Axborot kommunikatsiya texnologiyalari

Nazorat savollari 
1.
Ma’lumotlar bazasini ta’riflang? 
2.
Ma’lumotlar bazasini yaratishda qanday shartni hisobga olish kerak? 
3.
Ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimi haqida tushuncha bering?
4.
MB ning modellari qanday turlarga bo’linadi? 
Ma’ruza 4. 
Texnik tizimlarda kompyuter grafikasidan foydalanish. 
 
Reja: 
1. “Kompyuter grafikasi” to’g’risida umumiy tushuncha
2. Grafikaning texnologik asoslarini qurish. 
3. Interaktiv mashina grafikasi 
Fan va texnika taraqqiyoti jamiyatimizni informatsion jamiyatga aylantirdi. Bu 
jamiyatda faloiyat ko’rsatuvchilarning aksariyat qismi axborotlarni ishlab chiqarish, 
saqlash, qayta ishlash va amalga oshirish bilan banddirlar. Bunday ishlarni 

---

43 
zamonaviy kompyuterlarsiz amalga oshirish qiyin. Ulardagi ma`lumotlarni qayta 
ishlash mashina grafikasi yordamida amalga oshirish foydalanuvchiga katta 
qulayliklar tug’diradi. Mashina grafikasi deganda ob`ektlarning hajm modellarini 
yaratish, saqlash, ishlov berish va EHM lar yordamida ularni tasvirlash tushuniladi. 
Kompyuter grafikasi yangi informatsion texnologiyalar orasida to’xtovsiz rivojlanib 
borayotgan yo’nalishlardan biri hisoblanadi. Bunday rivojlanish texnika sohasida 
ham (grafika stantsiyalari), dasturiy vositalar sohasida ham ko’zga tashlanmoqda. 
Ular videofilm kadrlari bilan sifat bo’yicha taqqoslashga loyiq haqiqiy, hajmli 
harakatlanuvchi tasvirlarni yaratishga imkon beradi. Bu dasturiy mahsulotlar 
reklamalar ishlab chiqaruvchi vositalar hisoblanib, san`at va multimediya 
texnologiyasi sohalarida qo’llaniladi. Bundan tashqari namoyish grafikasiga, 
geometrik modellashtirishga, grafik interfeyslarni loyihalashga, animatsiya 
(harakatlanuvchi tasvirlar) ga va ko’zga ko’rinuvchi (vizualnыy) harakatni qurishga 
katta e`tibor berilmokda. 
Kompyuter grafikasi ilm va fanning barcha sohalarida, ayniqsa iktisodiy 
ko’rsatgigchlarni tahlil qilishda muvoffaqiyatli qo’llanilishi mumkin.