Təqsirsiz məsuliyyətin yaranması halları get-gedə daha müxtəlif
formalarda olurdu. Qanunvericiliyin tələbləri sahəsində məsuliyyət
halları da nisbətən azalırdı, 1938-ci ildən sonra cəmi iki və ya üç belə hal
olmuşdur. Diplomatik müqavilələrin fəaliyyət dairəsində zərərin
ödənilməsi barədə hələ bir dənə də olsun qərar qəbul edilməmişdir.
Əksinə olaraq, qanuni idarəetmə qərarları ilə, xüsusilə də fərdi qərarlarla
əlaqədar təqsirsiz məsuliyyət halları praktikada olduqca çoxdur.
Məsuliyyətin yaranması şərtlərinin əsasını qanunvericilik təşkil
edir, məhkəmə, adətən, öz qərarlarını əsaslandırmaq məqsədilə onu
pərdələyir. Qanunverici hər cür cəriməni istisna etmək niyyətində
olmasına görə o, xüsusi mənafelərə toxunan qanun qəbul edir və cərimə
ödənilməsinə gəldikdə, təqsir olmadığı təqdirdə məsuliyyət baxımından,
bu, məhkəmə praktikası üçün əsas ola bilməz.
Qanunvericilik belə niyyəti aşkar formada da ifadə edə və nəzərdə
tuta bilər, ikinci halda isə bu niyyət məhkəmə tərəfindən
müəyyənləşdirilir. O cümlədən məhkəmə bu halda iki imkanı əsas
götürür; həmin imkanlar çərçivəsində belə qənaətə gəlinir ki,
qanunvericiliyin tələbi pozulduğuna görə cərimə ödənilməsi təmin
edilməsin.
Birinci qrup hallar təhlükəli sayılmaqla, amoral xüsusi fəaliyyətə
aiddir. Məsələn, 1914-cü ildə müharibə zamanı qanunla xüsusilə
təhlükəli sayılan spirtli içkilərin istehsalı və satışı qadağan edilmişdi;
istehsalçılar isə həmin qanunla onlara vurulmuş zərərə görə ödənc almağa
nail ola bilməmişdilər. Belə bir fakt təəccüb doğurmur ki, İkinci dünya
müharibəsindən sonra fahişəxanalarm bağlanması haqqında 1946-cı ildə
qanunun qəbul edilməsi və həmçinin zərərə görə kompensasiya
ödənilməsindən imtina edilməsi ilə əlaqədar da analoji qərar tətbiq
olunmuşdu.
