“Щяр бир алим гиймятлидир. Анъаг нязяриййяни тяърцбя иля бир

40

ELM DÜNYASI

/ Elmi­kütlәvi jurnal / №03 (03) 2013

AMEA-nın müxbir üzvü Xudu Məmmədov

Professor Con Bernal 

---

41

ELM DÜNYASI

/ Elmi­kütlәvi jurnal / №03 (03) 2013

hesabına ödənilməyə başladı. Alimin cəmiyyət

qarşısında məsuliyyəti artmağa başladı”. 

Elm haqqında institut kimi tam təsəvvür ya rat -

maq istəsək mütləq onun əvvəlki insti tutlardakı

mövcudluğuna baxmalıyıq. Son rakı dövrlərdəki

dəyişiklikləri öyrənmək zərurəti ya ran dıqda elmin

institut kimi başqa institutlara və cəmiyyətin

ümumi fəaliyyətinə təsirinə nəzər yetirmək

lazımdır.   

Elmin institutu – müəyyən məsələləri həll

etmək üçün insanların təşkilatı, ictimai təzahürdür.

Elmin metodu isə bu təzahürlərdən abstraktlaşır. Bu

metoda Platonun bir ideal forması kimi baxmaq

təhlükəlidir. Bu formaya görə, təbiət və insan

haqqında həqiqətlərin tapılmasının bir düzgün yolu

var və alimin vəzi fəsi bu yolu tapmaq və onu

izləməkdir. Elmin metodu–qərarlaşmış deyil,

inkişaf edən bir prosesdir. Elmin metodu elmin

özünə bənzəyir və əvvəlcədən məlum olmur. O,

hələ keçmişdən zehni və fiziki əməliyyatlardan üzə

çıxmış bir sıra kəşflərdən asılıdır. Uzaq keçmişdə

riyazi elmlər, həmçinin astronomiya və fizikanın

sual larından əhəmiyyətli cavablar almaq müm kün

idi. Yerdə qalan elmlərdən təcrübə hesabına qis mən

nəticələr alınırdı. Sonralar elmi metod kim ya və

biologiya sahələrinə tətbiq olundu və video 

-

dəyişikliklərə məruz qaldı. Hal-hazırda elmi

metodların öyrənilməsi elmin özünün inkişafından

ləng gedir.