Microsoft Word Mustafayeva Amalya docx
Yüklə 0,95 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Nəzəri və təcrübi əhəmiyyəti:aparılan tədqiqatın əsasını nəticə və
elmimüddəalar,təklif və tövsiyyələr, rəqəmsal iqtisadiyyatın inkişaf etdirilməsi, KT- nin tətbiqinin perspektivləri təşkil edir.
Respublikasının Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyinin, Elektron hökümət portalının, müxtəlif beynəlxalq təşkilatların dövri nəşrlərinin,məqalələrinin məlumatlarından təşkil olunmuşdur. ş
təkliflər və ədəbiyyatsiyahısından təşkil olunmuşdur . Magistr dissertasiya işinin giriş hissəsində mövzunun aktuallığından və tədqiq ediləcək problemlərdən bəhs olunur. Magistr dissertasiya işinin birinci fəslində rəqəmsal iqtisadiyyata keçid,onun ə nənəvi iqtisadiyyatdan fərqi,internet iqtisadiyyatı və qlobal informasiya uçurumu anlayışları təhlil olunur. Dissertasiya işinin ikinci fəslində rəqəmsal iqtisadiyyatda biznes,dövlət və yerli özünüidarəetmə formalarının sistemli təhlili aparılmışdır. ş in üçüncü fəslində rəqəmsal iqtisadiyyatın tətbiqi proqramlarının iş prinsipləri öyrənilmişdir. Dissertasiya işinin sonunda nəticə vətəkliflər ,ədəbiyyat siyahısı qeyd edilmişdir. Dissertasiyanın tərkibində həmçinin 4 Şəkil və 1 Cədvəl vardır.
6
G R Ş nformatikanın son dövrlərdəki inkişafı onu hesablama texnikasının köməyi ilə verilənlərin emalının üsul və vasitələri haqqında olan texniki bir fənndən, nəinki texniki sistemlərdə, həmçinin təbiətdə və cəmiyyətdə informasiya və informasiya prosesləri haqqında olan fundamental elmə çevirdi. nformatika həmçinin elmlər sistemində birləşdirici funksiyasını yerinə yetirərək bir sıra yeni elmi istiqamətlərin yaranmasına və inkişafına səbəb olmuşdur. nformatikanın çox tətbiq olunan sahələrindən biri iqtisadiyyat olduğundan və iqtisadi sahələrə aid daha çox informasiyaların emalına xüsusi ehtiyac yarandığından informatika ilə iqtisadiyatın çox cəhətli qarşılıqlı əlaqələrinin öyrənilməsi digərlərinə nisbətən daha vacib hesab olunur. Belə ki,burada iqtisadiyyat elminin nümunəsində nformatikanın tətbiqi məsələlərinin təhlili nəzərdən keçrilir. nformatika və iqtisadiyyat arasında sintez prosesləri daha mürəkkəb xarakterə malikdir. Əvvəla informatika iqtisadiyyatda tətbiq olunaraq, onun inkişafına təkan verir və iqtisadi informatika yaranır.Bundan başqa, informatika elmi və müasir informasiya texnologiyaları iqtisadiyyata o qədər nüfuz etmişdir ki, artıq iqtisadiyyat özü də bir elm olaraq dəyişmiş və yeni anlayışlar meydana gətirmişdir. Belə ki, informasiya texnologiyalarının tətbiqinin müasir səviyyəsi yeni infrastrukturun, yeni iqtisadi mühitin yaranmasına səbəb olmuşdur ki, bu zaman iqtisadiyyat özü də yeni forma və məzmun kəsb etmişdir. Bu sahə artıq bazar iqtisadiyyatı anlayışlarına müvafiq olaraq elektron və ya rəqəmsal iqtisadiyyatı adını almağa başlamışdır. Yeni iqtisadiyyatın mərhələsi olan rəqəmsal iqtisadiyyat yeni iqtisadiyyat və onun sərhədləri kimi özünün müxtəlif inkişaf mərhələlərini keçir. Texnoloji inqilab nəticəsində dünyada rəqəmsal keçid mərkəzlərinin, rəqəmsal robotların, layihələndirmə üçün virtual mühitin, sürətli prototip sistemlərinin yaradılması baş verdi. Texnoloji inqilabın özü dördüncü sənaye inqilabı kimi qəbul edilir hansıki üçüncüdən yaranıb və “rəqəmsal “ adlandırılır.2016-ci il Davos formunda professor Ş vab 4-cü sənaye inqilabının seçilməsinin əsas səbəblərini göstərmişdir.Birinci bu 7
inkişaf sosial iqtisadi sferada baş vermiş dəyişiliklər,ikincisi onun həcmi,üçüncüsü isə nəticələrin sistem xüsusiyyətləri kimi başa düşülür.Texnoloji inqilab rəqəmsal iqtisadiyyatın əhatə dairəsini genişləndirdi.”Rəqəmsal iqtisadiyyat” termini (müəllifi Nikolas Neqroponte) 1995-ci ildə meydana gəlmişdir. Son dövrlərdə Azərbaycanda aparılan uğurlu islahatlar, yenidənqurma işləri, iqtisadiyyatda əldə edilən uğurlar, qeyri-neft sektorunun inkişafı və s. işlər müsbət nəticələrə gətirib çıxarmış və regionların sosial-iqtisadi inkişafı, vətəndaşın sosial vəziyyətinin yaxşılaşdırılması istiqamətində lazımi
tədbirlər həyata
keçirilməkdədir.Dövlət siyasətinin əsas istiqamətlərindən biri də elm, təhsil və mədəniyyət sferasına göstərilən qayğının ardıcıl formada davam etdirilməsi hesab olunur.Bura eyni zamanda elmi-texniki potensialın qorunması, elm və təhsil istiqamətində yüksəkixtisaslı kadrların hazırlanması və onlara qayğı göstərilməsi, ölkədə elmi işçilərin nüfuzunun artırılması istiqamətində bir sıra mühüm qərarların qəbul edilməsi daxildir[32].Bütün bunlar hazırda dünya iqtisadiyyatında baş verən yeniliklər,yeni informasiya cəmiyyətinin təşəkkülü və inkişafı ilə əlaqədar rəqəmsal iqtisadiyyatın yaranması və bu iqtisadiyyatın xarakterik cəhətlərinin dünya əhalisinin inkişafına olan özəl təsiri ilə bağlıdır. Rəqəmsal mühitin yaradılmasının əsasını dövlət orqanları, vətəndaşlar, o cümlədən biznes qurumları arasında səmərəli münasibətlərin formalaşdırılması təşkil edir.Belə ki, əsas xidmətlərin, yəni, şəxsi sənədlərin, sertifikatların, gəlir vergisi və əməklə bağlı olan xidmətlərin vətəndaşlara online formada təqdim edilməsi dövlət orqanlarına vətəndaşlaraxidmət göstərilməsində kömək edir. Bundan başqa ş irkətlərin qeydiyyatdan keçirilməsinin, sosial təminatın, korporativ verginin həmçinin ədv-lə əlaqədar olan xidmətlərin də biznes qurumlara online formada təqdim edilməsi dövlət orqanlarına vətəndaşlaraxidmət göstərilməsində kömək edir.Böhran vaxtlarında isə hökümət orqanları daha səmərəli formada fəaliyyət göstərməli və vətəndaşlar ilə həmçinin biznes qurumlar ilə sabit əlaqələri təmin etməyi bacarmalıdır. Bir qayda olaraq online xidmətlər istiqamətində innovasiyalara
8
qoyulan kapital hər zaman geri qayıdır. Bununla da, E-hökümət orqanları idarəetmə xərclərini 15-20% azalda biləcəkdir[31].
|