxslar va boshqalar.
Tropik o'rmon
Yomg'irlar ko'p yog'adigan o'rmonlar. Bunday o'rmonlar sayyoramizdagi hayotning biologik shakllari bilan boy va xilma-xil, ular ko'p miqdordagi o'simliklar va hayvonlar butun joyni egallagan qalin o'rmonlardan iborat.
Tuberkulyez (sil)
Organizmning yuqumli kasalligi. Kasallik qo'zg'atuvchi tayoqchalar (mikroblar) nafas orqali tez tarqaladi, shu sababli infeksiyaning dastlabki manbasi tez tarqalishi mumkin. Organizmning immun (himoya) tizimi kasallikni shu bosqichda yengishi mumkin, bunda uzoq vaqtli immunitet paydo bo'ladi. Kasallik boshqa odamlarga yuqqan bo'lishi, lekin ular bu haqda bilmasliklari mumkin. Ular kasallik tarqatuvchilar bo'lib, yo'tal va aksirish orqali kasallik qo'zg'atuvchi tayoqchalarni tarqatishi mumkin. Tuberkulyez antibiotiklar bilan davolanadi, vaksina (emlash) esa kasallikka immuniteti yo'q kishilarni himoya qiladi.
|
Dostları ilə paylaş: |