Azərbaycan respublikasi kənd təSƏRRÜfati naziRLİYİ aqrar elm və İnformasiya məSLƏHƏt məRKƏZİ

gəlir, 
man/ha 
Təsərrüfat 
xərcləri 
man/ha 
Xalis 
gəlir, 
man/ha 
Maya 
dəyəri, 
man/ha 
Rentabellik, 
% 
Qarğıdaılı 
(silosluq kütlə) 
Növbəli
677,5 
2032,5 
708,0 
1349,5 
1,0 
198,0 
Fasiləsiz 
664,0 
1992,0 
708,0 
1305,0 
1,1 
192,3 
Payızlıq buğda Növbəli
45,2 
1354,5 
590,0 
764,5 
13,1 
129,6 
Fasiləsiz 
41,9 
1257,5 
590,0 
667,0 
14,0 
112,8 
Arpa
Növbəli
41,4 
1243,5 
590,0 
653,5 
14,3 
110,8 
Fasiləsiz 
38,8 
1164,0 
590,0 
574,0 
15,3 
97,2 
 
Cədvəldən göründüyü kimi növbəli əkinlərdə bir hektardan əldə olunan xalis 
gəlir fasiləsiz əkinə nisbətən qarğıdalıda 44,5 man, payızlıq buğdada 97,5 man və 

---

400 
arpada 79,5 man artıq olmuşdur. İki ilə görə orta rentabellik səviyyəsi əkinlərdən asılı 
olaraq qarğıdalıda 198,0-192,3 %, payızlıq buğdada 129,6-112,8 % və arpada 110,8-
97,2 % olmuşdur (şəkil 1).
 
Şəkil 1. 
Dənli və yem bitkilərindən ibarət növbəli və fasiləsiz əkinlərdə 
bitkilərin əsas iqtisadi göstəriciləri.
 
 
Alınan nəticələrə əsasən demək olar ki, növbəli əkin sələflərin, kök kütləsinin 
və kövşən qalıqlarının torpaqda yaratdığı üzvi maddələrin digər bitkilər altında 
səmərəli istifadə edilməsində əhəmiyyətli rol oynamışdır. 
ƏDƏBİYYAT 
 
1.
Musayev Ə.C., Hüseynov N.S., Məmmədov Z.A.-Dənli taxıl bitkilərinin 
seleksiyası sahəsində tədqiqat işlərinə dair tarla təcrübələrinin metodikası, Bakı, 
2008, səh.12 
2.
Aslanov H.Ə., Aslanova E.H. – Üzvi və mineral gübrələr torpaq 
münbitliyinin və bitki məhsuldarlıqlarının artırılmasında əsas amildir. //Azərbaycan 
Aqrar Elmi jurnalı, Bakı 2014, № 4, səh.18-20 
3.
Rzayev M.Y., Abdullayeva Z.M. – Abşeronun suvarma şəraitində növbəli və 
fasiləsiz əkinlərdə bitkilərin aqrobotaniki göstəriciləri və məhsuldarlığı. //Az.ETƏİ-
nin Elmi Əsərləri Məcmuəsi. XXIV cild, səh.220 
4.
İlyasov E.F., Novruzlu Q.A., Rzayev M.Y. – Şəki-Zaqatala bölgəsinin 
suvarma şəraitində qarğıdalının dən üçün becərilməsi.//Az.ETƏİ-nin Elmi Əsərləri 
Məcmuəsi, Bakı, Müəllim nəşriyyatı, 2013, səh.268 
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
Qarğıdalı 
(yaşıl 
kütlə) 
Payızlıq
buğda
Arpa
Qarğıdalı 
(yaşıl 
kütlə) 
Payızlıq
buğda
Arpa
Növbəli əkin Fasiləsiz əkin 
Xalis gəlir, man/ha 
Rentabellik, %

---

401