Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti

Şəkil 3.4. Kətan lifli yastıqla dəliyin tutulması. 1 - üzlük; 
2 - kətan lifli yastıq; 3, 4 – lövhə; 5 - dayaq (dirək); 6 - pazlar; 
7 – mexanizmin təməli.
Bir-birinə yaxın olan bölmənin daxilinə əyilmiş kənarları olmayan, dairə
şəkilli çoxsaylı kiçik çatlar və ya dəliklər dirək və yaxud açılan dayaqla bərkidilən
kətan lifli yastıqla və taxta lövhələrlə
tutulur (şəkil3.4).
3.2. PB-1 sıxıcı bolt ilə metal plastırın qoyulması
Diametri 35–100mm qədər, yırtıq kənarlarının hündürlüyü 15mm qədər
olan dəliklər PB-1 
sıxıcı boltlu metal plastırla 
tutulur. Plastır bir adam tərəfindən
qoyula bilər, hətta qoyulduqdan sonra əlavə bərkidilmə tələb etmir. Gəmidə PB-1
117

---

(şəkil 3.5) plastırı istifadəyə daimi hazırlıqda, yığılmış şəkildə saxlanılır, tutacaqlı
qayka sıxıcı boltun yivli hissəsinin üst tərəfində olmalıdır. 
Şəkil. 3.5. SB-1 metal plastırı. 1 – sıxıcı bolt; 2 - qayka; 3 – sıxıcı disk;
4 – rezin kipləşdirici; 5 –fırlanan qulp; 6 – sıxıcı yay.
Plastırı dəliyə qoymaq üçün lazımdır: 

spiralvarı yayın gücünü rəf edərək fırlanan qulpu sıxıcı boltun oxuna paralel
qoymaq; 

fırlanan qulpu sıxıcı boltu dəliyə elə qaydada qoymaq lazımdır ki, o, üzlüyün
xaricinə çıxaraq yayın təsiri altında sıxıcı boltun oxuna perpendikulyar olaraq
çevrilsin; 

bolt vasitəsilə plastırı tutaraq qulpu ilə qaykanı fırlatmaqla, dəlikdən su sızması
kəsilənədək sıxıcı diskli rezin kipləşdiricini üzlüyə sıxmaq. 
118

---

Plastırın qeyri-işçi səthləri sülügənlə rənglənir, işçi hissələri (sıxıcı bolt,
yay, qaykanın yivləri) solidolla yağlanır, rezin kipləşdirici isə tabaşirlə sürtülür. 
3.3. Metal klapanlı plastırın quraşdırılması 
Kiçik və orta dəliklərin tutulması üçün 
metal klapanlı plastır
(şəkil 3.6)
tətbiq olunur. Onu bölmənin həm xaricindən, həm də daxilindən istifadə etməklə
dəlikləri tutmaq olar. Plastırlar iki ölçüdə olur: 75x250x350mm, çəkisi 7,8 kq;
100x400x600 mm, çəkisi 15,8 kq.