Müxt r kinci n r b dilind n t rcüm ed n lixan Musayev



Yüklə 8,62 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə19/97
tarix07.01.2017
ölçüsü8,62 Mb.
#4734
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   97

13-cü f sil.  a namaz nda

(Quran) oxumaq



 -

 :

-

[

!



"

Z

.



]

 :

[



442.

ra  r vay t edir ki, (bir d ) Pey mb r  s rd  ik n (q ld ) i a nama-

n rük tl rind n birind : “And olsun  ncir  v  zeytuna!”

3

 sur sini oxudu.



n onun s sind n v  ya qira tind n daha göz lini e itm mi dim. ( l-Bu-

xari, 769)

1

 Burada  n uzun sur  deyildikd , “ l- raf” sur si n



rd  tutulur. H disin ba qa variant nda r va-

t edilir ki, Zeyd ibn Sabit M rvan ibn H

min m rib namaz nda q sa sur r oxudu unu e idib de-

mi dir: “N  üçün s n m rib namaz nda q sa müf ss l sur rd n oxuyursan? M n Pey mb rin  m -

rib namaz nda iki uzun sur

n  n uzununu oxudu unu e itmi m.”

(H disin ravisi) ibn  bu Muleyk

 Urva ibn Zubeyrd n : “ ki uzun sur

n  n uzunu n dir?” so-

ru duqda o: “ l- raf, o birisi d l- nam...” demi dir. (S hih Sun n  bu Davud, 812)

2

 Burada “ l- iqaq” sur si v  bu sur nin 21-ci ay si n



rd  tutulur.

3

 Y ni “ t-Tin” sur si.



hih  l-Buxari

Namaz n xüsusiyy tl rin  dair f sill r.

162

14-cü f sil. Sübh namaz nda

(Quran) oxumaq



 -

 :

-

:

.



]

 :

[



443.

vay t edir ki,  bu Hureyra  demi dir: “H r namazda (Quran) oxumaq la-

md r. Pey mb r  (namazda Quran oxuduqda) n yi biz  s sl  oxumu dur-

sa, biz d  onu siz  s sl  oxuyuruq v  n yi biz  s ssiz oxumu dursa, biz d  onu

siz  s ssiz oxuyuruq. (Namazda) ancaq “ l-Fatih ” sur sini oxusan, bu kifay t

ed r, 


r  lav  ets n, bu daha yax  olar.” ( l-Buxari, 772)

15-ci f sil. Sübh namaz nda

(Quran ) s sl  oxumaq



 -

 :

-

:

:



 .

:

 .



:

:

[



*

+

,



-

/

0



1

2

43



5

6

7



8

Z

:



[

!

"



#

Z

.



]

 :

[



444. bn Abbas

 r vay t edir ki, Pey mb r  bir d st shab si il  Ukaz baza-

na getdi. Art q  eytanlar s mavi x

ri (Allah n m kl

 nazil etdiyi v hyi)

run-o run öyr nm kd n m hrum olmu  v  onlar  yand b yaxan ulduzlar

qib etmi dir. Onlar öz qövmünün yan na qay td qda (onlardan): “Siz  n

olub?”– dey  soru dular v  onlar dedil r: “Biz s mavi x

ri öyr nm kd n

hrum olduq v  üstümüz  yanar ulduzlar endirildi!” Onlara dedil r: “Sizi s -

mavi x

ri öyr nm kd n m hrum ed n  ey, ba  vermi  yeni hadis dir! Ge-



din, yer üzünü m riqd n m rib  kimi g zin v  bax n görün sizi s mavi x

-

ri öyr nm kd n m hrum ed n n dir!” Onlardan bir d st  Tiham



1

 t f


getdi v  N xl

2

 Ukaz



3

 bazar na yollanan Pey mb

  rast  g ldi.  O,   s-

hab ri il  birlikd  sübh namaz  q rd . Cinl r Quran  e itdikd  (dayan b)

qulaq asd lar v  dedil r: “Vallahi, bizi s mavi x

rd n m hrum ed n budur.”

Sonra onlar öz qövmünün yan na qay b dedil r: “Ey qövmümüz! Biz çox q -

rib  bir Quran e itdik. O, haqq yolu göst rir. Biz ona iman g tirdik v  bir daha

heç k si R bbimiz

rik qo mayaca q.” Uca Allah da Pey mb rin

: “De: –

 v hy olundu ki,..”

4

 sur sini nazil etdi. Bel likl  d , cinl rin dedikl ri



hy vasit sil  Pey mb

 bildirildi.” ( l-Buxari, 773)

1

 Q rm  d nizin  rq sahili boyu olan  razidir.



2

 N xl – M kk  il  Taif aras nda olan bir yerdir.

3

 Bu bazar cahiliyy t dövründ  M kk nin yax nl nda yerl irdi.



4

 “ l-Cinn” sur si.



163

-

:

[



è

é

ê



ë

Z

[



Á

Â

Ã



Ä

Å

Æ



Ç

È

Z



.

]

 :



[

445.

vay t edilir ki, ibn Abbas

 demi dir: “Pey mb

 (oxumaq)  mr edil-

dikd  oxuyar, (susmaq)  mr olunduqda is  susard .”

1

(Uca Allah buyurur:) “S nin R bbin unudan deyildir”



2

, “Allah n elçisi siz-

 göz l nümun dir”

3

 ( l-Buxari, 774).



16-c  f sil. Bir rük td  iki sur nin

oxunmas , sur rin sonuncu

ay rinin oxunmas ,  vv lkind n

qabaq g n sur nin oxunmas ,

sur nin  vv lind n (bir neç

ay nin) oxunmas



 -

:

-

:

:



.

]

 :



[

446.

vay t edilir ki, bir n r ibn M sudun  yan na g lib dedi: “Bu gec  m n bir

rük td  müf ss l sur rin

4

 ham



 oxudum.”  bn M sud  dedi: “(Y qin s n

sur ri)  eir oxunulan kimi t m-t sik (oxumusan). M n Pey mb rin

(h r rük td ) birl dir

k oxudu u, (m naca) bir-birin  ox ar olan (sur ri)

bilir m.” Sonra da h r rük td  iki sur ni qeyd ed

k müf ss l sur rd n iyir-

misini sadalad .

5

 ( l-Buxari, 775)



17-ci f sil.

(Dörd rük tli namazlarda) son iki



rük ti q lark n “ l-Fatih ”

sur sini oxumaq

 -

:

-

  :


.

]

 :



[

1

 Burada Pey mb rin  sübh, m rib v  i a namazlar  s sl , zöhr v sr namazlar  is  s ssiz oxu-



ma  n

rd  tutulur..

2

 “M ry m” sur si, 64.



3

 “ l- hzab” sur si, 21.

4

 416-c  h disin  rhin  bax.



5

 R vay t edilir ki, ibn M sud  demi dir: “Pey mb r  m naca bir-birin  ox ar olan sur rd n h r

rük td  ikisini oxuyard : bir rük td n-N cm v r-R hman sur rini, bir rük td l-Q

r v l-H qqa

sur rini, bir rük td t-Tur v z-Zariyat sur rini, bir rük td l-Vaqi  v l-Q m sur rini, bir rük td

l-M aric v n-Naziat sur rini, bir rük td l-Mutaffifin v

 sur rini, bir rük td l-Mudd ssir v

l-Muzz mmil sur rini, bir rük td l- nsan v l-Qiyam  sur rini, bir rük td n-N

 v l-Mursalat

sur rini, bir rük td d-Duxan v t-T kvir sur rini.” (S hih  bu Davud, 1244)



hih  l-Buxari

Namaz n xüsusiyy tl rin  dair f sill r.

164

447.

bu Q tad


 r vay t edir ki, Pey mb r  zöhr namaz n ilk iki rük tind

l-Fatih  sur sini v  (üst lik h r rük td ) bir sur  oxuyard , son iki rük td  is

ancaq “ l-Fatih ” sur sini (oxuyard ), h rd n ay ri (biz ) e itdir rdi, birinci

rük ti uzadar, ikincisini is  q sa q lard . H mçinin,  sr v  sübh namazlar nda

da bel  ed rdi. ( l-Buxari, 776)

18-ci f sil.  mam n “Amin”

sözünü s sl  dem si

 -

 :

-

:

»



«

]

 :



[

448.

bu Hureyra  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “ mam “Amin” dey n-

, siz d  ”Amin” deyin! Bilin ki, kimin “Amin” dem si m kl rin “Amin” de-

si il  üst-üst  dü rs , onun keçmi  günahlar  ba lanar” ( l-Buxari, 780).



19-cu f sil. “Amin” dem yin

zil ti

 -

 :

-

:

»



«.

]

 :



[

449.

bu Hureyra  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “Sizd n biriniz “Amin”

dey nd  göyd ki m kl r d  ”Amin” deyirl r, 

r bu sözl r eyni vaxtda de-

yil rs , (“Amin”) dey n adam n keçmi  günahlar  ba lanar.” ( l-Buxari, 781)

20-ci f sil. C rg

 daxil

olmam  rüku etm k haqq nda

 -

 :

-

:

»



«.

]

 :



[

450.

vay t edilir ki, bir d  Pey mb r  rükuda ik n  bu B kr

 onun yan na

ldi v  c rg

 daxil olmam  rükuya getdi. Sonra o, bu haqda Pey mb

 x

r verdi, Pey mb r  d  buyurdu: “Allah s nin canf anl



 art rs n,

ancaq bir d  bel  etm !” ( l-Buxari, 783)



21-ci f sil. Rükuya getdikd

“Allahu  kb r” sözünü tam

ffüz etm k

 -

:

-

:

.



]

 :

[



165

451.

vay t edilir ki, (bir d )  mran ibn Husayn  B sr

li  il  birg  namaz

ld qdan sonra demi dir: “Bu adam biz  Pey mb rl

 birg  q ld

z na-


maz  xat rlatd .” ( mran) onun h r d  qalxanda v  h r d

yil nd  “Allahu

kb r” dediyini d  x

r vermi dir. ( l-Buxari, 784)



22-ci f sil. S cd

n qalxark n

“Allahu  kb r” dem k

 -

 :

-

:

.



]

 :

[



452.

bu Hureyra  r vay t edir ki, Pey mb r  namaza durark n “Allahu  k-

r” dey rdi. Habel , rükuya ged rk n d  “Allahu  kb r” dey rdi. Rükudan

qalx b belini dik ld rk n “S mi Allahu lim n h mid h”

1

 dey r, qalx b dik l-



dikd n sonra is  “Rabb

 l

l h md”



2

 dey rdi. ( l-Buxari, 789)



23-cü f sil.

Rükuda  ll ri dizl

 qoymaq

 -

:

-

 :

 .



]

 :

[



453.

vay t edilir ki, Musab ibn S d ibn  bu V qqas

 demi dir: “(Bir d ) m n

atam n yan nda namaz q ld m v  (rükuda)  ll rimi birl dirib ayaqlar

n ara-

nda tutdum. Atam bunu m



 qada an etdi v  dedi: “Biz d  bel  edirdik, la-

kin bu biz  qada an olundu v  biz

ll rimizi dizl rimizin üstün  qoymaq

mr edildi.” ( l-Buxari, 790)



24-cü f sil.

Rükuda kür yi düz tutmaq v

rahat durmaq

 -

 :

-

:

.



]

 :

[



454.

vay t edilir ki, B ra  demi dir: “Pey mb rin  qiyam

3

 v  (t


hhüd

4

üçün) oturu u istisna olmaqla rükuda, s cd



, iki s cd  aras nda (olan otu-

1

 411-ci h disin qeydl rin  bax.



2

 425-ci h disin qeydl rin  bax.

3

 Burada Pey mb rin  t kbir g tirdikd n rükuya ged



k ayaq üst  oldu u hal n

rd  tutulur.

4

 T

hhüd deyildikd , ikinci v  sonuncu rük tl rd  ax nc  s cd



n sonra oturub h disl rd  varid

olan xüsusi dualar  oxumaq q sd edilir.



hih  l-Buxari

Namaz n xüsusiyy tl rin  dair f sill r.

166

ru da) v  rükudan qalx b dik ldikd  (s rf etdiyi vaxt) t xmin n b rab r idi.”



l-Buxari, 792)

25-ci f sil. Rükuda dua etm k

 -

 :

-

:

»



«.

]

 :



[

455. Ai

 r vay t edir ki, Pey mb r  rükuda v  s cd

: “Allah m! S n pak

 müq dd ss n. Ey R bbimiz! S

 h md olsun. Allah m, m ni ba la!”

1



dey rdi. ( l-Buxari, 794)

-

:

]



 :

[

456. Ai

n

 r vay t olunan dig r h disd  deyilir: “Quranda



2

 (buyurulan ) ye-

rin  yetir rdi.” ( l-Buxari, 817)

26-c  f sil.

“Allahumm  Rabb

 l

l

md”

3

 sözünün f zil ti

 -

:

-

:

»



«

.

]



 :

[

457.

bu Hureyra  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “ mam: “S mi Allahu

lim n h mid h” dey nd  siz: “Allahumm , Rabb

 l

l h md” deyin. Bilin



ki, kimin sözü m kl rin sözü il  üst-üst  dü , onun keçmi  günahlar  ba -

lanar.” ( l-Buxari, 796)



27-ci f sil

 -

-

:

.



]

 :

[



458.

vay t edilir ki,  bu Hureyra  demi dir: “M n Pey mb rin  namaz na

nz r namaz q laca am.”

1

 Transkripsiyas : “Subhan



 Allahumm  Rabb

 v  bihamdik , Allahumm firli.”

2

 Quran deyildikd : “H md il  R bbini t rifl  v  Ondan ba lanma



 dil . H qiq n, O, tövb ri

bul ed ndir!” (“ n-N sr” sur sinin 3-cü ay si) v  ba qa bu kimi ay r q sd edilir.

3

 Allah m, ey R bbimiz, h md S



 m xsusdur!

167

(Ravi deyir ki,)  bu Hureyra  zöhr, i a v  sübh namazlar n ax nc  rü-

tind : “S mi Allahu lim n h mid h” dey nd n sonra (Allaha) üz tutub mö-

minl r üçün dua

1

 ed r, kafirl  is  l



t oxuyard . ( l-Buxari, 797)

-

:

.



]

 :

[



459.

vay t edilir ki, 

s  demi dir: “( shab r) m rib v  sübh namazlar nda

dua ed rdil r.” ( l-Buxari, 798)



-

:

:



»

«

 .



:

»

«



:

:

»



«.

]

 :



[

460.

vay t edilir ki, Rifaa ibn Rafi  z-Zür qi  demi dir: “Bir d  biz Pey mb -

rin  arxas nda namaz q rd q. Rükudan ba

 qald b: “S mi Allahu lim n

mid h”– dedi. Arxas nda duran bir n r is : “Rabb

 v  l


l-h md, h m-

n, k siran, tayyib n, mubar

n fih”

2

– dedi. Pey mb r  namaz  bitirdikd n



sonra soru du: “Bunu dey n kim idi?” ( shab ): “M n”– dedi. (Onda Pey m-

r ) buyurdu: “M n otuzdan çox m k gördüm ki, bu sözü hans  biri daha

tez yazacaq dey , bir-birini ötm

 çal rd lar.” ( l-Buxari, 799)



28-ci f sil.

Rükudan ba

 qald randan

sonra rahat durmaq

 -

:

-

.

]



 :

[

461.

vay t edilir ki, 

s  biz  Pey mb rin  nec  namaz q ld

 göst rdi. O,

namaz q lark n rükudan ba

 qald rd qda ayaq üst  o q

r çox durard  ki,

biz dey rdik: “O, (s cd  etm yi) unudub.” ( l-Buxari, 800)

29-cu f sil.

cd

 ged rk n “Allahu

kb r” dem k

 -

:

-

 :

:



»

«

 .



.

]

 :



[

1

 Namaz n ax nc  rük tind  rükudan sonra v  ya  vv l oxunan bu duaya qunut deyilir. Bu da h r



zaman deyil, m hz ç tinlik üz verdikd , z ruri hallarda edilir.

2

 T rcüm si: Ey R bbimiz! S



 h md olsun, (özü d ) çoxlu, xo , mübar k bir h md!

hih  l-Buxari

Namaz n xüsusiyy tl rin  dair f sill r.

168

462.

bu Hureyra

 r vay t edir ki, Pey mb r  rükudan ba

 qald randa:

“S mi Allahu lim n h mid h, Rabb

 v  l


l h md”– dey r, (h rd nbir d )

zi adamlar üçün (Allaha) dua ed r v  onlar n adlar  ç kib dey rdi: “Alla-

m, V lid ibn V lidi, S

 ibn Hi am , Ayya  ibn  bu R bi ni v  mömin-

rd n z if olanlar  xilas et! Allah m, Mudar q bil sin  olan  zab

idd tl n-

dir v  onlara Yusufun zaman nda gönd rdiyin (yeddi q tl q v  quraql q) ill ri

kimi ill r gönd r!”

O vaxt Mudar q bil sind n olan m riq  hli ona müxalif idi. ( l-Buxari, 804)

30-cu f sil.

cd  etm yin f zil ti

 -

 :

-

:

:



»

«

 .



:

»

«



 .

 .

:



»

 .

 .



 .

 .

 .



«

 .

:



»

 .

 .



 .

 .

 .



 .

 .

 .



 .

«

:



»

«

 .



:

»

«



 .

:

»



«.

]

 :



[

169

463.

bu Hureyra  r vay t edir ki, (bir d ) camaat soru du: “Ey Allah n elçisi!

Qiyam t günü R bbimizi gör  bil

yikmi?” (Pey mb r ) dedi: “M

r siz

buludla örtülm mi  on dörd gec lik ay  (gör



yiniz )  übh  edirsiniz?” On-

lar: “Xeyr, ey Allah n elçisi!”– dey  cavab verdil r. (Pey mb r ) dedi: “M -

r siz buludla örtülm mi  gün i (gör

yiniz )  übh  edirsiniz?” Onlar:

“Xeyr!”– dedil r. (Pey mb r ) buyurdu: “R bbinizi d  bel

 gör


ksiniz.

Qiyam t günü insanlar m

 toplanacaq v  Allah buyuracaq: “Kim n

ibad t edirdis , qoy onun ard nca getsin!” Bel likl , onlardan kimisi gün in,

kimisi ay n, kimisi d  ta utlar n

1

  ard nca  ged



k.  Ax rda  bu  ümm t,  içind

olan münafiql rl  birlikd  qalacaqlar. Allah onlar n yan na g lib buyuracaq:

“M n sizin R bbiniz m!” Onlar (Onu tan mad qlar na gör ) dey

kl r: “R b-

bimiz g

k bura bizim yerimiz (olacaq), R bbimiz g nd  biz Onu tan -



yaca q.” Sonra Allah onlar n yan na g lib buyuracaq: “M n sizin R bbini-

m!” Onlar (Onu tan yacaq v ): “S n bizim R bbimizs n!”– dey

kl r. (Bun-

dan sonra) Allah onlar  ça racaq, C

nn min üz rind  körpü

2

 qurulacaq v



ümm ti il  birlikd  bu körpüd n keç n elçil rin birincisi m n olaca am. O gün

elçil rd n ba qa heç k s dan a bilm

k, elçil r is  dey

kl r: “Allah m, xi-

las et, xilas et!” C

nn md  sadan

3

 tikanlar na b nz r qarmaqlar vard r. Siz



sadan tikanlar  görmüsünüzmü?” ( shab r): “B li”– dedil r. (Pey mb r )

buyurdu: “Bu qarmaqlar sadan tikanlar na b nz yirl r, lakin Allahdan ba qa

heç k s onlar n n  q

r böyük oldu unu bilmir. Onlar insanlar

ll rin

gör  tutacaqlar, kimisi 



lin  gör  m hv olacaq, kimisi d  didik-didik edil -

k, lakin ax rda xilas olacaq. N hay t Allah C

nn

 vasil olanlardan dil -



diyin  m rh

t göst rm k ist diyi zaman m kl  Allaha ibad t etmi  kim-

ri (oradan) ç xarma

mr ed


k. M kl r onlar  (üzl rind ki) s cd  izin-

n tan b (oradan) ç xaracaqlar. Bel  ki, Allah C

nn m oduna s cd  izl ri-

ni yand b-yaxma  haram etmi dir. Bel likl , onlar C

nn md n ç xacaqlar.

Od Ad m övlad n vücudunu – s cd  yerl ri istisna olmaqla, ba dan-aya a

yand b-yaxacaq v  onlar sümükl rin  q

r yanm  halda oddan ç xacaqlar.

Bundan sonra onlar n üstün  dirilik suyu tökül

k v  onlar selin g tirdiyi to-

xumun cüc rib yeti diyi kimi diril

kl r. N hay t Allah Öz qullar  üz rind

mühakim sini bitirdikd  C nn tl  C

nn m aras nda bir n r qalacaq. Bu

adam C

nn md n ç b C nn  gir n kims rin ax nc  olacaq. Onun



üzü C

nn

 t f olacaq v  o dey



k: “Ey R bbim, m nim üzümü oddan

dönd r, çünki onun tüstüsü m ni z

rl mi dir, alovu da m ni yand b-yax-

r!” Allah dey

k: “Bu ist diyin yerin  yetirils , ba qa bir  ey ist

k-

nmi?” (Bu adam): “S nin izz tin  and olsun ki, yox”– dey



k v  Allaha di-

diyi q


r and içib söz ver

k. Allah da onun üzünü oddan dönd

k.

Allah onun üzünü C nn  t f çevirdikd  o, (C nn tin) göz lliyini görüb



Allah n ist diyi q

r susacaq, sonra is  dey

k: “Ey R bbim, m ni C nn tin

1

 Ta ut sözü a



dak  kimi izah olunur:

(a) Uca Allahla yana  ilahil diril n v  ibad t olunan h r hans  bir m xluq; (b) Allah n haram buyur-

duqlar na m

l qoymayan günahkar; (c)  eytan v  iblis; (ç) cadug rl r v  bax lar; (d) insanlar  aldadan

 Allah n  ri tin  zidd olan qanunlar q bul ed n kafirl r; (e) büt yerl diril n m

d.

2



 T rcüm

 buna Sirat, q l körpüsü deyilir.

3

 Dad irin tikanl  bir bitkidir.



hih  l-Buxari

Namaz n xüsusiyy tl rin  dair f sill r.

170

qap na yax nla r.” Allah ona dey



k: “M

r s n and içib söz verm mi -

din ki, bu ist diyind n ba qa heç n  ist

ks n?” O dey

k: “Ey R bbim,

qoy S nin yaratd qlar n  n b db xti m n olmay m!” Allah dey

k: “Bu ist -

diyin yerin  yetirils , ba qa bir  ey ist

ks nmi?” O (yen ): “S nin izz tin

and olsun ki, m n ba qa heç n  ist

m”- dey

k v  Allaha dil diyi



r and içib söz ver

k. Allah da onu C nn tin qap na yax nla racaq.

nn tin qap na çatd qda onun göz lliyini, içind ki sevinc v  zövq-s fan  gö-

rüb Allah n ist diyi q

r susacaq, sonra da dey

k: “Ey R bbim, m ni C n-

 daxil et!” Allah dey

k: “Vay s nin hal na, ey Ad m o lu, s n n  q

r

din  xilaf ç rsan! M



r s n and içib söz verm mi din ki, s

 veril nl r-

n ba qa heç n  ist

ks n?” O dey

k: “Ey R bbim, qoy S nin yarat-

qlar n  n b db xti m n olmay m!” Bel  olduqda Qüdr tli v  Böyük Allah

gül

k, sonra ona C nn  daxil olma a izn ver



k v  dey

k: “(N  dil yir-

n,) dil !” O adam o q

r dil


k ki, ax rda (heç bir) dil yi qalmayacaq v

Qüdr tli v  Böyük Allah dey

k: “Filan v  filan  eyl ri d  dil !” Bel

, R bbi


ona (onun ist kl rini) xat rladacaq. Art q onun heç bir ist yi qalmad qda Uca

Allah buyuracaq: “S

 bu ist dikl rin v  bir o q

ri d  (verilmi dir).”

bu S id  l-Xudri

bu Hureyraya demi dir: “Pey mb r  demi dir ki,

Allah buyuracaq: “S

 bu ist dikl rin, üst lik onun on misli (verilmi dir).”

bu Hureyra da (ona bel ) cavab vermi dir: “M n Pey mb rin : “S

 bu


ist dikl rin v  bir o q

ri d  (verilmi dir)”– dediyini yadda saxlam am.  bu

id  l-Xudri demi dir: “M n is  onun: “S

 bu ist dikl rin, üst lik onun on

misli (verilmi dir)”– dediyini e itmi m. ( l-Buxari, 806)


Yüklə 8,62 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   97




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin