Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Bakı Dövlət Universiteti

20 Əsas istehsalat

23 Köməkçi istehsalat

25. 
    Ümumistehsalat xərcləri
    
26. 
    Ümumtəsərrüfat xərcləri
    

29. 
    Xidmətedici istehsalat və təsərrüfatlar
    

29. 
    Qeyri-əsaslı işlər
    

31 Gələcək dövrlərin xərcləri
45 Yüklənmiş mallar

48 Sair aktivlərin satışı

79 Təsərrüfatdaxili hesablaşmalar




Debet üzrə

15 Materialların tədarükü və

əldə edilməsi

79 Təsərrüfatdaxili

hesablaşmalar

84 Sərvətlərin əskikgəlməsi

və xarab olmasından itkilər

« Materialların satışı » və sairə xaric olmasının uçotu

Təsərrüfat əməliyyatlarının icrası dövründə müəssisədə əvvəllər istehsal fəaliyyətində istifadə edilməsi üçün alınmış materiallardan müəyyən hissəsinin satılması vacibliyi əmələ gəlir. Bu kimi vəziyyət istehsal proqramının dəyişməsi ilə əlaqədar olaraq lazım olmayan materiallarını satılması, keyfiyyəti aşağı olan və istehsal tələblərinə yararsız olduğu üçün materialın silinməsi və sairə hallarda yarana bilər.

Materialların satışı və sair səbəblər nəticəsində itkiyə yol verilməsi ilə əlaqədar olaraq mühasibat uçotunun vəzifəsi:

• 
  müəssisənin materialların saxlanma yerlərində miqdarca azalmasının uçotda əks olunması;
  
• 
  materialların satışı və sairə səbəblərdən azalması ilə əlaqədar olaraq maliyyə nəticələrinin (mənfəət. zərərlər) müəyyən olunması.
  

Mühasibat uçotu metodoloji prinsiplərinə uyğun olaraq icra olunmuş əməliyyatlarla əlaqədar müəssisə vəsaitindəki dəyişikliklər əks olunmalıdır.

Əvvəla həmin əməliyyatlar əlaqədar yəni material satışı nəticəsində müəssisəyə əlavə pul vəsaiti daxil olur. Beləliklə müəssisənin aktivi artmaqla, mənfəət çoxalmış olur.

İkinci tərəfdən materialların satışı nəticəsində aktiv azalır və zərər yaranır.

Beləliklə. icra olunmuş əməliyyat nəticəsində müəssisənin

maliyyə göstəricilərində dəyişikliklər yaranır və həmin dəyişikliklər uçotda əks olunmalıdır.

Materialların kənara satışı 48№-li «Sair aktivlərin satışı» hesabının debetində və 10№-li «Materiallar» hesabının kreditində əks etdirilir. Eyni zamanda həmin materiallara görə malalanlardan müəssisəyə çatası məbləğdə 62№-li «Alıcılar və sifarişçilərlə hesablaşmalar» hesabının debetinə və 48№-li «Sair aktivlərin satışı» hesabının kreditinə yazılış edilir.

10№-li «Materiallar hesabı üzrə analitik uçot» materiallarının adları (növü, çeşidi, ölçüsü və s.) və saxlanma yerləri üzrə aparılır.

Materialların satışı və sairə məxaric olmaların göstəriciləri mənfəət və zərərlər haqqında hesabatda formalaşır.

Müəssisədə əsas vəsaitlərin, qeyri-maddi aktivlərin və materialların uçotu


Plan:

4. 
   Əsas vəsaitlər anlayışı, təsnifatı və uçotu
   
5. 
   Qeyri-maddi aktivlər anlayışı, təsnifatı və uçotu
   
6. 
   Materiallar anlayışı, təsnifatı və uçotu