Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu


Yaradıcı və adları // Tövhid



Yüklə 1,1 Mb.
səhifə11/78
tarix02.01.2022
ölçüsü1,1 Mb.
#40819
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   78
Nizami-folklor

2. Yaradıcı və adları // Tövhid. Göylə Yerin birliyi, yəni yaradıcının insanlara, təbiətə yaxınlığı. «Qabaxlar göy yerə yaxın idi. Adamlar bir-birini öldürüb qan tökürdülər, bərəkətin qədrini bilmirdilər. Bunu görəndə tanrının qəzəbi tutdu, göyü yerdən uzaqlaşdırdı».3

Nizami birmənalı şəkildə hər şeyin başlanğıcını Allah və onun müqəddəs adları ilə əlaqələndirir və əsərlərinin əvvəlində bir sorğuya cavab axtarır:



Ey adı ən yaxşı başlanğıc olan!

Sənin adın olmadan kitabı necə başlayım?4

3. Qərar. Proses. «Kun // Ol» əmri. Nət. Münacat. Şair dün­yanın mənəvi amillər üzərində qurulduğunu irəli sürür. Çün­ki ilk olaraq Allah ağlın irəli sürdüyü sözləri - yaranışların adla­rı­nı dilinə gətirmiş, sonra doğulmaq əmrini vermişdir. Lakin mə­nəvi amillərin təsiri olmasaydı, maddi şeylər cansız, hərə­kət­siz, dəyiş­məz qalardı. Onları əlaqələndirən, bir-biri ilə bağlayan və ayı­ran da mənəvi ünsürlərdir. Nizami Yaradıcının düşünüb qəra­ra aldıq­larını sözə çevirib əmr verməklə gerçəkləşdirdiyini söyləyir:

Ey əmri mütləq təsirə malik olan!

Sənin əmrinlə kainat törəmişdir.5


Yüklə 1,1 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   78




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin