F. M. Şİrzadov tribotexniKİ avadanliq və vasiTƏLƏR

6.3.2.
Sabit gərginlikli enerji mənbəyi 
Bu 
prinsiplə 
konstruksiya 
edilən 
enerji 
mənbələrində, gərginliyin qiyməti üfiqi müstəvi üzrə 
yerləşir və cərəyanın müxtəlif qiymətlərində az 
dəyişir. Bu xarakteristika qoruyucu qaz mühitində 
metal və qoruyucu ovuntu altında əritmə mənbələrində 
tətbiq olunur. Bu zaman proses özünü daxildən 
nizamlayır. Məftilin verilmə sürətinin və ya elektrik 
qövsünün uzunluğunun dəyişməsinə qarşı cərəyanın 
qiyməti müstəvi xarakteristikaya uyğun olaraq, çevik 
dəyişdirilir.
Cərəyanın qiymətinin dəyişməsi ilə məftilin ərimə 
həcmi və bununla da elektrik qövsünün uzunluğu 
dəyişdirilir və əritmə parametrləri ilkin işçı nöqtələrə 
yenidən yaxınlaşdırılır.

---

113 
Şəkil 6.5. Azalan xarakteristikada daxili nizamlama vasitəsi 
ilə işçi nöqtələrin stabilləşməsi. 
A
1
, A
2
-işçi nöqtələr; 
l
1
, l
2
-elektrik 
qövsünin xarakteristikası, 
l
1
>l
2
; U
o
-boş iş gərginliyi; U
S
-qaynaq gərginliyi; 

U-qaynaq gərginliyinin dəyişməsi; I
S
-emal cərəyanı; 

I-emal cərəyanının 
dəyişməsi.
6.4. 
Qaynaq transformatorlarının 
qoşulma növləri 
Elektron hissələrin inkişafından asılı olaraq, sabit 
cərəyan (SC) və sabit gərginlik (SG) xarakteristikalı 
enerji mənbələri üçün müxtəlif qoşulma prinsipləri 
mövcuddur. Müasir dövrdə enerji mənbəyinin 
gücünün 
dəyişdirilməsində 
istifadə 
olunan 
Emal gərginliyi- U 
Emal cərəyanı- I 
A
1
A
2
l
1
 
Δ
I 
I
S
U
S
U
0
Δ
U 
Enerji mənbəyinin 
xarakteristikası 
l
2
 

---

114 
qoşulmalarda (pilləli, dəmir içliyin idarə olunması, 
transduktor) əsasən tristor və tranzistorla idarə olunan 
nizamlayıcılar tətbiq olunur.