www.ziyouz.com kutubxonasi
44
Santyago Fotimani o‘yladi va vohada joylashgan qabila boshlig‘ining qoshiga borishga
qaror qildi.
—Meni boshliqlar oldiga o‘tkazib yubor, — dedi u kattakon oq chodir eshigi oldida turgan
soqchiga. — Sahroda men alomatlarni ko‘rdim.
Soqchi bir so‘z demay chodirga kirib ketdi va ichkarida ancha ushlanib qoldi. Keyin oq
zarbof yaktakli yosh arab bilan birga chiqib keldi. Santyago unga o‘ziga ko‘ringan
manzarani gapirib berdi. U kutib turishini aytib, tag‘in ichkariga kirib ketdi.
Oqshom tushdi. Chodirga arablar, chet ellik savdogarlar kirib-chiqib turishardi. Ko‘p
o‘tmay gulxanlar ham o‘chdi va vohaga asta-sekin jimjitlik cho‘kdi. Faqat kattakon
chodirda chiroq yonib turardi. Bu vaqt mobaynida Santyago Fotima haqida o‘yladi,
garchi qizning boyagina aytgan gaplarining mohiyatini hali ilg‘ay olmagan bo‘lsa-da.
Nihoyat uzoq kutishdan keyin uni chodirga qo‘yishdi.
Chodirda ko‘rganlari uni hayron qoldirdi. Sahroning qoq o‘rtasida bunday joyni
ko‘raman, deb hech o‘ylamagandi. Oyoqlari qalin gulli gilamlarga botdi, tepada sof
oltindan ishlangan qandilda shamlar yonib turibdi. Qabilalar boshliqlari to‘rda gul tikilgan
ipak yostiqlarga yonboshlab o‘tirishibdi. Xizmatkorlar kumush patnislarda shirinliklar va
choy keltirishadi. Boshqalari chilimlarning olovidan xabardor bo‘lib turishibdi, havodan
tamaki tutunining yengil xushbo‘y hidi taraladi.
Santyagoning ro‘parasida sakkiz nafar kishi bor edi, biroq u boshliq — o‘rtada o‘tirgan
zarbof yaktakli arab ekanini aniq payqadi. Uning yonida boya chodirdan chiqib u bilan
gaplashgan yigit o‘tiribdi.
— Alomatlar haqida gapirgan musofir kim? — so‘radi qabila boshliqlaridan biri.
— Menman, — javob qildi Santyago va ko‘rganlarini aytib berdi.
— Nega endi sahro bir muhojirga bu haqda belgi beribdi, axir, bu yerda bizning
ajdodlarimiz yashab o‘tgan bo‘lsa? — so‘radi boshqa bir qabila boshlig‘i.
— Chunki mening ko‘zlarim hali sahroga ko‘nikmagan, bu yerliklar payqamagan
narsalarni ko‘radi, — dedi Santyago va ko‘nglidan: “Boz ustiga menga Olam Qalbi
ochilgan”, degan gap o‘tdi.
Bu so‘nggi gapni u ovoz chiqarib aytmadi — arablar bunday narsalarga ishonishmaydi.
— Men faqat ko‘rganimni aytdim. Ishonmasangiz, bu sizning ixtiyoringiz.
Chodirga og‘ir jimlik cho‘kdi, keyin qabilalar boshliqlari qizishib, gapga kirishib ketishdi.
Ular gapirayotgan lahjani Santyago tushunmasdi, biroq u eshikka tomon qadam
tashlaganda soqchi qo‘lidan tutdi. Bo‘zbola qo‘rqib ketdi. Belgilar xatarni daraklardi va u
Tuyakashga ko‘nglini ochganidan afsuslandi.
Biroq o‘rtada o‘tirgan qariya kulimsiradi va Santyago darhol xotirjam bo‘ldi. Shu
paytgacha u biror so‘z qotmagan, tortishuvga qo‘shilmay o‘tirgan edi. Biroq Umum
Tilidan xabardor bo‘zbola qo‘shinning yaqinlashib kelayotganidan chodir titrayotganini
his etdi va bu yerga kelib to‘g‘ri qilganini tushundi.
Chodirdagilar jim bo‘lishdi va qariyaning gapini diqqat bilan eshitishdi. Qariya
Santyagoga o‘girilib qaradi va bu safar bo‘zbola uning yuzida sovuq begonasirashni
payqadi.
— Ikki ming yilcha burun bu yerdan uzoqda, ko‘rgan tushlarga ishonadigan bir odamni
quduqqa tashlashgan, keyin qul qilib sotib yuborishgan, — gap boshladi qariya. —
Bizning savdogarlar uni Misrga olib kelishgan. Hammamizga ma’lum, tushlarga ishongan
odam ularning ta’birini ham biladi.
“Garchi har doim ham ularni rostga o‘ngara olmasa-da”, — o‘yladi Santyago lo‘li
kampirni eslab.
— O‘sha odam Fir’avnga uning yetti ozg‘in va yetti semiz sigir haqidagi tushini to‘g‘ri