Avtomatik boshqarish tizimlarining tipik sxemalari

Boshqarish tizimlarini alohida elementlarga bo'lish maqsadga muvofiqdir, chunki uni ishlab chiqish va tahlil qilishni yanada tejamkorlik bilan amalga oshirishga imkon beradi. Ajratish boshqarish tizimining alohida elementlarining funktsional mohiyatini aniqlash imkonini beradi va uning funktsional sxemasini qurish mumkin bo`ladi. Ushbu sxemadan ko'rinib turibdiki, boshqaruv qurilmasi ob'ekt holatini kerakli darajada ushlab turish uchun quyidagi funktsiyalarni bajaradi:

Boshqarish tizimlarini alohida elementlarga bo'lish maqsadga muvofiqdir, chunki uni ishlab chiqish va tahlil qilishni yanada tejamkorlik bilan amalga oshirishga imkon beradi. Ajratish boshqarish tizimining alohida elementlarining funktsional mohiyatini aniqlash imkonini beradi va uning funktsional sxemasini qurish mumkin bo`ladi. Ushbu sxemadan ko'rinib turibdiki, boshqaruv qurilmasi ob'ekt holatini kerakli darajada ushlab turish uchun quyidagi funktsiyalarni bajaradi:

1) datchikning nazorat qilinadigan parametrlari qiymatini o'lchash;

2) konversiya - signalni kuchaytirish;

3) berilgan qiymat bilan solishtirish;

4) indikatsiya, kuchaytirish;

5) qaror qabul qilish va foydalanish.

Bundan funktsional sxemani olishingiz mumkin

1 - datchik;

2 - konvertatsiya qiluvchi-kuchaytiruvchi qurilmalar;

3 – taqqoslovchi (solishtiruvchi) element;

4 - kuchaytirgich;

5 - kuchaytiruvchi-konvertatsiya qiluvchi qurilmalar;

6 – ijro mexanizmi;

7 – rostlovchi qurilma.

Boshqaruv tizimlarini hisoblash uchun ular odatda alohida elementlarga bo'linadi, ularning dinamik xarakteristikalari ikkinchi tartibdan yuqori bo'lmagan differentsial tenglamalar bo`ladi. Bundan tashqari, fizik tabiatiga ko'ra har xil bo'lgan elementlarni bir xil differentsial tenglamalar bilan tasvirlash mumkin. Avtomatik boshqarish tizimi elementining matematik modeli zveno deb ataladi. Tez-tez uchraydigan differensial tenglama tartibi ikkidan yuqori bo'lmagan zvenolar tipik deyiladi.