Çağdaş Azərbaycan postmodern romanı 11
mosferə daxil edilmiş; müxtəlif hadisələr növbələşərək bir
neçə planda təsvir edilir.
Dekanonizasiya, simvolik səthilik, ironiya Rolan Bar-
tın «S/Z» (1970) essesində öz əksini tapmışdır. R. Bartın
«S/Z» əsəri Balzakın «Sarrazin» hekayəsinin sətirbəsətir
araşdırılması, «nitqin sistemsizliyi», lakoniklik, nömrələ-
mə, müxtəlif başlıqlı ayrı-ayrı fəsillər, «mətnin mürəkkəb-
likləri» fəslində fantastik ünsürlərlə pozulması, «Sarra-
zin»in ədəbi mənasından doğan «Başqa hekayələr» bölü-
mü və s. xüsusiyyətlər aşkarlanır. Bart «S/Z» əsərinin hətta
təhlili hissələri də tənqidi üslubdan uzaqlaşır.
Səhv buraxmaların kultu, oyunun əsas məqsəd olması,
metonimiyadan geniş istifadə edilməsi, tarixin və inkişafın
spiral xarakter daşıması, insanın varlığın və həqiqətin so-
nadək öyrənməyə qadir ola bilmədiyi U. Ekonun «Qızılgü-
lün adı» romanında əksini tapmışdır. U. Eko ikili qiymət-
ləndirmə, mərkəzin kənar üzərində, mütləqin nisbi qarşı-
sında, həqiqətin həqiqətlər üzərində, əminliyin şübhə qar-
şısında, ehkamın təhlil üzərində ağalığından imtina, pastiş,
intertekstuallıq, semiotika və s. kimi problemləri əsərində
qaldırmışdır. Bu xüsusiyyətlərinə görə, U. Ekonun «Qızıl-
gülün adı» əsəri postmodern ədəbiyyatın ağır artilleriyası
hesab olunur. U. Ekonun özü əsərini «kitablar haqqında ki-
tab» kimi dəyərləndirir
4
. Vitorio Strada «Qızılgülün adı»
əsərini keçmişi və indinin müxtəlif mədəniyyətlərini özün-
də cəmləşdirən bu günkü mədəniyyətin tələbi kimi qiymət-
ləndirmişdir
5
.
4
Eco U. Postscript to the Name of the Rose. NY.: Harcourt, 1985, 91
p. P. 11;
5
Страда В. Модернизация и постмодернизация // Окно в свет,
1999, № 2, с. 71-89.
