2. Azərbaycanda sovet milli siyasəti. DQMV-nin və Naxçıvan MSSR-in təşkili. 1920-ci il iyunun 6-da Zaqatalada güclü üsyan baş verdi. Bu üsyanın əsas qüvvəsini dinc əhali təşkil edirdi. Üsyana keçmiş Xalq Cümhuriyyətinin xadimlərindən biri, peşəkar hərbiçi Əhmədiyev və Molla Hafiz Əfəndi başçılıq edirdilər. Amansızlıqla yatırılan üsyanın sağ qalan hissələri Gürcüstanda sığınacaq tapmalı oldular. 1920-ci ilin yayında Şəmkir qəzasının Müşkürlü kəndi ətrafında, avqustda Quba qəzasının Dəvəçi və Qusar dairələrində kəndlilərin silahlı dəs-təsi ilə Qırmızı ordu hissələri arasında toqquşmalar baş verdi. 1920-1924-cü illərdə Lənkəran, Cavanşir, Ordubad və Şərur qəzalarında, Qəbələ və Xaçmazda da sovet rejimi əleyhinə kütləvi çıxışlar baş vermişdi. “İttihad” partiyasının Sovet hakimiyyətini devirmək üçün hazırladıqları üsyan planı baş tutmadı. Beləki, partiyanın sədri Qarabəy Qarabəyov başda olmaqla 155 nəfər üzvü xüsusi şöbə tərəfindən həbs olunmuşdu.