13-cü f sil. a namaz nda
(Quran) oxumaq
-
:
-
[
!
"
Z
.
]
:
[
442.
ra r vay t edir ki, (bir d ) Pey mb r s rd ik n (q ld ) i a nama-
n rük tl rind n birind : “And olsun ncir v zeytuna!”
3
sur sini oxudu.
n onun s sind n v ya qira tind n daha göz lini e itm mi dim. ( l-Bu-
xari, 769)
1
Burada n uzun sur deyildikd , “ l- raf” sur si n
rd tutulur. H disin ba qa variant nda r va-
t edilir ki, Zeyd ibn Sabit M rvan ibn H
min m rib namaz nda q sa sur r oxudu unu e idib de-
mi dir: “N üçün s n m rib namaz nda q sa müf ss l sur rd n oxuyursan? M n Pey mb rin m -
rib namaz nda iki uzun sur
n n uzununu oxudu unu e itmi m.”
(H disin ravisi) ibn bu Muleyk
Urva ibn Zubeyrd n : “ ki uzun sur
n n uzunu n dir?” so-
ru duqda o: “ l- raf, o birisi d l- nam...” demi dir. (S hih Sun n bu Davud, 812)
2
Burada “ l- iqaq” sur si v bu sur nin 21-ci ay si n
rd tutulur.
3
Y ni “ t-Tin” sur si.
hih l-Buxari
Namaz n xüsusiyy tl rin dair f sill r.
162
14-cü f sil. Sübh namaz nda
(Quran) oxumaq
-
:
-
:
.
]
:
[
443.
vay t edir ki, bu Hureyra demi dir: “H r namazda (Quran) oxumaq la-
md r. Pey mb r (namazda Quran oxuduqda) n yi biz s sl oxumu dur-
sa, biz d onu siz s sl oxuyuruq v n yi biz s ssiz oxumu dursa, biz d onu
siz s ssiz oxuyuruq. (Namazda) ancaq “ l-Fatih ” sur sini oxusan, bu kifay t
ed r,
r lav ets n, bu daha yax olar.” ( l-Buxari, 772)
15-ci f sil. Sübh namaz nda
(Quran ) s sl oxumaq
-
:
-
:
:
.
:
.
:
:
[
*
+
,
-
/
0
1
2
43
5
6
7
8
Z
:
[
!
"
#
Z
.
]
:
[
444. bn Abbas
r vay t edir ki, Pey mb r bir d st shab si il Ukaz baza-
na getdi. Art q eytanlar s mavi x
ri (Allah n m kl
nazil etdiyi v hyi)
run-o run öyr nm kd n m hrum olmu v onlar yand b yaxan ulduzlar
qib etmi dir. Onlar öz qövmünün yan na qay td qda (onlardan): “Siz n
olub?”– dey soru dular v onlar dedil r: “Biz s mavi x
ri öyr nm kd n
hrum olduq v üstümüz yanar ulduzlar endirildi!” Onlara dedil r: “Sizi s -
mavi x
ri öyr nm kd n m hrum ed n ey, ba vermi yeni hadis dir! Ge-
din, yer üzünü m riqd n m rib kimi g zin v bax n görün sizi s mavi x
-
ri öyr nm kd n m hrum ed n n dir!” Onlardan bir d st Tiham
1
t f
getdi v N xl
2
Ukaz
3
bazar na yollanan Pey mb
rast g ldi. O, s-
hab ri il birlikd sübh namaz q rd . Cinl r Quran e itdikd (dayan b)
qulaq asd lar v dedil r: “Vallahi, bizi s mavi x
rd n m hrum ed n budur.”
Sonra onlar öz qövmünün yan na qay b dedil r: “Ey qövmümüz! Biz çox q -
rib bir Quran e itdik. O, haqq yolu göst rir. Biz ona iman g tirdik v bir daha
heç k si R bbimiz
rik qo mayaca q.” Uca Allah da Pey mb rin
: “De: –
v hy olundu ki,..”
4
sur sini nazil etdi. Bel likl d , cinl rin dedikl ri
hy vasit sil Pey mb
bildirildi.” ( l-Buxari, 773)
1
Q rm d nizin rq sahili boyu olan razidir.
2
N xl – M kk il Taif aras nda olan bir yerdir.
3
Bu bazar cahiliyy t dövründ M kk nin yax nl nda yerl irdi.
4
“ l-Cinn” sur si.
163
-
:
[
è
é
ê
ë
Z
[
Á
Â
Ã
Ä
Å
Æ
Ç
È
Z
.
]
:
[
445.
vay t edilir ki, ibn Abbas
demi dir: “Pey mb
(oxumaq) mr edil-
dikd oxuyar, (susmaq) mr olunduqda is susard .”
1
(Uca Allah buyurur:) “S nin R bbin unudan deyildir”
2
, “Allah n elçisi siz-
göz l nümun dir”
3
( l-Buxari, 774).
16-c f sil. Bir rük td iki sur nin
oxunmas , sur rin sonuncu
ay rinin oxunmas , vv lkind n
qabaq g n sur nin oxunmas ,
sur nin vv lind n (bir neç
ay nin) oxunmas
-
:
-
:
:
.
]
:
[
446.
vay t edilir ki, bir n r ibn M sudun yan na g lib dedi: “Bu gec m n bir
rük td müf ss l sur rin
4
ham
oxudum.” bn M sud dedi: “(Y qin s n
sur ri) eir oxunulan kimi t m-t sik (oxumusan). M n Pey mb rin
(h r rük td ) birl dir
k oxudu u, (m naca) bir-birin ox ar olan (sur ri)
bilir m.” Sonra da h r rük td iki sur ni qeyd ed
k müf ss l sur rd n iyir-
misini sadalad .
5
( l-Buxari, 775)
17-ci f sil.
(Dörd rük tli namazlarda) son iki
rük ti q lark n “ l-Fatih ”
sur sini oxumaq
-
:
-
:
.
]
:
[
1
Burada Pey mb rin sübh, m rib v i a namazlar s sl , zöhr v sr namazlar is s ssiz oxu-
ma n
rd tutulur..
2
“M ry m” sur si, 64.
3
“ l- hzab” sur si, 21.
4
416-c h disin rhin bax.
5
R vay t edilir ki, ibn M sud demi dir: “Pey mb r m naca bir-birin ox ar olan sur rd n h r
rük td ikisini oxuyard : bir rük td n-N cm v r-R hman sur rini, bir rük td l-Q
r v l-H qqa
sur rini, bir rük td t-Tur v z-Zariyat sur rini, bir rük td l-Vaqi v l-Q m sur rini, bir rük td
l-M aric v n-Naziat sur rini, bir rük td l-Mutaffifin v
sur rini, bir rük td l-Mudd ssir v
l-Muzz mmil sur rini, bir rük td l- nsan v l-Qiyam sur rini, bir rük td n-N
v l-Mursalat
sur rini, bir rük td d-Duxan v t-T kvir sur rini.” (S hih bu Davud, 1244)
hih l-Buxari
Namaz n xüsusiyy tl rin dair f sill r.
164
447.
bu Q tad
r vay t edir ki, Pey mb r zöhr namaz n ilk iki rük tind
l-Fatih sur sini v (üst lik h r rük td ) bir sur oxuyard , son iki rük td is
ancaq “ l-Fatih ” sur sini (oxuyard ), h rd n ay ri (biz ) e itdir rdi, birinci
rük ti uzadar, ikincisini is q sa q lard . H mçinin, sr v sübh namazlar nda
da bel ed rdi. ( l-Buxari, 776)
18-ci f sil. mam n “Amin”
sözünü s sl dem si
-
:
-
:
»
«
]
:
[
448.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “ mam “Amin” dey n-
, siz d ”Amin” deyin! Bilin ki, kimin “Amin” dem si m kl rin “Amin” de-
si il üst-üst dü rs , onun keçmi günahlar ba lanar” ( l-Buxari, 780).
19-cu f sil. “Amin” dem yin
zil ti
-
:
-
:
»
«.
]
:
[
449.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Sizd n biriniz “Amin”
dey nd göyd ki m kl r d ”Amin” deyirl r,
r bu sözl r eyni vaxtda de-
yil rs , (“Amin”) dey n adam n keçmi günahlar ba lanar.” ( l-Buxari, 781)
20-ci f sil. C rg
daxil
olmam rüku etm k haqq nda
-
:
-
:
»
«.
]
:
[
450.
vay t edilir ki, bir d Pey mb r rükuda ik n bu B kr
onun yan na
ldi v c rg
daxil olmam rükuya getdi. Sonra o, bu haqda Pey mb
x
r verdi, Pey mb r d buyurdu: “Allah s nin canf anl
art rs n,
ancaq bir d bel etm !” ( l-Buxari, 783)
21-ci f sil. Rükuya getdikd
“Allahu kb r” sözünü tam
ffüz etm k
-
:
-
:
.
]
:
[
165
451.
vay t edilir ki, (bir d ) mran ibn Husayn B sr
li il birg namaz
ld qdan sonra demi dir: “Bu adam biz Pey mb rl
birg q ld
z na-
maz xat rlatd .” ( mran) onun h r d qalxanda v h r d
yil nd “Allahu
kb r” dediyini d x
r vermi dir. ( l-Buxari, 784)
22-ci f sil. S cd
n qalxark n
“Allahu kb r” dem k
-
:
-
:
.
]
:
[
452.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r namaza durark n “Allahu k-
r” dey rdi. Habel , rükuya ged rk n d “Allahu kb r” dey rdi. Rükudan
qalx b belini dik ld rk n “S mi Allahu lim n h mid h”
1
dey r, qalx b dik l-
dikd n sonra is “Rabb
l
l h md”
2
dey rdi. ( l-Buxari, 789)
23-cü f sil.
Rükuda ll ri dizl
qoymaq
-
:
-
:
.
]
:
[
453.
vay t edilir ki, Musab ibn S d ibn bu V qqas
demi dir: “(Bir d ) m n
atam n yan nda namaz q ld m v (rükuda) ll rimi birl dirib ayaqlar
n ara-
nda tutdum. Atam bunu m
qada an etdi v dedi: “Biz d bel edirdik, la-
kin bu biz qada an olundu v biz
ll rimizi dizl rimizin üstün qoymaq
mr edildi.” ( l-Buxari, 790)
24-cü f sil.
Rükuda kür yi düz tutmaq v
rahat durmaq
-
:
-
:
.
]
:
[
454.
vay t edilir ki, B ra demi dir: “Pey mb rin qiyam
3
v (t
hhüd
4
üçün) oturu u istisna olmaqla rükuda, s cd
, iki s cd aras nda (olan otu-
1
411-ci h disin qeydl rin bax.
2
425-ci h disin qeydl rin bax.
3
Burada Pey mb rin t kbir g tirdikd n rükuya ged
k ayaq üst oldu u hal n
rd tutulur.
4
T
hhüd deyildikd , ikinci v sonuncu rük tl rd ax nc s cd
n sonra oturub h disl rd varid
olan xüsusi dualar oxumaq q sd edilir.
hih l-Buxari
Namaz n xüsusiyy tl rin dair f sill r.
166
ru da) v rükudan qalx b dik ldikd (s rf etdiyi vaxt) t xmin n b rab r idi.”
l-Buxari, 792)
25-ci f sil. Rükuda dua etm k
-
:
-
:
»
«.
]
:
[
455. Ai
r vay t edir ki, Pey mb r rükuda v s cd
: “Allah m! S n pak
müq dd ss n. Ey R bbimiz! S
h md olsun. Allah m, m ni ba la!”
1
–
dey rdi. ( l-Buxari, 794)
-
:
]
:
[
456. Ai
n
r vay t olunan dig r h disd deyilir: “Quranda
2
(buyurulan ) ye-
rin yetir rdi.” ( l-Buxari, 817)
26-c f sil.
“Allahumm Rabb
l
l
md”
3
sözünün f zil ti
-
:
-
:
»
«
.
]
:
[
457.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “ mam: “S mi Allahu
lim n h mid h” dey nd siz: “Allahumm , Rabb
l
l h md” deyin. Bilin
ki, kimin sözü m kl rin sözü il üst-üst dü , onun keçmi günahlar ba -
lanar.” ( l-Buxari, 796)
27-ci f sil
-
-
:
.
]
:
[
458.
vay t edilir ki, bu Hureyra demi dir: “M n Pey mb rin namaz na
nz r namaz q laca am.”
1
Transkripsiyas : “Subhan
Allahumm Rabb
v bihamdik , Allahumm firli.”
2
Quran deyildikd : “H md il R bbini t rifl v Ondan ba lanma
dil . H qiq n, O, tövb ri
bul ed ndir!” (“ n-N sr” sur sinin 3-cü ay si) v ba qa bu kimi ay r q sd edilir.
3
Allah m, ey R bbimiz, h md S
m xsusdur!
167
(Ravi deyir ki,) bu Hureyra zöhr, i a v sübh namazlar n ax nc rü-
tind : “S mi Allahu lim n h mid h” dey nd n sonra (Allaha) üz tutub mö-
minl r üçün dua
1
ed r, kafirl is l
t oxuyard . ( l-Buxari, 797)
-
:
.
]
:
[
459.
vay t edilir ki,
s demi dir: “( shab r) m rib v sübh namazlar nda
dua ed rdil r.” ( l-Buxari, 798)
-
:
:
»
«
.
:
»
«
:
:
»
«.
]
:
[
460.
vay t edilir ki, Rifaa ibn Rafi z-Zür qi demi dir: “Bir d biz Pey mb -
rin arxas nda namaz q rd q. Rükudan ba
qald b: “S mi Allahu lim n
mid h”– dedi. Arxas nda duran bir n r is : “Rabb
v l
l-h md, h m-
n, k siran, tayyib n, mubar
n fih”
2
– dedi. Pey mb r namaz bitirdikd n
sonra soru du: “Bunu dey n kim idi?” ( shab ): “M n”– dedi. (Onda Pey m-
r ) buyurdu: “M n otuzdan çox m k gördüm ki, bu sözü hans biri daha
tez yazacaq dey , bir-birini ötm
çal rd lar.” ( l-Buxari, 799)
28-ci f sil.
Rükudan ba
qald randan
sonra rahat durmaq
-
:
-
.
]
:
[
461.
vay t edilir ki,
s biz Pey mb rin nec namaz q ld
göst rdi. O,
namaz q lark n rükudan ba
qald rd qda ayaq üst o q
r çox durard ki,
biz dey rdik: “O, (s cd etm yi) unudub.” ( l-Buxari, 800)
29-cu f sil.
cd
ged rk n “Allahu
kb r” dem k
-
:
-
:
:
»
«
.
.
]
:
[
1
Namaz n ax nc rük tind rükudan sonra v ya vv l oxunan bu duaya qunut deyilir. Bu da h r
zaman deyil, m hz ç tinlik üz verdikd , z ruri hallarda edilir.
2
T rcüm si: Ey R bbimiz! S
h md olsun, (özü d ) çoxlu, xo , mübar k bir h md!
hih l-Buxari
Namaz n xüsusiyy tl rin dair f sill r.
168
462.
bu Hureyra
r vay t edir ki, Pey mb r rükudan ba
qald randa:
“S mi Allahu lim n h mid h, Rabb
v l
l h md”– dey r, (h rd nbir d )
zi adamlar üçün (Allaha) dua ed r v onlar n adlar ç kib dey rdi: “Alla-
m, V lid ibn V lidi, S
ibn Hi am , Ayya ibn bu R bi ni v mömin-
rd n z if olanlar xilas et! Allah m, Mudar q bil sin olan zab
idd tl n-
dir v onlara Yusufun zaman nda gönd rdiyin (yeddi q tl q v quraql q) ill ri
kimi ill r gönd r!”
O vaxt Mudar q bil sind n olan m riq hli ona müxalif idi. ( l-Buxari, 804)
30-cu f sil.
cd etm yin f zil ti
-
:
-
:
:
»
«
.
:
»
«
.
.
:
»
.
.
.
.
.
«
.
:
»
.
.
.
.
.
.
.
.
.
«
:
»
«
.
:
»
«
.
:
»
«.
]
:
[
169
463.
bu Hureyra r vay t edir ki, (bir d ) camaat soru du: “Ey Allah n elçisi!
Qiyam t günü R bbimizi gör bil
yikmi?” (Pey mb r ) dedi: “M
r siz
buludla örtülm mi on dörd gec lik ay (gör
yiniz ) übh edirsiniz?” On-
lar: “Xeyr, ey Allah n elçisi!”– dey cavab verdil r. (Pey mb r ) dedi: “M -
r siz buludla örtülm mi gün i (gör
yiniz ) übh edirsiniz?” Onlar:
“Xeyr!”– dedil r. (Pey mb r ) buyurdu: “R bbinizi d bel
gör
ksiniz.
Qiyam t günü insanlar m
toplanacaq v Allah buyuracaq: “Kim n
ibad t edirdis , qoy onun ard nca getsin!” Bel likl , onlardan kimisi gün in,
kimisi ay n, kimisi d ta utlar n
1
ard nca ged
k. Ax rda bu ümm t, içind
olan münafiql rl birlikd qalacaqlar. Allah onlar n yan na g lib buyuracaq:
“M n sizin R bbiniz m!” Onlar (Onu tan mad qlar na gör ) dey
kl r: “R b-
bimiz g
k bura bizim yerimiz (olacaq), R bbimiz g nd biz Onu tan -
yaca q.” Sonra Allah onlar n yan na g lib buyuracaq: “M n sizin R bbini-
m!” Onlar (Onu tan yacaq v ): “S n bizim R bbimizs n!”– dey
kl r. (Bun-
dan sonra) Allah onlar ça racaq, C
nn min üz rind körpü
2
qurulacaq v
ümm ti il birlikd bu körpüd n keç n elçil rin birincisi m n olaca am. O gün
elçil rd n ba qa heç k s dan a bilm
k, elçil r is dey
kl r: “Allah m, xi-
las et, xilas et!” C
nn md sadan
3
tikanlar na b nz r qarmaqlar vard r. Siz
sadan tikanlar görmüsünüzmü?” ( shab r): “B li”– dedil r. (Pey mb r )
buyurdu: “Bu qarmaqlar sadan tikanlar na b nz yirl r, lakin Allahdan ba qa
heç k s onlar n n q
r böyük oldu unu bilmir. Onlar insanlar
ll rin
gör tutacaqlar, kimisi
lin gör m hv olacaq, kimisi d didik-didik edil -
k, lakin ax rda xilas olacaq. N hay t Allah C
nn
vasil olanlardan dil -
diyin m rh
t göst rm k ist diyi zaman m kl Allaha ibad t etmi kim-
ri (oradan) ç xarma
mr ed
k. M kl r onlar (üzl rind ki) s cd izin-
n tan b (oradan) ç xaracaqlar. Bel ki, Allah C
nn m oduna s cd izl ri-
ni yand b-yaxma haram etmi dir. Bel likl , onlar C
nn md n ç xacaqlar.
Od Ad m övlad n vücudunu – s cd yerl ri istisna olmaqla, ba dan-aya a
yand b-yaxacaq v onlar sümükl rin q
r yanm halda oddan ç xacaqlar.
Bundan sonra onlar n üstün dirilik suyu tökül
k v onlar selin g tirdiyi to-
xumun cüc rib yeti diyi kimi diril
kl r. N hay t Allah Öz qullar üz rind
mühakim sini bitirdikd C nn tl C
nn m aras nda bir n r qalacaq. Bu
adam C
nn md n ç b C nn gir n kims rin ax nc olacaq. Onun
üzü C
nn
t f olacaq v o dey
k: “Ey R bbim, m nim üzümü oddan
dönd r, çünki onun tüstüsü m ni z
rl mi dir, alovu da m ni yand b-yax-
r!” Allah dey
k: “Bu ist diyin yerin yetirils , ba qa bir ey ist
k-
nmi?” (Bu adam): “S nin izz tin and olsun ki, yox”– dey
k v Allaha di-
diyi q
r and içib söz ver
k. Allah da onun üzünü oddan dönd
k.
Allah onun üzünü C nn t f çevirdikd o, (C nn tin) göz lliyini görüb
Allah n ist diyi q
r susacaq, sonra is dey
k: “Ey R bbim, m ni C nn tin
1
Ta ut sözü a
dak kimi izah olunur:
(a) Uca Allahla yana ilahil diril n v ibad t olunan h r hans bir m xluq; (b) Allah n haram buyur-
duqlar na m
l qoymayan günahkar; (c) eytan v iblis; (ç) cadug rl r v bax lar; (d) insanlar aldadan
Allah n ri tin zidd olan qanunlar q bul ed n kafirl r; (e) büt yerl diril n m
d.
2
T rcüm
buna Sirat, q l körpüsü deyilir.
3
Dad irin tikanl bir bitkidir.
hih l-Buxari
Namaz n xüsusiyy tl rin dair f sill r.
170
qap na yax nla r.” Allah ona dey
k: “M
r s n and içib söz verm mi -
din ki, bu ist diyind n ba qa heç n ist
ks n?” O dey
k: “Ey R bbim,
qoy S nin yaratd qlar n n b db xti m n olmay m!” Allah dey
k: “Bu ist -
diyin yerin yetirils , ba qa bir ey ist
ks nmi?” O (yen ): “S nin izz tin
and olsun ki, m n ba qa heç n ist
m”- dey
k v Allaha dil diyi
r and içib söz ver
k. Allah da onu C nn tin qap na yax nla racaq.
nn tin qap na çatd qda onun göz lliyini, içind ki sevinc v zövq-s fan gö-
rüb Allah n ist diyi q
r susacaq, sonra da dey
k: “Ey R bbim, m ni C n-
daxil et!” Allah dey
k: “Vay s nin hal na, ey Ad m o lu, s n n q
r
din xilaf ç rsan! M
r s n and içib söz verm mi din ki, s
veril nl r-
n ba qa heç n ist
ks n?” O dey
k: “Ey R bbim, qoy S nin yarat-
qlar n n b db xti m n olmay m!” Bel olduqda Qüdr tli v Böyük Allah
gül
k, sonra ona C nn daxil olma a izn ver
k v dey
k: “(N dil yir-
n,) dil !” O adam o q
r dil
k ki, ax rda (heç bir) dil yi qalmayacaq v
Qüdr tli v Böyük Allah dey
k: “Filan v filan eyl ri d dil !” Bel
, R bbi
ona (onun ist kl rini) xat rladacaq. Art q onun heç bir ist yi qalmad qda Uca
Allah buyuracaq: “S
bu ist dikl rin v bir o q
ri d (verilmi dir).”
bu S id l-Xudri
bu Hureyraya demi dir: “Pey mb r demi dir ki,
Allah buyuracaq: “S
bu ist dikl rin, üst lik onun on misli (verilmi dir).”
bu Hureyra da (ona bel ) cavab vermi dir: “M n Pey mb rin : “S
bu
ist dikl rin v bir o q
ri d (verilmi dir)”– dediyini yadda saxlam am. bu
id l-Xudri demi dir: “M n is onun: “S
bu ist dikl rin, üst lik onun on
misli (verilmi dir)”– dediyini e itmi m. ( l-Buxari, 806)
Dostları ilə paylaş: |