Mühazirə toplusu Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi

partlayış təhlükəli istehsalatlarda tətbiqi məhduddur. 
10.13 Qızdırma və soyutma üçün istilikdəyişdirici 
aparatlar 
...İstilikdəyişdirici aparatlar texnoloji proseslərdə istifadə olunan avadanlıqların
30-40%-ni təşkil edir.İstilikdəyişdiricilər ayrıca sərbəst avadanlıq kimi,eləcə də 
reaksiya aparatları ilə birgə istifadə edilir.Təyinatı üzrə onları soyuducular, 
qaynadıcılar,kondensatorlar,defteqmatorlar və s. adlanır.İstilikverməsinə görə onlar 
səthi istilikdəyişdiricilərə və qarışdırıcı istilikdəyişdiricilərə ayrılır. 
...təsnifatı...şəkillər,kompensatorlar... 
Kütləvi istifadə olunduğu üçün yaxşı dərəcədə onlar normalaşdırılmışdır və 
ona görə də onlar standartlar(DÜİST və TŞ) və texniki şərtlərə görə 
seçilirlər...İstilikdəyişdiricilər(70%) 1 M Pa (10 kqq/
𝑠𝑚
2
) təzyiqdə və 200 selsidən 
aşağı temperaturda işləyir.(Bəzi hallarda 150 M Pa (1500 kqq/
𝑠𝑚
2
),-200-1600 
dərəcə selsi temperaturda işləyənlər də olur) 
Istilikdəyişdiricilərin seçilməsində və təhlükəsizliyində aşağıdakılar nəzərə 
alınmalıdır ;
-yüksək təzyiqli mühit(maddə) boru ilə,aşağı təzyiqli boruları ilə hərəkət 
etməlidir. Belə halda istilikdəyişdiricinin korpusu aşağı təzyiq altında olacaq ;
-çirklənmiş,özlülüyü çox olan və çirk(çöküntü) verən mühitlər 
istilikdəyişdiricinin rahat təmizlənən hissəsinə yönəldilməlidir. 
-mühitlərin hərəkətləri mümkün qədər əks hərəkətli olmalıdırlar(onda 
mühitlərin hərəkəti təbii sirkulyasiyası istiqamətinə düşür) 

---

-soyuducu su(sərbəst tökülmə halında) aşağıdan verilməlidir ki,aparatın bütün 
en kəsiyi su ilə dolu olsun. 
İstilikdəyişdiricilərin (borugövdəlilərin-80%-i bu tiplidir) təhlükəsiz 
istismarının əsas şərtlərindən biri istilik gərginliyinin 
kompensasiyasıdır...(kompensatorlar haqqında)...