Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ qafqaz universiteti İQTİsadiyyat və İdarəetmə faküLTƏSİ beynəlxalq iQTİsadi MÜnasiBƏTLƏR İXTİsasi magistr dissertasiyasi

Cədvəl 2.6 1995-2015-ci illər üçün qeyri-neft ixracı üzrə toplam konsentrasiya nisbəti əmsalları

s/s	Məhsullar
1.	Yeməli meyvələr və qoz-fındıq, sitrus bitkiləri	0,050929	0,003264
2.	Heyvan və bitki mənşəli piylər və yağlar	0,055363	0,004137
3.	Şəkər və şəkərdən hazırlanan qənnadı məmulatları	0,056618	0,009566
4.	Plastik kütlələr(plastmass) və ondan hazırlanan məmulatlar	0,057343	0,013679
5.	Alüminium və ondan hazırlanan məmulatlar	0,055144	0,003415
6.	Pambıq	0,057862	0,017063
7.	Qara metallardan hazırlanan məmulatlar	0,059922	0,033933
8.	Tərəvəzlər, meyvəköklülər və kök yumruları	0,05686	0,010862
9.	Nüvə reaktorları, qazanlar, avadanlıq və mexaniki qurğular, onların hissələri	0,047742	0,021826
10.	Qara metallar	0,047998	0,019694
11.	Kimyəvi üzvi birləşmələr	0,048996	0,012485
12.	Mirvari, qiymətli daşlar, qiymətli metallar və onlardan hazırlanan məmulatlar	0,057319	0,013533
13.	Spirtli və spirtsiz içkilər, sirkə	0,060195	0,036574
14.	Elektrik maşınları və avadanlıqları, onların hissələri	0,059654	0,031429
15.	Tütün və tütünün sənaye əvəzediciləri	0,057979	0,017873
16.	Qəhvə, çay (mate) paraqvay çayı və ədviyyatlar	0,060248	0,037094
	Cəmi mal qrupları üzrə	0,890172	0,286426

Qeyd: Azərbaycanın ümumi ixrac portfelinə neft və neft məhsulları daxil edildikdə alınan əmsalları, isə Azərbaycanın ümumi ixrac portfelinə neft və neft məhsulları daxil edilmədikdə alınan əmsalları ifadə edir.

Mənbə: Cədvəl ARDSK-nin məlumatları əsasında müəllif tərəfindən hazırlanmışdır.

Cədvəl 2.6-ya əsasən qeyd etməliyik ki, ölkənin ümumi ixracında neft məhsullarını nəzərə aldıqda diversifikasiya baxımından ortaya mənfi tendensiyalar çıxır. Belə ki, ideal halda toplam əmsalı sıfıra yaxınlaşmalı olduğu halda, burada 0.89 göstərir. Bu isə ölkənin ixracdan əldə etdiyi gəlirlərlə müqayisədə diversifikasiya səviyyəsinin çox zəif olduğunu ifadə edir. Lakin ölkənin ümumi ixracında neft amilini nəzərə almayıb, təkcə qeyri-neft ixrac üzrə diversifikasiya səviyyəsini qiymətləndirdikdikdə qeyri-neft ixracında diversifikasiya səviyyəsinin stabil olması müəyyən olunur. Digər tərəfdən qeyri-neft ixracında diversifikasiya səviyyəsinin stabilliyinin ölkənin ümumi ixrac mənzərəsinə necə təsir edib etmədiyi növbəti indeks vasitəsi ilə qiymətləndirilib.