Otakoidler Prof. Dr. Süleyman aydin


Siklopentan halkadaki substituentlerin durumuna gore E,F,D,A,B, C alt gruplarina ayrilirlar



Yüklə 5,63 Mb.
səhifə7/8
tarix07.01.2017
ölçüsü5,63 Mb.
#4642
1   2   3   4   5   6   7   8

Siklopentan halkadaki substituentlerin durumuna gore E,F,D,A,B, C alt gruplarina ayrilirlar





COX urunleri



Prostanoidler

  • Sikloksijenaz (COX) enzimleri ile olusurlar

      • [ COX-1 ve COX-2 ]
      • (COX-3, COX-1 enziminin splice varyantidir.)
  • Onemi olan Prostaglandinler:

      • PGE1, PGE2 ve PGF2alfa
  • Prostasiklinler (PGI2)

    • prostaglandinlere cok benzerler, fakat bisiklik yapidadir [bkz. Molekul yapisi ]
    • Yapim yeri daha kisitlidir: endotel ve damar duz kaslarinda.
    • Cogunlukla COX-2 uzerinden, prostasiklin sentaz ile sentezlenir
    • Antihipertansif ilaclarin bircogu PGI2 sentezini artirir


  • Tromboksanlar siklopentan halkasinda 6 uyeli halka seklinde yapisal farkliliga sahiptir.

    • Genellikle trombositlerden salgilanir
    • Agregasyon ve adhezyon stimulasyonu ile trombus olusumunu stimule ederler
    • Bronkial ve vaskuler konstriksiyon etkileri cok gucludur
    • Membranlari zedeler, icten disa sizintiya neden olur. Yarilanma omru cok kisadir [yarim dk.]
  • Bu nedenle PGI2 lere zit etkiler gosterir

  • COX-1 ile sentezlenir



COX

  • COX-1 konstitutif [ yapisal ] enzimdir

  • Yaygin,

    • Ornek: GIS epiteli, damar endoteli, renal glomerulus, renal tubuller, urogenital sistem organlari, vesicula seminalis, trombositler
    • NSAII.lar /aspirin dahil/, COX-1 'e daha yuksek affinite gosterir
    • NSAII ilaclar COX enzimi inhibisyon ile prostaglandin sentez inhibisyonu yaparlar.
  • COX-2 induklenebilir enzimdir.



  • COX-2 induklenebilir enzimdir.

    • Indukleyenlere ornek:
    • Interleukinler, tnf-alfa, lipopolisakkaritler, PDGF, EFG, PAF, endotelin, 5-HT, surtunme stresi, enflamatuvar etkenler
    • Enflamasyon, alzheimer kanserde induksiyon gorulur
    • COX-2 inhibisyonunda Yara iyilesmesi gecikir
    • Kortizol ve Glukokortikoidler COX2 inhibe eder


  • Prostaglandinler dolasimda bulunamazlar.

  • Hormonal etkileri yoktur. Lokal etkilidir.

  • Yikimlari,

    • sentezlendikleri yakin cevrede,
    • Pulmoner ve renal bolgede.
    • Yikim urunleri: tetranor (16 karbonlu) metabolitleridir. Inaktif.
    • Metilli prostaglandinler, yikima direnclidir. p.o. Verildiklerinde bile etkilidirler
    • Prostasiklin pulmoner yatakta yikilmaz, hepatik ve renal bolgede yikilir.


Farmakolojik ve Fizyolojik etkileri

  • Etkileri cok sayida ve farkliliklar gosterir

  • KVS

    • PGE ve PGI guclu vazodilator etkili
    • Prostastsiklinler butun damarlari dilate eder,
    • Antiaritmik etkili
    • Sitoprotektif etkili
    • Arteriol, prekapiller sfinkterler, venuller ozell. Etkilenir
    • Kanama travma ve sok durumlarinda PGI etkinligi artar [NSAII etkisi de artar, onem kazanir!.]


    • PGF2alfa; hafif vazokonstriksiyon
    • TXA2; butun damarlarda vazokonstriksiyon
    • TXA2 ve leukotrienler aritmojenik etkili
    • Aspirin haric, NSAII.lar antihipertansif ilaclarin etkilerini kismen* antagonize ederler
    • PGE1 ve E2, kapiler permeabiliteyi artirir.
    • PGE1 ve PGD2 trombosit agregasyonunu inhibe eder [guclu etki]
    • PGI2 de agregasyon ve adhezyonu onler [guclu etki], trombosit agregatlarini dagitir!. Antitrombotik ve fibrinolitik etki, in vitro olmaz, sadece in vitro olur.
  • Prostasiklin / TXA2 orani onemlidir.



  • Renal dokuda prostaglandinler olusur.

  • COX-1 ile renal hemodinamik duzenlemeler

  • COX-2 ile su elektrolik atilmasinda onem vardir

  • Bazolateral Na+-K+-ATPaz inhibisyonu ..

  • PGI.ler renal kan akimini artirir.

  • Duyarli hipertansif hastalarda NSAII sorun yaratabilir.

  • PGE2 diuresis ve PGF2alfa ile natriuresis yapar



Genital organlar

  • Spermada yuksek miktarda var

  • Koitus sirasinda vaginaya dokulen spermadaki prostaglandinler sistemik dolasimdan oteye gecemez, fakat:

  • Spermatozoonlarin cervix uterus, tuba uterinaya gecislerini ve fertilizasyonu kolaylastirdiklari dusunulur

  • PGE ve PGF'ler oksitosik etkili



    • gebelikte abortusa,
    • erken dogum eylemine neden olur
    • Gebeligin son iki trimesterinde bir sure aspirin verilmesi dogum eylemini geciktirir, eylemi uzatir
    • Indometasin ve aspirin gibi inhibitorler ovulasyonu inhibe edebilirler
    • PGF2alfa, luteolizis [corpus luteum gerilemesine] neden olur, plasma progesteron duzeyini azaltir.




Gastrointestinal sisteme etkileri

  • PGE1 ve 2, prostasiklinler mide asid salgisini inhibe eder

  • PGE1 ve PGE2 analoglari daha guclu inhibisyon yapar

    • Rioprostil, mizoprostol, enprostil )
  • Prostaglandinler, mide barsak mukus salgisini ve pankreas ekzokrin salgisini artirirlar


  • Yüklə 5,63 Mb.

    Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin