Müxt r kinci n r b dilind n t rcüm ed n lixan Musayev


-ci f sil. Qorxu namaz  ist r



Yüklə 8,62 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə22/97
tarix07.01.2017
ölçüsü8,62 Mb.
#4734
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   97

2-ci f sil. Qorxu namaz  ist r

ayaq üst , ist rs  d  minik

üz rind  q lmaq olar

-

:

-

-

-



 :

«.



]

 :

[



525. Abdullah ibn Öm rin

 r vay t etdiyi ba qa bir h disd  Pey mb r  de-

mi dir: “

r (dü


nin say ) bundan

2

 çox olarsa, qoy müs lmanlar namaz-



lar  ayaq üst  v  ya minik üstünd  q ls nlar.” ( l-Buxari, 943)

3-cü f sil. H m t qib ed n, h m d

qib olunan kims  minik üz -

rind , ba la i ar  ed

k namaz

la bil r

-

:

-

 :

:



»

«

 .



 .

.

]



 :

[

1



 Y ni arxas ndak lara bir rük t namaz q ld rd .

2

 Burada “bundan” deyildikd , müs lmanlar n



rd  tutulur.

hih  l-Buxari

Qorxu (namaz ) kitab .

192

526. Abdullah ibn Öm r

 r vay t edir ki, Pey mb r

hzab döyü ünd n son-

ra (M din

) qay td qda biz  dedi: “Qoy h r k s  sr namaz  ancaq B ni Qu-

reyz  q bil sind  q ls n.” B zil ri  sr namaz na yolda yeti di. Onlardan b zil ri

dedil r: “Biz oraya çatanad k namaz q lmayaca q.” Dig rl ri is  dedil r: “Yox,

namaz  (burada) q laq, çünki Pey mb r  bizd n bunu t b etmirdi.” Sonra bu

haqda Pey mb

 x

r verdil r v  o, (buna gör ) onlar n heç birini q na-



mad . ( l-Buxari, 946)

193

-

13 –  ki bayram

1

 kitab

1-ci f sil. Bayram günü niz  v

qalxan

2

(oynad b  nl nm k)



-

 :

-

:

:



»

«

.



]

 :

[



527.

vay t edilir ki, Ai

 demi dir: “(Bir d ) yan mda olan iki q z u

 Buas


döyü ün

3

 dair n



 oxuyark n Pey mb r   g lib  ota ma  daxil  oldu  v

yata a uzan b üzünü çevirdi.” Bu vaxt  bu B kr  iç ri daxil oldu v  m ni q na-

b dedi: “Pey mb rin  yan nda  eytan n

ri (oxuyursunuz)?” Pey m-

r  ona t f dönüb dedi: “U aqlarda i in olmas n!”  bu B krin diqq ti yay n-

qda m n x lv tc  q zlara i ar  etdim v  onlar ç b getdil r.” ( l-Buxari, 949)



2-ci f sil. Orucluq bayram nda

(namazdan  vv l xurma v  s.)



yem k

-

:

-

 .

:



.

]

 :



[

528.

s  r vay t edir ki, Pey mb r  orucluq bayram nda bir neç  xurma ye-

n (bayram namaz na) getm zdi.

Ba qa h disd

s  demi dir: “...onlar  t k sayda yey rdi.” ( l-Buxari, 953)

3-cü f sil. Qurban bayram nda

(qurban  tind n v  s.) yem k



-

 :

-

:

:



»

«.

]



 :

[

529.

vay t edilir ki, B ra  demi dir: “M n Pey mb rin  xütb  ver rk n bel  de-

diyini e itdim: “Biz bu günümüzd  ilk  vv l namaz q lmal , sonra da qay b qur-

ban k sm liyik. Kim bel  ets , Sünn miz  uy un i  görmü  olar.” ( l-Buxari, 951)

1

 Bayram deyildikd  orucluq v  qurban bayramlar  n



rd  tutulur.

2

 Qeyd etm k laz md r ki, bayram günü niz  v  qalxan oynatmaq v  ya bayram namaz na g ldikd



niz  v  qalxan g tirm k sünn  deyildir.  ksin , h

il rin bayram günü niz  v  qalxan oynatmas  ad t-

dir v  heç bir ad t-

 din say la bilm z.

3

 Buas – M din nin yax nl nda olan yer ad r. H min yerd  Ovs v  X zr c q bil ri aras nda dö-



yü  olmu  v  bu döyü

 ovslular q

 qazanm lar.


hih  l-Buxari

ki bayram kitab .

194

-

:

:



»

«

 .



 .

:

»



«

 .

:



»

«.

]



 :

[

530.

vay t edilir ki, B ra  demi dir: “Qurban günü Pey mb r  namazdan son-

ra biz  xütb  verdi v  buyurdu: “Kim bizim kimi namaz q larsa v  bizim kimi

qurban k

rs , qurbanl q heyvan  ( ri  uy un) k smi  olar. Kim (qurban-

q heyvan  bayram) namaz ndan  vv l k

rs , namazdan qabaq (özü üçün

heyvan k smi ) olar v  onun qurban  q bul olunmaz.” (Bu vaxt) B ran n  da-

bu Burd  ibn Niyar  dedi: “Ey Allah n elçisi, m n öz qoyunumu namaz-

dan  vv l k sdim; m n bilirdim ki, bu gün yem k-içm k günüdür, el  buna

gör  d  ist dim ki, m nim qoyunum evimd  k sil n ilk qurbanl q olsun. Odur

ki, namaza g lm mi

n  vv l qoyunumu k sib (bir az ondan) yedim.” Pey-

mb r  buyurdu: “S nin qoyunun  tlik qoyundur.”  bu Burd

 dedi: “Ey

Allah n elçisi, bizim bir ç pi imiz var ki, o, m nim üçün iki qoyundan sevimli-

dir, m n onunla (qurbanl ) 

z ed  bil mmi?” Pey mb r  buyurdu:

“B li, ancaq o, s nd n sonra heç k

z say la bilm z.” ( l-Buxari, 955)

4-cü f sil.

Minb r olmayan namazgahda

(bayram) namazlar  q lmaq



-

:

-

:

 .



 .

 .

 .



.

]

 :



[

531.

vay t edilir ki,  bu S id  l-Xudri  demi dir: “Pey mb r   orucluq  v

qurban bayramlar nda namaz q nan yer  g lib  vv lc  namaz q lard . Nama-

 bitirdikd n sonra aya a qalx b c rg

rg  oturmu  insanlar n qar

nda


durar, onlara öyüd-n sih tl r, tövsiy r v mrl r ver rdi. 

r harasa bir qo-

un gönd rm k ist

ydi, onu gönd

r v  ya bir  ey  mr etm k ist

ydi, onu


mr ed rdi, sonra da ç b ged rdi.”

bu S id


 (r vay tin  davam edib) demi dir: “M n M din nin  miri

rvanla


1

 birlikd  orucluq ya da qurban bayram nda namaz q nan yer  get-

diyim gün

k camaat bu (sünn

) riay t edirdi. Biz namaz q nan yer  g lib

1

 M rvan miladi t qvimi il  661-ci ild  M din nin  miri t yin edilmi dir.



195

çatd qda m n K sir ibn S ltin düz ltdiyi minb ri gördüm v  bir d  baxd m ki,

rvan namaz  q lmam  minb  qalxmaq ist yir. M n onun  yind n dart-

m, lakin o  yini dart b ( limd n ald ) v  (minb ) qalx b namazdan  vv l

xütb  verdi. M n ona dedim: “Vallahi, siz (Sünn ni) d yi dirdiniz!” O dedi: “Ey

bu S id, s nin bildiyin keçmi

 qalm

r.” M n dedim: “Vallahi, m nim bil-



diyim, bilm diyimd n daha xeyirlidir.” O dedi: “Camaat namazdan sonra otu-

rub (xütb ni) dinl mir dey , m n onu namazdan  vv l verdim.” ( l-Buxari, 956)



5-ci f sil. Azan v  iqam  verilm -

n q nan bayram namazlar na

piyada v  ya minik üz rind

getm k

-

 :

-

:

.



]

 :

[



532. bn Abbas v  Cabir ibn Abdullah  r vay t edirl r ki, orucluq v  qurban bay-

ramlar nda azan verilm zdi. ( l-Buxari, 960)



6-c  f sil. Xütb  bayram

namaz ndan sonra verilm lidir

-

 :

-

:

.



]

 :

[



533.

vay t edilir ki, ibn Abbas

 demi dir: “M n Pey mb r ,  bu B kr,

Öm r v  Osmanla birlikd  bayram namazlar nda i tirak etmi m. Onlar n ha-

 namaz  xütb

n qabaq q lard .” ( l-Buxari, 962)



7-ci f sil.

riq

1

 günl rind (yerin

yetiril n)



ll rin f zil ti

-

:

-

:

»



«

 .

:



»

«.

]



 :

[

534. bn Abbas

 r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “(Zülhicc  ay n ilk) on

gününd  (yerin  yetiril n) 

ll r, bu (t riq) günl rind  (yerin  yetiril n) 

l-

rd n üstün deyildir.” ( shab r) soru dular: “Cihad da (üstün deyilmi)?” O



dedi: “Cihad da (üstün deyildir). Yaln z can  v  mal  t hlük

 ataraq cihad

edib h r ikisini (Allah yolunda) f da ed n kims

n ba qa.” ( l-Buxari, 969)

1

 Zülhicc  ay n 11-ci, 12-ci v  13-cü günl rin  t riq günl ri deyilir.



hih  l-Buxari

ki bayram kitab .

196

8-ci f sil. Minada keç n

günl rd , habel

fata do ru

ir lil dikd (t krar-t krar)

“Allahu  kb r” dem k

-

:

-

:

.



]

 :

[



535.

vay t edilir ki, 

sd n  t lbiy

1

 haqq nda soru dular ki: “Siz Pey m-



rl

 bir yerd  ik n (bunu) nec  edirdiniz?” O dedi: “N  t lbiy  dey n adam,

 d  t kbir oxuyan adam q nanmazd .” ( l-Buxari, 970)

9-cu f sil. Qurban günl rind

(d

ri v  dig r heyvanlar )



namazgahda k sm k

-

:

-

.

]



 :

[

536. bn Öm r

 r vay t edir ki, Pey mb r  (qurban günl ri) d

ri v  dig r

heyvanlar  namazgahda k

rdi. ( l-Buxari, 982)



10-cu f sil.

Bayram namaz  q b (ev )

dön rk n ba qa yolla qay tmaq

 -

:

-

:

.



]

 :

[



537. Cabir  r vay t edir ki, Pey mb r  bayram günü (namazdan sonra ev ) qa-

td qda g ldiyi yolla qay tmazd . ( l-Buxari, 986)



-

)

(



-

:

»



«.

]

 :



[

538. (a) – Ai

n

 r vay t edilir ki, o, Minada olark n onun yan nda iki q z u



f çal rd , Pey mb r  d bas na bürünüb (uzanm

). Bu vaxt  bu B kr

onun yan na daxil oldu v  (u aqlar n çal b-oynad

 görüb) onlara ac qland .

Pey mb r  üzünü aç b buyurdu: “D ym  onlara, ey  bu B kr, çünki bu gün-

r bayram günl ridir. Bu günl r Minada (qalma) günl ridir.” ( l-Buxari, 987)



-

)

(



-

:

 :



»

«.

]



 :

[

538. (b) – R vay t edilir ki, Ai

 demi dir: “(Bir d ) m n m scidd  oynayan

il  baxark n Pey mb r   ota

n  qap   önün   örtük  tutdu.  Öm r

onlar  dayand rmaq ist dikd , Pey mb r  buyurdu: “Onlarla i in olmas n...

rb st olun, ey  rfid  o ullar !” ( l-Buxari, 988)

1

 132-ci h disin qeydl rin  bax.



197

-

14 – Vitr kitab

1-ci f sil. Vitr (namaz ) haqq nda

varid olanlar

-

 :

-

 :

»



«.

]

 :



[

539. bn Öm r

 r vay t edir ki, bir n r Pey mb rd n  gec  namaz  bar sin-

 soru du. Pey mb r  buyurdu: “Gec  namaz  iki rük t-iki rük t q

r v


r sizd n biriniz s

rin aç laca ndan ehtiyat ets , qoy bir rük t d  q ls n.

Bu onun q ld  namazlar n (say ) t kl dir r.” ( l-Buxari, 990)

-

-

 -



.

]

 :



[

540. Ai

 r vay t edir ki, Pey mb r  gec  namaz  on bir rük t q lard , bu na-

mazlarda q ld  h r bir s cd ni o q

r uzadard  ki, h min vaxt  rzind  sizin

r biriniz  lli ay  oxuya bil rdi v  yaln z bundan sonra ba

 (s cd


n) qal-

rard , h mçinin sübh namaz ndan  vv l iki rük t (ratib ) namaz  q lar v  mü-

zzin g lib onu namaza ça ranad k sa  böyrü üst  uzanard .  ( l-Buxari, 994)

2-ci f sil. Vitr (namaz n) vaxtlar

-

 :

-

:

.



]

 :

[



541.

vay t edilir ki, Ai

 demi dir: “Pey mb r  vitri gec nin müxt lif saat-

lar nda q rd . Son vaxtlar is  bu namaz  sübh ça na yax n bir vaxtda q lard .”

l-Buxari, 996)

3-cü f sil. Vitri (gec ) q nan

namazlar n ax nc  etm k

kdir

-

:

-

:

»



«.

]

 :



[

542. bn Öm r

 r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “El  edin ki, gec  q l-

z namazlar n ax nc  vitr olsun!” ( l-Buxari, 998)

4-cü f sil.

Vitrin minik üstünd  q nmas

-

 :

-

 :

.



]

 :

[



hih  l-Buxari

Vitr kitab .

198

543. bn Öm r

 r vay t edir ki, Pey mb r  vitr namaz  (h rd n) d

nin üs-

tünd  q lard . ( l-Buxari, 999)



5-ci f sil. Rükudan  vv l v  ya

sonra dua oxumaq

1

-

 :

-

:

:



 .

:

:



.

]

 :



[

544.

vay t edilir ki, 

sd n : “Pey mb r  sübh namaz nda (qunut) duas

ed rdimi?”– dey  soru dular. (

s): “B li!”– dey  cavab verdi. Ondan: “O,

duan  rükudan qabaqm  ed rdi?”– dey  soru dular. (

s) dedi: “O, bunu rü-

kudan sonra, q sa bir müdd td

2

 etmi di.” ( l-Buxari, 1001)



-

:

:



 .

:

 .



.

]

 :



[

-

 :



.

]

 :



[

545.

vay t edilir ki, 

sd n  qunut duas  bar sind  soru dular. O: “(B li,) oxu-

yard lar”– dey  cavab verdi. Ondan: “Rükudan  vv lmi, ya sonram ?”– dey

soru dular. O: “Rükudan  vv l”– dey  cavab verdi. Ona dedil r: “B s filank s

deyir ki, guya s n: “Rükudan sonra” demis n.” (

s) dedi: “O, yalan dan r.

Pey mb r  rükudan sonra qunut duas  ancaq bir ay  rzind  oxumu dur.

Bildiyim  gör  Pey mb r  “Qurra”

3

 adlanan yetmi  n ri mü rikl rin ya-



na gönd rmi  (v  orada o qaril r q tl  yetirilmi r). Halbuki mü rikl rl

Pey mb r  aras nda (bir-birl rin  qar  silah ç km

kl rin  dair) sazi

ba lanm


. El  bu s

bd n d  Pey mb r  düz bir ay onlar n  leyhin  du-

alar etdi. ( l-Buxari, 1002)

– Dig r r vay td

s  demi dir: “Pey mb r  bir ay  rzind  Ril v

van q bil rinin  leyhin  dua etmi dir.” ( l-Buxari, 1003)



-

:

.



]

 :

[



546.

vay t edilir ki, 

s  demi dir: “Qunut duas  (çox vaxt) m rib v  sübh

namazlar nda oxunardu.” ( l-Buxari, 1004)

1

 Namaz n ax nc  rük tind  oxunan bu duaya qunut deyilir.



2

 Burada q sa müdd t deyildikd , Pey mb rin  bir ay  rzind  dua etm si q sd edilir. Bu, imam  l-

Buxarinin r vay t etdiyi (bu h disd n sonra g n 1002-ci) h disd  öz  ksini tapm

r. H mçinin qeyd et-

k laz md r ki, qunut duas  h mi  deyil, arabir – yaln z z ruri hallarda oxunur.  bu Hureyra  r vay t

etmi dir ki, Pey mb r  yaln z kimins  lehin  v  ya  leyhin  dua etm k laz m g ldikd  qunut duas  oxu-

yard .” S hih ibn Xuzeym , 620 v  S hih H disl r Silsil si, 639.

3

 Qurra – 



bc  qari sözünün c midir. Burada qari deyildikd  Quran zb r bil n  shab r n

rd

tutulur.



199

-

15 –  stisqa kitab

1-ci f sil.  stisqa

1

-

 :

-

:

.



 :

.

]



 :

[

547.

vay t  edilir  ki,  Abdullah  ibn  Zeyd  demi dir: “Pey mb r  (Allahdan)

ya  dil


k üçün (namaz q nan yer ) ç xd  v bas  t rsin  çevirdi.” ( l-

Buxari, 1005)

Dig r r vay td : “...v  iki rük t namaz q ld ”– demi dir.

2-ci f sil. Pey mb rin :

“Onlara Yusufun zaman nda

gönd rdiyin (q tl q v  quraql q)

ill ri kimi ill r gönd r!”– dey

dua etm si

-

:

 :

-

:

»



«

 .

:



»

«.

]



 :

[

548.

bu Hureyra  r vay t edir ki, Pey mb r  ax nc  rük td  ba

 (rükudan)

qald rd qdan sonra dua edib dey rdi: “Allah m, Ayya  ibn  bu R bi ni xilas et!

Allah m, S

 ibn Hi am  xilas et! Allah m, V lid ibn V lidi xilas et! Allah m,

möminl rd n z if olanlar  xilas et! Allah m, Mudar q bil sin  olan  zab

id-

tl ndir! Allah m, onlara Yusufun zaman nda gönd rdiyin yeddi (q tl q v  qu-



raql q) ill ri kimi ill r gönd r!”

Pey mb r  dua edib dey rdi: “Allah  ifar q bil sini ba las n! Allah

sl m q bil sin  salamatl q n sib el sin!” ( l-Buxari, 1006)

-

:

:



»

«

 .



:

[

c



d

e

f



g

h

Z



[

¯

±



²

³

´



Z

.

]



 :

[

549. Abdullah ibn M sud  r vay t edir ki, Pey mb r  (b zi) adamlar n ( slama)

arxa çevirdikl rini gördükd  dua edib demi dir: “Allah m, onlara Yusufun za-

1

stisqa deyildikd  - ya



n ya mas  üçün dua edib Allaha yalvarmaq n

rd  tutulur.



hih  l-Buxari

stisqa kitab .

200

man nda gönd rdiyin yeddi (q tl q v  quraql q) ill ri kimi ill r gönd r!” Bunun



ard nca onlara el  bir q tl q v  quraql q üz verdi ki, h r  ey m hv olub getdi, i

o yer  g lib çatd  ki, onlar heyvan d ril rini, ölmü  heyvanlar  v  iyl nmi

md kl ri yem

 ba lad lar. Onlardan kims  göy  baxd qda acl qdan gözü-

 tüstü-duman görünürdü. Onda  bu Süfyan Pey mb rin  yan na g lib

dedi: “Ey Muh mm d! S n biz  Allaha ita t etm yi, qohumluq  laq rini

möhk ml ndirm yi buyurursan, lakin s nin h mq bil rin h lak olur. Onlar

üçün Allaha dua et!” (Pey mb r  dua etdi v  ya  ya

, lakin onlar yen

öz küfrl rin  qay td lar.) Uca Allah buyurur: “S n göyd n a kar bir tüstü g -



yi günü gözl . O tüstü ki, insanlar  bürüy

kdir. Bu, a

-ac  bir

zabd r. Onlar: “Ey R bbimiz! Bizi bu  zabdan qurtar, biz d  iman g tir k”–

dey

kl r. Onlar nec  öyüd-n sih t e id  bil rl r ki, art q onlara aç q-a kar

bir pey mb r g ls  d , onlar ondan üz çevirib: “Öyr dilmi  bir d lidir!”–

dedil r. Biz  zab  bir az sizd n uzaqla

rar q, amma siz yen az nl a qa-

dacaqs z. Kafirl ri böyük bir müsib tl  yaxalayaca

z gün Biz onlar-

dan intiqam alaca q”

1

. (Ay



ki) “Kafirl ri böyük bir müsib tl  yaxalayaca-

z gün” B dr günüdür ki, art q olub-keçmi dir. (Kafirl rin) q tl q v  quraq-

a m ruz qalmas , böyük bir müsib tl  yaxalanmas ,  zab n onlar üçün dai-

mil


si v  rumlular n (farslara) qalib g lm si art q olub-keçmi dir.”  ( l-Bu-

xari, 1007)



3-cü f sil. Quraql q vaxt  camaat

imamdan xahi  ed  bil r ki, o,

ya

n ya mas  üçün (Allaha) dua

etsin

-

:

-

 :

:



]

 :

[



550.

vay t edilir ki, Abdullah ibn Öm r

 demi dir: “M n Pey mb rin

üzün  baxark n  airin bu sözl rini xat rlad m:



Onun b yaz üzüyl

2

 dil yirl r ya

,

yyumudur yetimin, hamisidir dullar n.

Pey mb r  (Allahdan) ya  dil dikd n sonra (minb rd n) a

 en

-

k bütün novlar



3

rha r ax rd .

(Ravi Abdullah ibn Dinar) demi dir: “Bu ( eir parças )  bu Talibin sözü-

dür.” ( l-Buxari, 1009)



-

:

.



]

 :

[



1

 “ d-Duxan” sur si, 10-16.

2

 Burada Pey mb rin  üzünün a appaq oldu u q sd edilir.



3

 Nov: su v  s. ax tmaq üçün d mird n, a acdan, da dan v  s-d n yar mdair

klind  düz ldilmi

ax nt  yoludur.



201

551.

vay t edilir ki, q tl q v  quraql q üz verdikd  Öm r ibn X ttab  Abbas ibn Ab-

dul-Mutt libin  vasit sil  (Allahdan) ya mur dil yib: “Allah m, biz Pey mb -

rimizin  vasit sil  S nd n ya mur dil

rdik, S n d  biz  ya mur endir rdin.

ndi is  biz Pey mb rimizin

misinin vasit sil  S nd n ya mur dil yirik, biz

ya mur endir!”– dey r, (Allah da) onlara ya mur nazil ed rdi. ( l-Buxari, 1010)



4-cü f sil.

rk zi m scidd  ya

n

ya mas  üçün dua etm k

-

:

-

 .

:



»

«

 .



 .

:

»



«

 .

.



]

 :

[



552.

s  r vay t edir ki, Pey mb r  cüm  günü xütb  ver rk n bir n r min-

rin qar

ndak  qap dan iç ri daxil oldu v  Pey mb rl



 üzb üz durub

dedi: “Ey Allah n elçisi, mal-qara m hv oldu, yollar ba land , Allaha dua et ki,

biz  ya mur endirsin.” Pey mb r

ll rini (göy ) qald b dedi: “Allah m,

biz  ya mur endir! Allah m, biz  ya mur endir! Allah m, biz  ya mur endir!”

Vallahi, (h min an) biz göyd  n  bir bulud, n  bir bulud parças , n  d  ba -

qa  bir   ey  görürdük.  Biziml   S l  da

n  aras nda  n   bir  ev,  n   d   bir  koma

vard . (Bu vaxt) da n arxas ndan qalxanab nz r bir bulud göründü. O g lib

göyün ortas na çatd qdan sonra ( trafa) yay ld  v  ya  ya ma a ba lad . Val-

lahi, alt  gün biz gün i görm dik. Növb ti cüm  günü Pey mb r  xütb  ve-

rk n (yen ) bir n r h min qap dan iç ri daxil oldu v  Pey mb rl

 üzb -

üz durub dedi: “Ey Allah n elçisi, mallar zay oldu, yollar ba land . Allaha dua



et ki, ya

 dayand rs n. Pey mb r

ll rini (göy ) qald b dedi: “Allah m!

(Ya


) üstümüz  deyil,  traf

za ya


r. Allah m, t

, da lara, ba lara,

yamaclara, vadil  v  a ac bit n yerl

 (ya


r)!

1



Ya  k sdi v  biz gün li havada (g zi

k üçün) bay ra ç xd q. ( l-Buxa-

ri, 1013)


Yüklə 8,62 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   97




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin