Z
Zər(f) – qızıl
Zərbaft(f) – qızıl ilə toxunmuş parça
Zəyəl (d) – yetişməmiş, kal.
Zopa(d) – yoğun əl ağacı.
Zöhr(ə) – günorta zamanı
Züha(ə) – səhər çağı
ƏDƏBİYYAT
-
“Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatı”. Toplayan: doktor Məmmədhəsən Pedram, Təbriz, 1963.
-
Hadi. B Deyimlər. Aralı-soralı sözlər, Təbriz, 2005.
3. Heyət C.Türk dilləri və ləhcələri tarixinə bir baxış. Tehran, No nəşriyyatı, II cap, 1987.
4. Mir Hidayət Hesari. “Seyri dər folklor Azərbaycan bər əsas munuqrafi məntəq-e Yekanat” Tehran, Taban, 1969.
5. Şeybani Cəmşid. Bayatı bulağı, Təbriz, 1378.
6. Şancanlı Xürrəm Ə. Ədəb xəzinəsi. Tehran, 1980.
7. Vəfai Z. Tapmacalar. Təbriz, 1383.
8. Zəfərxah Əli. “El biligi sərvətimiz”. Təbriz, 1962.
Dərgilər
1. “Azərbaycan Ei Bilimi” dərgisi. (Baş redaktor: Əhəd Fərhəməndi).
2. Azari Eldili@yahoo.com (“Azəri” jurnalı, Baş redaktor: Behzad Behzadi).
3. Bayramzangan@gmail.com (“Bayram” dərgisi, Baş redaktor: Əli Məhəmməd Bəyani).
4.www.Khudafarin@.ir (“Xudafərin”dərgisi, Baş redaktor: Hüseyn Şərqidərəcək (Soytürk)
MÜNDƏRİCAT
Ön söz 3
UŞAQ FOLKLORU
Laylalar 8
Yalanlar 18
Hədik ilə Hüdük 20
DÜZGÜLƏR, ACITMALAR, UŞAQ NƏĞMƏLƏRİ 22
TAPMACALAR 25
OYUNLAR
Südlü sümük oyunu 33
Baş qoruma (Baş tutdu) 33
Topana cızan 34
“Əl məndə” oyunu 34
Əl-ələ 34
Qonaq bacı 35
İncələ qız 35
Qovala qaçdı 35
Tas Məlik 35
Cızdana-cızdana 35
Atlanmaq 36
Təkər sürmək 36
Haça minmək 36
Atımın başı qızıl 36
Dədəm mənə kor deyib 37
Bişibdi 37
Sarı gülün sapı 37
İp ilə həndəsi şəkil 37
Girdəkan dığırlamaq 38
Qariş atmaq 38
Pul çöndərmə 38
Alçı tava 38
Qatar qoymaq 39
Misqala kəsmək 39
Toxum çıxartmaq 40
Mum oynatmaq 40
Çəkişmək 40
Mərcləşmək 40
Qırx barmaq 41
Çaydana girmək 41
Gizlin şallaq 41
Motal-motal 42
Sınıq qol 42
Lu, lu, lu,lu xovzə 43
Kəkliyimin başı sarı 43
Tapmışam ha tapmışam 44
Bir quşum var bu xərtənə 45
Üçəm 45
Cız 46
Qalaşək 47
Kor 48
Göydən gəldi 49
Yerdə oturdu 49
Saqqa vurdu 50
AĞAC OYUNLARI
Döymə ağac........ 50
Doqquz öküz 51
Sancma ağacı 51
Hoyma ağac 52
Coz mərəsi 52
ANDLAR
İşığa, suya olan andlar (Yekan) 54
Dini andlar 54
Digər andlar 55
ALQIŞLAR VƏ XEYİR– DUALAR 56
QARĞIŞLAR, BƏDDUALAR 59
ATALAR SÖZÜ VƏ MƏSƏLLƏR 64
DEYİMLƏR 99
BAYATILAR 125
YER-YURD ADLARI İLƏ BAĞLI BAYATILAR 158
NAĞILLAR
İlan qaç, Xəccə gəldi 168
Qızıl yük üstündə dəvə 170
Zeyqəm şah 172
Ey vay hay 183
Əmqızı ilə əmoğlu 170
Nənəlik 192
Naraxatın 193
Armudan bəyin nağılı 196
Gül ilə Sünbül 200
Qoca 206
Alın yazısı 208
Çox olsa bir ovuc, az olsa yarım ovuc 209
Adı ilə Budı 211
Tülkü ilə Qurd 216
Ah nağılı 222
Haqq yolu 229
Qaz almışam, qaz almışam 231
Gülüzar 233
Hax çəpişim, xuh çəpişim 236
Göy muncuq 239
Səbir daşı 244
Sarı inəyin nağılı 246
Qantarqa 250
Süleyman peyğəmbərin üzüyü və
tacir oğlu Məhəmməd 253
Palazqulağın nağılı 267
Əhməd Tərəkəmə 273
Səxavət nəmənədir? 280
LƏTİFƏLƏR
Ustad aşıqla şagird aşıq 283
Yazıq o aradakı 283
Duzu da mən alaram, oxu! 284
Müəllim və şagird 284
Ya nahar vaxtıdı, ya da şam 285
Adım Salavatdır 285
Səni soruşurdular 286
Dar ağacı 287
Molla Nəsrəddinin xəşil hekayəsi 287
Aş suyudur 288
İt 289
Nələr çəkmisən, qayış 289
Molla Nəsrəddin qəm-qüssəni atır 289
Oxumaq ilə ömrün münasibəti 290
Yalançılar 290
Sancılanmışam 291
Qarğa balasının huşu 291
Desinlər ağanın nökəri də var imiş 292
Oğru 293
Gənclik, qocalıq 293
Hallalıq 293
Qoduq.....................................................................293
Meymunun pəynir bölməyi 294
İpi çəkdilər 294
Eşşək-eşşək 295
Mollanın oğlu 296
Keçinin andı 296
Xorultu 296
Xoş xəyal 297
Qonaq və ev sahibi 297
Aftafada su içən 298
Yandım 299
Oğul evləndirən 299
Təkəbbürlü bir adam 299
Ağıldan kasıb 300
Üç pəltək qız 300
Bəhlul........ 300
Gəlin......... 301
Qaraxan 301
Neçə dənə? 302
Mollanin təzə başmağı........................... 302
Gözbağlayıcı 302
Dədəmdən yekə 303
Kəndli arvad, şəhərli arvad 303
Rəsulun balağı 303
Keçəlin dostu 304
Ey imamzada 304
Çiban 305
Qoca öküz 305
Keçəl dəyirmançı 306
Daha bəsdir 306
Məmurları çoxaltsınlar 306
Ölən ölsün 307
Həkimin sözü 307
Heç, keç 308
Pis əxlaq ərbab 308
Keçəl 309
Gənc və qoca 309
Günahın cəzası 310
Bu da sənin borcun 310
Qamadanağı xala 311
Gördün səninlə idi 311
Sən nə deyirsən, mən nə deyirəm! 312
Püfü qalır 312
Salavat çevirin 313
Dul arvad 313
MİFOLOJİ MƏTNLƏR, ƏFSANƏ, RƏVAYƏTLƏR............................................................315
YER ADLARI İLƏ BAĞLI RƏVAYƏTLƏR 316
MÜXTƏLİF MÖVZULU RƏVAYƏTLƏR 320
ETNOQRAFİK MƏTNLƏR: NOVRUZ ADƏTLƏRİ...................................................................323
BAYRAM OYUNLARI 327
TOY ADƏTLƏRİ 330
Bəy geyindirmək 340
Paltar aparmaq 340
Dövran 342
Gəlin çıxma 343
Duvaq günü 347
Duvaq qapma 348
Qadın toylarında oyun 348
YAĞIŞ YAĞMA MƏRASİMLƏRİ 350
“Yada daşı”na səslənmələr 350
Saya mərasimi və sayaçılar 354
Çillətökmə mərasimləri 358
İNANCLAR 362
SÖYLƏYİCİLƏR HAQQINDA 369
LÜĞƏT 371
Ədəbiyyat 381
Güney Azərbaycan folkloru,
IV kitab.
Bakı, Elm və təhsil, 2015.
Nəşriyyat direktoru:
Prof. Nadir Məmmədli
Kompyuterdə yığan:
Ruhəngiz Əlihüseynova
Kompyuter tərtibçisi və
texniki redaktoru:
Aygün Balayeva
Kağız formatı: 60/84 1/32
Mətbəə kağızı: №1
Həcmi: 388 səh.
Tirajı: 300
Kitab Azərbaycan MEA Folklor İnstitutunun
Kompyuter Mərkəzində yığılmış, səhifələnmiş,
“Elm və təhsil” NPM-də ofset üsulu ilə
Hazır deopozitivlərdən çap olunmuşdur.