Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Lənkəran Dövlət Universiteti

Brensted-Louri nəzəriyyəsinə görə burada iştirak edən protonlar əsas-turşu birləşmələrini yaradırlar. Belə əsas rolunu yuxarıda nəzərdən keçirdiyimiz karbonat ionları oynayırlar.
CO₃^2- + H₂O → HCO₃^- + OH^-
əsas turşu turşu əsas
Əsasın gücunu uyğun olaraq tarazlıq sabiti kimi K_b ilə ifadə edirik ( indeksdəki «b» base sözündən götürülüb-əsas deməkdir ).
CO₃^2- + H₂O → HCO₃^- + OH^- reaksiyası üçün tarazlıq sabiti yaxud əsaslıq sabiti bərabərdir.
Əgər hidroksil ionlarının aktivliyini su məhsulu kimi ifadə etsək,bu zaman kəmiyyəti, karbon turşusunun dissosiasiya sabitinin dönən forması olacaqdır – K_a2 (indeksləri a₂ ingilis sözü olan asid yəni turşu deməkdir.)
Buradan belə nəticəyə gəlmək olur ki, əsas nə qədər güclüdürsə, turşu ilə birləşmə o qədər zəif olacaqdır və yaxud əksinə turşuluq və əsaslıq sabitinin hasili uyğun su məhsuluna bərabərdir:
K_a . K_b = 10^-14
Həmçinin uyğun sürətdə pK_a + pK_b = 14
Bunları nəzərə alaraq aşağıda torpaqlar üçün xarakterik olan turşu-əsas birləşmələrini təsvir edirik :
pK_b pK_a
0.2 S^2- + H₂O → HS + OH^- 13,8
1.6 PO₄^-3 + H₂O → HPO₄^2- + OH^- 12,4
3.7 CO₃^-2 + H₂O → HCO₃^- + OH^- 10,3
4.6 H₃SiO₄ + H₂O →H₄SiO₄ + OH^- 9,4