Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ baki idarəetmə VƏ texnologiya kolleci
Yüklə 0,66 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Mövzu 12. Mədəniyyət, elmi bilik və dini etiqad
|
Yada salaq:
Doqma -
Bütün dövrlər və tarixi şərait üçün dəyişməz bir həqiqət kimi q əbul edilən hökm; Dual – ikiqat, iki tərəfli.
40
Öyrənməliyik: Dinin meydana g əlməsi və mərhələləri; Elm v ə dinin qarşılıqlı əlaqəsi. Din dünya gerçəkliyini dərk etməyə aparan yoldur. Dinin yolu böyük, cığırları çoxdur. Dünya əhalisi müxtəlif dinlərə etiqad edir. Bu dinlərin bəzilərinin öz peyğəmbəri, öz ənənələri, müqəddəs kitabları var. Dinlər yalnız bir ölkə, bir xalqın yaşadığı ərazidə deyil, müxtəlif ölkələrdə yayılmışdır. Az ərbaycan
demokratik ölkədir. Ölkəmizdə İslam dini ilə yana şı, müxtəlif dinlərə etiqad edən insanlar da yaşayırlar. Qədim İpək yolunun üzərində yerləşən və Şərqlə Qərb arasında körpü rolunu oynayan Az ərbaycan torpağı tarix boyu müxtəlif dinlərin qovuşduğu bir məkan olmu şdur. Belə bir şəraitin mövcud olmasında Azərbaycanın tarixi inkişafı, coğrafi mövqeyi, əhalisinin tərkibi və s. səbəblər böyük rol oynamışdır. Azərbaycanda tarixən şamanlıq, zərdüştlük kimi çoxallahlı dinlərlə yanaşı, islam, xristianlıq və yəhudilik kimi təkallahlı dinlər də olmuşdur. Azərbaycanda dini dözümlülüyün tərbiyə edilməsində islamın böyük rolu olmuşdur. Din Allah tərəfindən insanları dünya və axirət səadətinə qovuşduran ilahi inanc sistemidir. Din dedikdə mənbəyi Yaradana dayanan inanc sistemi nəzərdə tutulur. Dinləri səmavi və qeyri-səmavi olmaqla iki qrupa ayırırlar. Səmavi dinlər, adından bəlli olduğu kimi, Allah tərəfindən mələklər vasitəsilə peyğəmbərlərə göndərilən vəhy mənbəyidir. Bunlara haqq dinlər də deyilir. Bir sözlə, xristianlıq, yəhudilik və İslam dini haqq dinləridir. İslam dininə görə ilk insan Həzrəti Adəm
(ə.s.) eyni zamanda ilk peyğəmbərdir. Hz. Adəmdən(ə.s.) Hz. Məhəmməd (s.ə.s.) peyğəmbərə qədər bütün peyğəmbərlər insanlara Allahın birliyini və ona necə ibadət ediləcəyini təbliğ etmişlər. Mənbələrə görə, səmavi dinlərdən yəhudilik Hz. Musa
(ə.s.), xristianlıq Hz. İsa (ə.s.), müsəlmanlıq isə Hz.Məhəmməd (s.ə.s.) tərəfindən insanlara çatdırılmışdır. Hazırda dünya əhalisinin təqribən 1,2 milyardı islam dininə etiqad edir, islam dini səmavi dinlərin sonuncusu hesab olunur və Allah tərəfindən göndərilən peyğəmbərləri və kitabları təsdiq edir, islam sülh, barışıq, bərabərlik və yardımlaşma dinidir. Qeyri-
səmavi dinlər isə Allah tərəfindən göndərilməyib, insanlar arasında təşəkkül tapan dinlərdir. Bunlara misal olaraq, buddizm, zərdüştlük və şintoizmi göstərmək olar. Müasir dövrdə Yaponiya, Çin, Hindistan, Tailand buddizmin yayıldığı ölkələr sayılır. Zərdüştlük bir vaxtlar Azərbaycan, İran, Orta Asiya və Hindistanda geniş yayılmış bir din olmuşdur. Şintoizm köklü yapon dinidir və bu günədək beləcə qalmaqdadır. 41
Dünyada təxminən 124 dindən çox din var. Amma ən məşhur dinlər bunlardır: İslam Xristianlıq İudaizm Atəşpərəstlik Şamanizm Bəhai dini Buddizm Hinduizm Çaynizm Şintoizm Sunda Vivitan Ateizm Yüklə 0,66 Mb. Dostları ilə paylaş:
|