Müvafiq ixtisaslar üzrə Azərbaycan dilində şifahi və yazılı kommunikasiya

Soruşmaqdan çəkinməyin.

Təəssüf ki, akademik yazıya başlayarkən, bu sahədə təcrübəli şəxslərdən, professorlardan məsləhət almaqdan, nələrisə soruşub aydınlaşdırmaqdan çəkinməyin. Unutmayın ki, həmin professorlar da bir vaxtlar sizin keçdiyiniz bu yolları keçiblər və xidmət etdiyiniz ali məqsədiniz elmdir. Elmə verəcəyiniz hər bir töhfə sizin sizdən sonra unudulmağınıza imkan verməyəcək. Odur ki, icazə verilən hər bir vasitə və imkanlardan maksimum istifadə edin.

9. 
   Vaxtınızı düzgün bölüşdürün.
   

Həyatımızdakı bir çox məsələdə olduğu kimi, vaxtın düzgün bölüşdürülməsi akademik yazı üçün də hava və su kimi lazımdır. Burada mütləq tövsiyə etdiyim yazınızın bölmələri üçün plan qurmağınız və təqvim üzrə son tarixlər (deadline) formalaşdırmağınızdır. Əlbəttə ki, bunlara əməl etmək də bir o qədər əhəmiyyətlidir.

10. 
    Yenilikçi və yaradıcı olun.
    

Hər bir şeyin özəyində məqsəd dayanır. Məqsədiniz elmi bir iş ortaya qoymaqdırsa, yazı stilinizdən başlayaraq hər bir cümləniz buna xidmət etməlidir. Yazdığınız akademik yazı elmə yeni bir fikir qatmırsa, töhfə vermirsə, o, yazı stili olaraq akademik olsa belə, əhəmiyyətsiz bir yazıdan ibarət olacaq. Ən müxtəlif elmi fikirləri bir yerə toplamaq elmə yenilikçi yanaşma sayıla bilməz. Yazınız, yanaşmalarınız özünəməxsus olduğu kimi, yazınızın nəticə hissəsində mütləq və mütləq akademik işinizdən çıxardığınız nəticələri və əgər varsa, təklif və tövsiyələrinizi qeyd edin. Yeni bir fikirlə çıxış etməkdən qətiyyən çəkinməyin, çünki ən böyük ixtiralar da məhz bu şəkildə yaradılıb! 

Beynəlxalq akademik yazı qaydaları dedikdə isə, bu qaydalara bələd olmaq həm də dünya elm sisteminə inteqrasiya olmaq, orada qəbul olunmuş standartları mənimsəmək və onun effektlərindən yararlanmaq deməkdir. Bütün dünyada elmi işlərin standart bir yazılma forması var. Həmin meyarlara uyğun gəlməyən işlər beynəlxalq elmi jurnallar tərəfindən qəbul edilmir. Akademik yazı qaydalarına əməl etmək savadlılıq, mədəniyyət və məsuliyyətin göstəricisidir.

Hər şeydən əvvəl, ona görə ki, beynəlxalq standartlar “ümumi dil” rolunu oynayır, yəni fərqli ölkələrdən olan elm adamlarının yazı vasitəsilə bir-birini anlamasına yardım edir. Beynəlxalq yazı qaydaları həmçinin oxunu sadələşdirir. Vahid standartlar üzrə yazılmış mətndə nəyin harada, yəni hansı məlumatın harada  olduğu əvvəlcədən bilindiyinə görə, zəruri informasiyanı tapmaq da asan olur. Başqa sözlə, bunu ayrı-ayrı rəfləri olan dolaba bənzətmək olar ki, bu “gözlər”in hər birində hər zaman eyni əşyalar saxlanır. Dolabın içi və quruluşu haqqında dəqiq məlumata malik olan şəxs qapını açıb istədiyi əşyanı onun saxlandığı rəfdən heç bir axtarış aparmadan rahatlıqla tapa və ya götürə bilər. Çünki onun harada yerləşdiyini yaxşı bilir.

Beynəlxalq akademik yazı qaydalarının dünya səviyyəsində qəbul edilmiş modeli inkişaf etmiş ölkələrdə hazırlanmış, gəlişdirilmiş və tətbiq edilmişdir. Başqa sözlə, uzun müddətli tətbiq nəticəsində sınanmış, hərtərəfli müzakirə yolu ilə təkmilləşdirilmiş və “cilalanmış” bir modeldir. Bu səbəbdən də səmərəsi çox az adamda şübhə doğurur.

Sərbəst, səlis, rabitəli, maraqlı danışmaq akademik kommunikasiyanın əsas tələblərindəndir.