Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi nizami adina əDƏBİyyat institutu
Yüklə 1,04 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
S
S a a l l i i d d ə ə Ş Ş ə ə r r i i f f o o v v a a 18 Pareyson və d. nümayəndələri formalaşdı. Alain Robbe Qrillet «yeni roman» anlayışına münasibətini bildirərək açıqlayırdı ki, «yeni roman» heç bir qayda qoymayır. «Ye- ni roman» tərəfdarları köhnə romandakı qatı qaydalara qarşı savaşmaq üçün birləşmir. A.R. Qrillet onlara irad tu- tanlara münasibət bildirərək qeyd etmişdir ki, qəhrəmanla- rı yerinə yerləşdirilməsi, xarakteri, mühiti araşdırmamağı- mızı irad tuturlar, deməli yazdıqlarınız həqiqi roman deyil. Daha sonra A.R. Qrillet «yeni roman» tərəfdarlarını nəzə- riyyəçilikdə ittiham edənlərə cavab verərək yazmışdır ki, biz həqiqi romanın necə olmalı olduğunu dəqiq bilmirik, bildiyimiz isə dünənin romanının kopyasını çıxarmaq yox, onları keçmək, daha irəli getməkdir. «Yeni roman» ədəbi məktəbində «Balzak romanı» deyilən ənənəvi roman süjet- lərini rədd etmək, reallığa yaxın olan roman qəhrəmanı ya- ratmaqdan imtina etmək, ənənəvi psixologiya anlayışından imtina, əsərdə mərkəzə yerləşdirilmiş romançı anlayışını rədd etmək, ənənəvi romanda mövcud dil istifadəsindən imtina, əvəzinə isə dilin təbiiliyinə üstünlük vermək və s. amilləri qabardaraq yeni roman anlayışının xüsusiyyətləri inkişaf edirdi. İnsanın şüuraltı vəziyyətini ifadə edən «yeni roman» ədəbiyyatdan süjet və formanı sıxışdırıb çıxardı, yerinə özünü azad ifadə etmək üslubunu təqdim etdi. «Yeni ro- man» ifadəsini ilk dəfə tənqidçi Emil Anrio Alen Rob- Qriyenin əsərinə yazmış olduğu resenziyada istifadə etmişdir. «Yeni roman» cərəyanını Natali Sarrotsuz təsəv- vür etmək qeyri-mümkündür. O, öz yaradıcılığı ilə XX əsrin 50-ci illərindən başlayaraq ənənəvi ədəbiyyatın bütün formalarını devirməyə qadir oldu. |