Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi



Yüklə 13,5 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə11/44
tarix01.01.2017
ölçüsü13,5 Mb.
#4064
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   44

İnternetdə: 

www.az.wikipedia.orq 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 


100 

 

 



29 Mart - Fransız yazıçısı Marsel Emenin anadan olmasının  115 illiyi,  

                  (1902-1967) 

  

Fransız  yazıçısı,  dramaturqu,  komediyalar,  romanlar,  nağıllar  və  novellalar 



müəllifi  Marsel  Eme  anadan  olmuşdur.  Yazıçı  özündən  sonra  böyük  ədəbi  irs 

qoymuşdur: 17 roman, bir neçə hekayə, pyes, nağıl və ssenarilər toplusu. M.Eme 

yaradıcılığının  böyük  hissəsi  qəribə,  maraqlı  tragikomediyalardır.  Bu  əsərlərdə 

qrotesk  və  sosial  kəskinlik,  sarkazm  və  fəlsəfə,  realizm  və  fantastika,  ironiya  və 

faciə  çox  harmonik  şəkildə  uyğunlaşır.  Dərin  psixologizm  və  məişətin  təsvirinə 

böyük  maraq  göstərilməsi  Marsel  Emenin  hətta  ən  absurd  ehtimallarına  belə 

realistlik və həqiqilik verir. 

Yazıçı həmçinin uşaqlar üçün pişik Murlıka haqqında nağıllardan ibarət iki 

silsilənin    -  ―Qırmızı  kitab‖  və  ―Mavi  kitab‖ın  müəllifidir.  Bu  əsərlər  uşaq 

ədəbiyyatının klassik nümunəsinə  çevrilmişdir. Bundan başqa, o, ―Vuivra‖, ―Yaşıl 

madyan‖,  ―Lyusenna  və  qəssab‖,  ―Klerambad‖  və  s.  əsərlərin  müəllifidir.  Onun 

əsərlərinin motivləri əsasında çoxlu filmlər çəkilmişdir.  

Marsel Emen 14 oktyabr 1967-ci ildə Paris şəhərində vəfat etmişdir.  

 

İnternetdə: 

www.az.wikipedia.orq 

 

 



 

 

 



 

 

 

 

 

 

 

101 

 

 



31 Mart - Rus şairi K.İ.Çukovskinin anadan olmasının 135 illiyi,  

                (1882-1969) 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

Rus  sovet  şairi,  publisist,  ədəbi  tənqidçi,  tərcüməçi,  ədəbiyyatşünas,  uşaq 



yazıçısı,  jurnalist  Korney  Çukovski  (Nikolay  Vasilyeviç  Korneyçukov)  Sankt-

Peterburqda  anadan  olmuşdur.  Onun  anası  kəndli  qadın  Yekaterina  Osipovna 

Korneyçukova, atası isə Emmanuil Solomonoviç Levenson olmuşdur. K.Çukovski 

1901-ci  ildə  ―Odessa  yenilikləri‖  qəzetində  məqalələrlə  çıxış  etmiyə  başlamışdır. 

1903-cü  ildə  qəzetin  ingilis  dilini  bilən  yeganə  müxbiri  kimi  Londona  göndərilir. 

1906-cı  ildə  Finlandiyaya  köçür,  ədəbi  tərcümə  və  ədəbiyyatşünaslıqla  məşğul 

olur. Yazıçı uşaq ədəbiyyatı sahəsinə nisbətən gec müraciət edir. O, 1916-cı ildə 

―Şam ağacı‖ toplusunu tərtib edir və özünün ilk nağılı olan ―Timsah‖ı qələmə alır. 

1923-cü  ildə  onun  məşhur  ―Moydodır‖  və  ―Qorxunc  tarakan‖,  1924-cü  ildə  isə 

―Barmaley‖,  ―Milçək-Vizilçək‖  əsərləri  işıq  üzü  görür.  Uşaqlar  üçün  yazdığı 

əsərləri  ilə  böyük  şöhrət  qazanan  yazıçı  ―Möcüzə-ağac‖,  ―Telefon‖,  ―Bibiqonun 

macəraları‖,  ―Cücə‖,  ―Ağ  siçanın  macərları‖,  ―Tısbağa‖  və  s.  uşaq  əsərlərinin, 

―Günəşli‖, ―Gümüş gerb‖ povestlərinin də müəllifidir. Korney Çukovskinin bir çox 

əsərləri,  o  cümlədən  ―Doktor  Aybolit‖,  ―Limpopo‖,  ―Barmaley‖,  ―Milçək-

Vizilçək‖ və s. ekranlaşdırılıb. 

Yazıçı 1969-cu il oktyabrın 28-də vəfat etmişdir.  

Qızı Lidiya Çukovskaya və oğlu Nikolay Çukovski də yazıçıdırlar.  

 



İnternetdə: 

www.az.wikipedia.orq

 

 

 



 

 

 



 

 


102 

 

 



  İncəsənət 

13 Mart - Aktyor Nodar Şaşıqoğlunun anadan olmasının 90 illiyi, (1927-2013) 

 

 



Nodar  Şaşıq  oğlu  İzzətoviç  Batumi 

şəhərində  anadan  olub.  1950-ci  ildə  Moskva 

Teatr  Məktəbini  bitirib.  Leninqrad  Akademik 

Dram  Teatrında  işləyib.  ―Nikbin  faciə‖, 

―Sevilya  ulduzu‖,  ―Mariya  Tüdor‖  da  Cilberti 

(V.Hüqo)  oynayıb.  N.Şaşıqoğlunun  kino 

yaradıcılığı  daha  çox  Azərbaycanın  adı  ilə 

bağlıdır.  ―Uzaq  sahillərdə‖  filmində  Mehdi 

Hüseynzadə (1958, rej. T.Tağızadə), ―Əsl dost‖da Fərman (1959, rej. T.Tağızadə), 

―Səhər‖də  Əzizbəyov  (1960,  rej.  A.Quliyev),  ―Matoe  Falkone‖  qısametrajlı 

kinodramında  Mateo  Falkone  (1961,  rej.  T.Tağızadə.  Film  Prosper  Merimenin 

eyniadlı  əsəri  əsasında  çəkilib),  ―Leyli  və  Məcnun‖da  Məcnun  (1961,  rej. 

L.Səfərov), ―Bizim küçə‖də Mixaylo (1961, rej. Ə.Atakişiyev), ―Telefonçu qız‖da 

Zakir (1962, rej. H.Seyidbəyli) obrazlarını canlandırıb. 1983-cü ildə Azərbaycanın 

Xalq artisti fəxri adına layiq görülüb. 2007-ci ildə ―Şöhrət‖ ordeni ilə təltif olunub. 

O, Rusiyanın da Xalq artistidir. Moskvanın Y.Vaxtanqov ad. Taqankadakı teatrda, 

Leninqradın  A.S.Puşkin  ad.  Teatrda  aktyor  işləyib.  ―Mosfilm‖,  ―Dovjenko‖, 

―Odessa‖,  ―Azərbaycanfilm‖  kinostudiyalarda  çalışıb.  M.Şaşiqoğlu  teatr 

səhnələrində  Don  Juan  (A.S.Puşkin  ―Kiçik  tragediyalar‖),  Sirano  (E.Rostan 

―Sirano  de  Bercerak‖),  Kreont  (Q.Qauptman  ―Antiqo-solntsa‖),  Rakov  (―Beş 

künc‖)    kimi  obrazları  yaradıb.  2003-cü  ildən  M.Şaşiqoğlu  S.Vurğun  adına  Rus 

Dram Teatrına qayıdıb və burada Sorin (A.P.Çexov ―Qağayı‖), Kral Lir (U.Şekspir 

―Kral Lir‖) obrazlarını parlaq ifa edib.    

          Nodar Şaşıqoğlu 12 aprel 2013-cü ildə Bakıda vəfat edib. 



Filmoqrafiya:  ―Onun  böyük  ürəyi‖  (film,  1958),  ―Uzaq  sahillərdə‖  (film,  1958), 

―Əsl  dost‖  (film,  1959),  ―Matteo  Falkone‖  (film,  1960),  ―Səhər‖  (film,  1960), 

―Bizim küçə‖ (film, 1961), ―Leyli və Məcnun‖ (film, 1961), ―Telefonçu qız‖ (film, 

1962),  ―De  ki,  məni  sevirsən!‖  (film,  1977),  ―Sevinc  buxtası‖  (film,  1977), 

―Rənglərdə yaşayan kino‖ (veriliş, 2009) 

İnternetdə: 

www.az.wikipedia.orq

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 


103 

 

 15 Mart - Xalq artisti Ağasadıq Gəraybəylinin anadan olmasının  120 illiyi, 



                  (1897-1988) 

Ağasadıq Gəraybəyli  Şamaxıda  anadan olub. Atasını 

erkən  itirib.  Bakıya  gələrək  Əlisəttar  kişi  və  Heyran 

xanımın  ailəsində  yaşayıb.  Məktəbdə   Cəfər    Cabbarlı ilə 

bir  sinifdə  oxuyub.  Hüseyn  Ərəblinskidən,   Mirmahmud 

Kazımovskidən  dərs  alıb.  Hüseyn  Ərəblinskinin  sayəsində 

―Nicat‖,  sonra  ―Səfa‖  həvəskar  teatr  dərnəklərinə  üzv 

olub. 1921-ci  ildə   Cəlil  Məmmədquluzadənin   ―Ölülər‖  

pyesində    kefli    İsgəndər  rolunu  oynayıb. Üzeyir 

Hacıbəyovun qayğısı  sayəsində  teatr  kursuna  yazılıb.  200 

müxtəlif  rollarda,  qrimlərdə,  qiyafələrdə  səhnəyə 

çıxıb: Nəriman 

Nərimanovun ―Nadir 

şah‖, 


Üzeyir 

Hacıbəyovun ―Arşın mal alan‖, Cəfər Cabbarlının ―Sevil‖, ―Od gəlini‖, ―1905-ci 

ildə‖, sonralar ―Vaqif‖, ―Həyat‖, ―On ikinci gecə‖, ―Xanlar‖ və s. tamalarda rol 

alıb. 1940-cı  ildə  Azərbaycan  SSR-nin  Xalq  artisti  fəxri  adına  layiq  görülüb. 

Teatrla yanaşı, kinoda da maraqlı obrazlar canlandırıb. ―Bəxtiyar‖  filmində klub 

müdiri Ağabala, ―O olmasın, bu olsun‖  filmində Rüstəm bəy bu obrazlardandır. 

1933-cü  ildən  ömrünün  son  gününə  qədər Azərbaycan  Dövlət  Akademik  Dram 

Teatrında çalışıb.  

Ağasadıq Gəraybəyli  1988-ci ildə Bakı şəhərində vəfat edib. 

Filmoqrafiya:  ―Qız  qalası  əfsanəsi‖  (film,  1923),  ―Hacı  Qara‖  (film,  1929), 

―Sevil‖  (film,  1929)-Balaş,  ―Bakılılar‖  (film,  1938),  ―Fətəli  xan‖  (film,  1947), 

―Bəxtiyar‖  (film,  1955) –  Ağabala,  ―O  olmasın, bu olsun‖  (film,  1956),  ―Qızmar 

günəş  altında‖  (film,  1957),  ―Uzaq  sahillərdə‖  (film,  1958),  ―Bizim  küçə‖  (film, 

1961),  ‖Leyli  və  Məcnun‖  (film,  1961),  ―Böyük  dayaq‖  (film,  1962),  ―Romeo 

mənim  qonşumdur‖  (film,  1963),  ―Arşın  mal  alan‖  (film,  1965),‖Yaşamaq 

gözəldir, qardaşım!‖  (film, 1966),  ―Poçt qutusu‖  (film, 1967), ―Ulduzlar sönmür‖ 

(film,  1971),  ‖Qızıl  qaz‖  (film,  1972),  ―Bizim  küçənin  oğlanları‖  (film,  1973), 

―Putyovka‖ (film, 1975), ―Diplom işi‖ (film, 1979), ―İstintaq‖ (film, 1979), ―Mən 

mahnı qoşuram‖ (film, 1979), ―Solmaz bir bahar kimi‖ (film, 1979), ―Məşədi İbad-

80,  yaxud  köhnə  tanışlar‖  (film,  1980),  ―Dua‖  (film,  1982),  ―Musiqi  müəllimi‖ 

(film,  1983),  ―Nəvəmin  nəvəsinin  nəvəsi‖  (film,  1985),  ―Prima‖  (film,  1992), 

―Bizim  qəribə  taleyimiz‖  (film,  2005),  Ənvər  Həsənov.  ―Yeddi  oğuldan  biri” 

(film, 2007), ―Sarıköynəklə Valehin nağılı‖ (televiziya tamaşası, 1980) və s.  



İnternetdə: 

www.az.wikipedia.orq 

 

 

 

 

 

 

 

 

104 

 

22 Mart - Xalq artisti Yusif Vəliyevin anadan olmasının 100 illiyi,  



                (1917-1980) 

 

Yusif  Abdulla  oğlu  Vəliyev  Dərbənddə  doğulub. 

Bakı  Teatr  Texnikumunda  təhsil  alıb  (1933-1936). 

Texnikumu  bitirəndən  sonra  yenicə  açılan  Mirzə  Ələkbər 

Sabir  adına  Nuxa  (indiki  Şəki)  Dövlət  Dram  Teatrına 

işləməyə  göndərilib.  Teatr  bağlananadək,  yəni  1949-cu 

ilədək burada aktyorluq edən Yusif Vəliyev teatrın ən öncül 

sənətkarlarından  biri  olub.  Y.  Vəliyevin  əsas  yaradıcılığı 

1949-cu  ilin  axırlarından  ömrünün  sonunadək  Gənc 

Tamaşaçılar  Teatrı  ilə  bağlı  olub.  Burada  o,  bir-birindən 

fərqlənən,  estetik  baxımdan  cazibəli,  sənətkarlıq  cəhətdən  kamil  fəlsəfi-psixoloji, 

dramatik, romantik, faciə və həm realist, həm satirik, həm də qroteskii komediya 

rollarını məharətlə ifa edib. 

  

Yusif  Vəliyev  "Azərbaycanfilm"in  kinolarında  çox  maraqlı,  yadda  qalan 



xarakterlər  yaradıb.  O,  adi  nağıl  janrını  əsərdəki  personajı  da  dərin  dramatizmlə 

cilalaya, mürəkkəb üslub elementlərindən məharətlə istifadə etməyə cəhd göstərən 

və  istəyinə  cəsarətlə  nail  olan  sənətkar  idi.  Mürəkkəb  rolların  ifasında  janr 

sintezindən  həssaslıqla  istifadə  edir,  məqamından,  vəziyyətdən  asılı  olaraq  ya 

psixoloji,  ya  dramatik  və  yaxud  faciə  elementlərinə  üstünlük  verirdi.  Bəstəboylu 

aktyor səhnədə əzəmətli, pəhləvan cüssəli görünürdü. Təkbaşına səhnədə monoloq 

söyləyəndə  də  səhnə  dolu  və  möhtəşəm  təsir  bağışlayırdı.  Pauzalardan  və  səs 

tembrinin  variasiyalarından  istifadədə  qeyri-adi,  gözlənilməz  nailiyyətlər 

qazanırdı. 

Qeyri-adi  səhnə  danışığına  malik,  dramatik-psixoloji  rolların  misilsiz 

ifaçısı,  zəngin  yaradıcılığı  ilə  Gənc  Tamaşaçılar  Teatrında  aktyor  məktəbi 

yaratmışdır. 

Yusif Abdulla oğlu Vəliyev 24 may 1960-cı ildə Əməkdar artist və 9 

fevral 1979-cu ildə Xalq artisti fəxri adlarına layiq görülüb. 

Görkəmli aktyor  1980-ci il martın 18-də vəfat edib. 

Filmoqrafiya: ―Bizim küçə‖ (film, 1961), ―Böyük dayaq‖ (film, 1962), ―Dağlarda 

döyüş‖ (film, 1967), ―Biri vardı, biri yoxdu...‖ (film, 1967), ―İnsan məskən salır‖ 

(film,  1967),  ―Uşaqlığın  son  gecəsi‖  (film,  1968),  ―Dəli  Kür‖  (film,  1969),  ―Bir 

cənub şəhərində‖ (film, 1969), ―General‖ (film, 1970), ―Ən vacib müsahibə‖ (film, 

1971),  ―Həyat  bizi  sınayır‖  (film,  1972),  ―Nəsimi‖  (film,  1973),  ―Dənizə  çıxmaq 

qorxuludur‖  (film,  1973),  ―Bakıda  küləklər  əsir‖  (film,  1974),‖Hədiyyə‖  (film, 

1974),  ―Dədə  Qorqud‖  (film,  1975),  ―Tütək  səsi‖  (film,  1975),  ―Dərviş  Parisi 

partladır‖ (film, 1976), ―Günlərin bir günü...‖ (film, 1976), ―Arxadan vurulan zərbə 

― (film, 1977) və s.  

İnternetdə: 

www.az.wikipedia.orq

 

 

 



 

 

105 

 

25 Mart - Teatrşünas, salnaməçi Qulam Məmmədlinin anadan olmasının  



                 120 illiyi, (1897-1994) 

 

Qulam  Məmmədli  Cənubi  Azərbaycanın  Təbriz 

şəhərində  anadan  olmuş,  ibtidai  təhsilini  mollaxanada 

almışdır.  Sonra  Bakı  Teatr  Texnikumunda  oxumuşdur 

(1924-1926).  1923-cü  ilin  iyun  ayında  Bakıya  köçüb 

―III İnternasional‖ mətbəəsində mürəttib, ―Kommunist‖ 

qəzeti redaksiyasında şöbə müdiri, ―Kəndli qəzeti‖ ndə 

redaktor  müavini,  ―Azərbaycan  kolxozçusu‖  qəzetinin 

redaktoru,  Azərbaycan  KP  MK  yanında  ―Kommunist‖ 

nəşriyyatının direktoru, ―Yeni yol‖ qəzetinin redaktoru, 

respublika  Radio  Komitəsinin  uşaq  verilişləri  redaksiyasında  baş  redaktor 

olmuşdur  (1929-1941).  Ədəbi  fəaliyyətə  toplayıcı  və  tərtibçi  kimi 

başlamışdır. Heyran  xanımın, Mirzə  Əli Möcüz  Şəbüstərinin toplayıb  tərtib  etdiyi 

seçilmiş  əsərlərini,  ―Bəxtiyarnamə‖ni  ilk  dəfə  1945-ci  ildə  Təbrizdə  çap 

etdirmişdir.  ―İran  Azərbaycanının  müasir  şairləri‖  (1946),  ―Səttarxan‖  şeirlər 

toplusu  (1948),  ―Mirzə  Əli  Möcüz‖  (1948),  "Xiyabani"  (1949),  ―Cənubi 

Azərbaycan  şairləri‖  antologiyası  (1950),  ―Heyran  xanım‖  (1951),  ―Atmacalar‖ 

(1958-1961), ―Əlağa Vahid. Seçilmiş əsərləri‖ (1975) və s. kitablar onun əməyinin 

bəhrəsidir.  O,  bu  əsərləri  toplayıb,  tərtib  edib  nəşrə  vermişdir.  Hələ  1934-cü 

ildə  Maksim Qorki onun xalq sərvətinə qayğıkeş münasibətini bəyənmişdir. Ömrü 

boyu  yanar  ürəkli  ictimaiyyətçi  olmuşdur:  ―Bilik‖  cəmiyyətində  ateizm  elmi-

metodik  sovetin  sədri  (1952-1981), Azərbaycan  Sovet  Ensiklopediyası Baş 

redaksiyasında  mətbuat  məsələləri  heyətinin  üzvü  (1952-1983),  Bakının  Oktyabr 

rayonu  xalq  deputatları  Sovetinin  deputatı  seçilmişdir  (1935-1937).  Azərbaycan 

KP MK nəzarət komissiyası rəyasət heyətinin üzvü (1928-1934), Azərbaycan KP 

MK  plenumu  üzvlüyünə  namizəd  olmuşdur  (1934-1937).  Ədəbi  və  ictimai 

fəaliyyətinə  görə  dörd  dəfə  Azərbaycan  SSR  Ali  Soveti  Rəyasət  Heyətinin  Fəxri 

fərmanı, ―Əmək veteranı‖ (1976) medalı və digər on medal ilə təltif olunmuşdur. 

Qulam  Məmmədli   Azərbaycanın  SSR  Əməkdar  Mədəniyyət  işçisi  (1977), 

Azərbaycan  Jurnalistlər  Birliyinin  "Qızıl  qələm"  mükafatı  laureatı  (1972), 

Azərbaycanın  Əmakdar  jurnalisti  (1984),  İttifaq  əhəmiyyətli  təqaüdçü  (1987), 

M.F.Axundov adına ədəbi mükafatın laureatı (1989) olmuşdur. 

Qulam  Məmmədli  1994-cü  il  noyabrın  18-də  Bakıda  vəfat  etmiş,  Fəxri 

Xiyabanda dəfn olunmuşdur. 



Kitabları: ―Tüfeyli ocaqları‖ (1963), ―İmzalar‖ (1977), ―Cavid ömrü boyu‖ 

(1982), ―Azərbaycan teatrın salnaməsi‖ (1983), ―Molla Nəsrəddin‖ (1984), 

―Nəriman Nərimanov‖ (1987) və s. 

İnternetdə: 

www.az.wikipedia.orq

 

 

 



 

 


106 

 

26 Mart - Müğənni Yavər Kələntərlinin anadan olmasının  115 illiyi,  



                (1902-1979)  

 

  



Azərbaycanın    Əməkdar    artisti      Yavər    Kələntərli 

muğam,  təsnif  və  Azərbaycan  xalq  mahnılarının  mahir 

ifaçısı    Yavər  xanım  Şamaxıda    dünyaya  gəlmişdir. Yavər 

xanımı  qohumları  sənətdən,  səhnədən  uzaq  tutmaq  üçün 

əllərindən  gələni  etmişlər.  Ancaq  onun  məlahətli  səsi  bir 

gün  bəstəkar  Üzeyir  Hacıbəyovun  diqqətini  çəkmişdir. 

Üzeyir  bəylə  Yavər  xanımın    qardaşı  Hacıbala  Zamanov 

Qori  Seminariyasında  bir  yerdə  oxumuşdular.  Sonralar  isə 

dost olaraq qalırdılar. Üzeyir bəy Hacıbala müəllimgilə tez-

tez  gələrdi.  Elə  onlarda  ―Leyli  və  Məcnun‖  operasının 

məşqinin  aparıldığı  vaxtlarda  da  Üzeyir  bəy  Yavər  xanımın  oxumasını 

dinləmişdi.  Üzeyir  bəyin  aləmində  bu  səs  elə  onun  Leylisinin  səsiydi. 

Bəstəkarın  təklifi  Yavər  xanımın  ailəsində  razılıqla  qarşılanmadı.  Amma  ona 

etiraz da edə bilmədilər.  

Yavər  Kələntərli    1922-ci  ildə  birillik  musiqi  kursunu  bitirdi.  Görünür, 

qisməti  beləydi.  Bu  yanıqlı,  qeyri-adi  səs  təkcə  öz-özünü  ovutması,  qohum-

tanış  məclislərində  dinlənilməsi  üçün  deyildi.  Ona  görə  də  nə  vaxtsa  mütləq 

səhnəyə  çıxmalı,  o  gözəl  səsiylə  dinləyənləri  feyziyab  etməliydı. O  gün  də 

olmasaydı, bir başqa vaxt səhnəyə gəlməli, Yavər Kələntərli adını Azərbaycan 

musiqisi  tarixinə  yazmalıydı . Yavər  Kələntərli   Azərbaycan  radiosununun 

və Azərbaycan  Dövlət  Opera  və  Balet  Teatrının  solisti  olmuşdur.  Leyli, 

Leylinin  anası  ("Leyli  və  Məcnun", Üzeyir  Hacıbəyov),  Əsli  ("Əsli  və 

Kərəm", Üzeyir Hacıbəyov), Ərəbzəngi (―Şah İsmayıl‖, Müslüm Maqomayev) 

və digər partiyaları ifa etmişdir.  

Yavər Kələntərli 5 feval 1979-cu ildə dünyasını dəyişmişdir. 

 

 



       İnternetdə: 

www.az.wikipedia.orq 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

107 

 

 



  27 Mart - Mstislav Rostropoviçin anadan olmasının  90 illiyi, (1927-2007) 

 

Sovet  və  rus  violonçel  ustası,  pianoçu, 

dirijor,  ictimai    xadim,    pedaqoq,  SSRİ    xalq  

artisti,    5    dəfə  Qremmi  mükafatı  lauratı  Mstislav 

Leopoldoviç 

Rastropoviç 

Bakıda, 

peşəkar 


musiqiçilər  ailəsində  anadan  olmuşdur.  Onun 

valideynləri  Üzeyr  Hacıbəyovun  dəvəti  ilə 

Orenburqdan  Bakıya  köçmüşlər.  M.Rostropoviç 

uşaqlığından  valideynləri  ilə  birgə  musiqi  ilə 

məşğul olmağa başlamışdır. 1932-1939-cu illərdə Moskvada musiqi texnikumunda 

oxumuşdur.  16  yaşında  Moskva  Konservatoriyasına  qəbul  olunmuş  və  burada 

violonçel  üzrə  təhsil  almışdır.  Violonçel  ustası  kimi  1945-ci  ildə  Moskvada 

Musiqiçilərin  Ümumittifaq  Müsabiqəsində  qızıl  medal  qazanmışdır.  1947-ci  ildə 

Praqada  Ümumdünya  Gənclər  və  Tələbələr  Festivalında  I  mükafata  layiq 

görülmüşdür.  Beynəlxalq  səfərləri  və  müqavilələri  sayəsində  Qərbdə 

şöhrətlənmişdir.1955-ci ildə opera müğənnisi Qalina Vişnevskaya ilə tanış olur və 

onlar  tezliklə  ailə  qururlar.  İki  qız  övladı  dünyaya  gələn  M.Rastropoviç  və 

Q.Vişnevskaya 52 il bir yerdə yaşamışlar. Onlar 1974-cü ildə ailə ezamiyyət adı ilə 

SSRİ-dən çıxmışlar. 1978-ci ildə isə sovet vətəndaşlıqları ləğv olunmuşdur.Yalniz 

1990-cı ildə onların sovet vətəndaşlığı bərpa edilmişdir.  

M.Rastropoviç 1974-cü ildən Qərbin aparıcı dirijorlarından biri sayılmışdır. 

17  mövsüm  Vaşinqton  Milli  Simfonik  Orkestrinin  dirijoru  və  bədii  rəhbəri 

olmuşdur. 26 il Moskva Konservatoriyasında dərs demişdir.  

M.Rastropoviç 2007-ci il aprelin 27-də Moskvada vəfat etmişdir.  

 

 



       İnternetdə: 

www.az.wikipedia.orq 

 

 

 



 

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

108 

 

 



31 Mart - Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Nəcəfov  Fəxrəddin Vəliyəddin 

                 oğlunun anadan olmasının 50 illiyi, (1967-1992) 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Fəxrəddin  Vəliyəddin  oğlu  Nəcəfov   Bakı  şəhərində  doğulmuşdur. 1984-cü 

ildə Bakı şəhərinin Nəsimi rayonundakı 19 nömrəli orta məktəbi bitirmişdir. 1985-

 1987-ci illərdə Rusiyanın Arxangelsk vilayətində hərbi xidmətdə olmuşdur. 1991-

ci  ildə  könüllü  olaraq  Qarabağ  cəbhəsinə  yollanmış, 1992-ci  ildə  Ağdam 

cəbhəsində hərbi hissələrdən birinin komandiri təyin edilmişdir. 1992-ci il sentyabr 

ayının  4-də Ağdərənin Çıldıran kəndi  uğrunda  gedən  döyüşlərdə  qəhrəmancasına 

həlak olmuşdur. 

Azərbaycan  Respublikasının  Prezidentinin  6  noyabr 1992-ci  il  fərmanı  ilə 

Fəxrəddin  Vəliəddin  oğlu  Nəcəfova  "Azərbaycan  Milli  Qəhrəmanı"  adı 

verilmişdir. 

Azərbaycanın qəhrəman oğlu Şəhidlər Xiyabanında dəfn edilmişdir. 

Nəsimi rayonunun 266 nömrəli məktəbi onun adını daşıyır. 

  

Sən mənə anasan, anamdan əziz, 

Sənə məhəbbətim dənizdir, dəniz. 

Ömrümün bir anı keçməsin sənsiz, 

Ey mənim varlığım, qəlbim, vicdanım, 

Mən sənə qurbanam, Azərbaycanım! 

                                                                                     Solmaz Şirin 

 

 



 

       İnternetdə: 

www.az.wikipedia.orq 

 

 

 

 

 

109 

 

 



Aprel 

Əlamətdar və tarixi günlər 

 

1 Aprel - Ümumdünya Gülüş Günü, (1564) 

1 Aprel - Beynəlxalq Quşlar Günü, (1894) 

2 Aprel - Beynəlxalq Uşaq Kitabı Günü, (1967) 

4 Aprel - Ümumdünya İnternet Günü, (1998) 

5 Aprel - Qar Qızın Ad Günü, (2009) 

6 Aprel - Beynəlxalq Cizgi Filmləri Günü, (2002)  

6 Aprel - İlk Olimpiya Oyunlarının Keçirildiyi Gün, (1896) 

7 Aprel - Ümumdünya Sağlamlıq Günü, (1950) 

12 Aprel - Ümumdünya  Aviasiya və Kosmanavtika Günü, (1962) 

13 Aprel - Ümumdünya Rok-N-Roll Günü, (1954) 

15 Aprel - Beynəlxalq  Mədəniyyət Günü, (1935) 

17 Aprel - Ümumdünya Hemofiliya Günü, (1964) 

18 Aprel - Tarixi Abidələrin Mühafizəsi Günü, (1983) 

22 Aprel - Ümumdünya Yer Kürəsi  Günü, (1970) 

23 Aprel - Ümumdünya Kitab və Müəllif  Hüquqları Günü, (1996)  

23 Aprel - Ümumdünya İngilis Dili Günü, (2010)  

24 Aprel - Gənclərin Beynəlxalq Həmrəylik Günü, (1957) 

29 Aprel - Ümumdünya Qardaşlaşmış Şəhərlər Günü, (1962) 

29 Aprel - Beynəlxalq Rəqs Günü, (1982) 

30 Aprel - Beynəlxalq Caz Günü, (2011)  

 


Yüklə 13,5 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   44




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin