Azərbaycan xalqının ümummilli lideri

Gülgəz  xanım.  Xalqının  içindən  çıxan,  xalqının  halına  yanan,  qeydinə  qalan, 

nağıllaşan,  dastanlaşan  Qaçaq  Kərəm  Qafqazda,  Türkiyə  və  İranda  uzun  illər 

qəhrəmanlıqlar göstərmiş,  yenilməzliyilə sayılmış, seçilmişdir. Rus  yazıçısı M.Qorki 

Qaçaq Kərəm haqqında yazır: "Kərəm haqqında eşitdiklərim o qədər əfsanəvidir ki, o 

hazırda  sağ  olmasaydı,  onun  həqiqətən  yaşadığına  insan  heç  cür  inana  bilməzdi.  O, 

əfsanə və nağılların qəhrəmanıdır. O, ədalət mücəssəməsidir". 

---

105 

 

Qaydadı,  kişinin  yarı,  əhdi-ilqarı,  kişinin  anası,  işıqlı  dünyası  deyiblər.  Qıraq 

Kəsəmənli Qaçaq Kərəmi dünyaya gətirən, ərsəyə yetirən, igidlik, mərdlik, mübarizlik 

dərsi  keçən  Qıraq  Kəsəmənli  Gülgəz  xanım  əsilli-nəsilli  tayfadan  olmuşdur.  Yeri 

gələndə at belində hünərdə, zəfərdə. Yeri gələndə məsləhətdə, məşvərətdə. Qanı su ilə 

yumaqda.  Qanlara,  qırğınlara  ismət  örpəyi  göstərməkdə.  Bir  elin  arxası,  dayağı, 

hünəri. 

Tuğra  xanım.  Rusiyadan  1917-ci  ildə  İrana  qaçmış  Mirəhməd  xanın  qadını, 

dağlar qızı Tuğra xanım 1919-cu ildə başına 10 min igid toplayıb Lənkərana gəlir və 

Azərbaycan  Cümhuriyyəti  hakimiyyətinin  burada  da  bərqərar  olmasına  köməklik 

göstərir. 

Analar  köçər,  analar  yaşar  bu  dünyada.  Ana  vətənləşər,  vətən  analaşar  bu 

dünyada... 

Əsrlərcə adları məlum olmayan neçə-neçə ağbirçək analarımız tarixin qaranlıq 

səhifələrində  qalsalar  da  zaman-zaman  xalqımıza  təlim-tərbiyə,  öyüd-nəsihət  dərsi 

veriblər,  əməllərini  nəsildən-nəsillərə  keçirərək  bizlərə  ərməğan  ediblər.  Hazırda 

ağbirçəklik ənənəsi davam edir, yaşayır, öz əvəzsiz rolunu oynayır.